Άγιος Συμέων ο Νέος Θεολόγος: Πνευματικός είναι αυτός, μέσα στον όποιον ενεργεί το Άγιο Πνεύμα!

Είναι αναγκαίο όμως να μάθουμε κι εκείνο, ότι ο Θεός επειδή είναι αγαθός και φιλάνθρωπος, μετά τη γύμνωση του ανθρώπου μέσα στον παράδεισο δεν άφησε την ανθρώπινη φύση στερημένη ολοκληρωτικά από ενάρετες συνήθειες, αλλά βρίσκονται και ανάμεσα στους μη χριστιανούς άλλοι μεν που έχουν πραότητα, άλλοι δε ευσπλαχνία, άλλοι που έχουν αγάπη, και άλλοι κάποιο άλλο από τα ψυχικά αγαθά.

Και αυτό το έκανε ο αγαθός Θεός, ώστε έχοντας η φύση βοήθεια απ’ αυτές, να μην κουράζεται πολύ για την απόκτηση των άλλων αρετών, τις οποίες στερείται.
Το να φθάσει όμως ένας αβάπτιστος στην τελειότητα των αρετών, είναι και αδύνατο και ακατόρθωτο.
Επειδή λοιπόν μερικοί από τους χριστιανούς που αγνοούν το μυστήριο της χάριτος του αγίου και ζωοποιού Πνεύματος που χορηγείται κατά το θείο βάπτισμα στις ψυχές των βαπτιζομένων, όμως κατέχουν κάποιες από τις αρετές, όπως είπαμε, ως βοήθεια και χειραγωγία της ασθενικής φύσης, δεν προσπαθούν όμως εξαιτίας της αγνοίας τους να οικοδομήσουν μέσα τους με τη δύναμη της θείας χάριτος και, τις άλλες αρετές, τις οποίες στερούνται, άλλα βλέποντας μόνον τις αρετές που έλαβαν από τη φύση, υπερηφανεύονται απέναντι σε όσους τις στερούνται, μη βλέποντας τις αρετές εκείνων τις οποίες αυτοί δεν έλαβαν, γι’ αυτή την αιτία ο οικτίρμων και ελεήμων Θεός δεν δίνει τη χάρη στους τυφλωμένους απ’ την αλαζονεία να αποκτήσουν τις θείες αρετές, ώστε να μην υποστούν την ίδια καταδίκη με τον διάβολο.

Γιατί μην έχοντας τις αρετές, θα κολαστούν ως μη ενάρετοι, αν όμως αποκτήσουν δια μέσου της χάριτος τις αρετές και επαρθούν ως ενάρετοι και καυχηθούν σαν να μην τις έλαβαν άνωθεν, αλλά τις κατέχουν με τη δική τους δύναμη -αν βέβαια και τις κατέχουν-, όπως ο διάβολος θα καταδικαστούν μαζί του.

Επομένως κάθε ενάρετος χριστιανός, κάθε συντετριμμένος και ταπεινωμένος, βλέπει μέσα του τη χάρη του Αγίου Πνεύματος να διαμένει και να ενεργεί τις αρετές.
Διότι πνευματικός είναι αυτός, μέσα στον οποίον ενεργεί το Άγιο Πνεύμα.

 

Απόσπασμα από την έκδοση, Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, «Αλφαβητικά κεφάλαια», της Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα, Αγίου Όρους, 2011.