Τι είναι τα χημικά PFΑS που καθημερινά εισπνέουμε παρόλο που απειλούν την υγεία μας

Βρίσκονται σε αντικολλητικά τηγάνια, κατσαρόλες και άλλα οικιακά σκεύη που όλοι έχουμε στην κουζίνα μας.

Οι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες -γνωστές διεθνώς με την ονομασία PFAS- που χρησιμοποιούνται σε αντικολλητικά σκεύη της κουζίνας όπως τηγάνια και κατσαρόλες, καθώς επίσης σε χαλιά ανθεκτικά στους λεκέδες, συσκευασίες τροφίμων και σε άλλα προϊόντα, συνδέονται σημαντικά με τον αυξημένο κίνδυνο μειωμένης γονιμότητας, θυρεοειδούς, υψηλής χοληστερόλης, παχυσαρκίας, ηπατικής βλάβης ακόμα και με την εμφάνιση καρκίνου.

Οι χημικές αυτές ουσίες χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό από τη βιομηχανία λόγω της ικανότητάς τους να αντέχουν στο νερό και το πετρέλαιο. Κατασκευάζονται συστηματικά από το 1940 και συναντώνται σε σκεύη που χρησιμοποιούμε καθημερινά στην κουζίνα μας, σε προϊόντα για τον καθαρισμό λεκέδων, σε συσκευασίες τροφίμων κτλ.

Μπορούν εύκολα να μεταφερθούν μέσω του αέρα, της σκόνης, του φαγητού και του νερού. Η Σούζαν Πίνεϊ, καθηγήτρια για την περιβαλλοντική προστασία στο πανεπιστήμιο του Σινσινάτι, μέσω email που έστειλε στο CNN έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Πρόκειται για ουσίες που αντέχουν στο χρόνο και πολλαπλασιάζονται με ταχύτατους ρυθμούς. Μπορούν να προκαλέσουν βλάβη τόσο στον ανθρώπινο οργανισμό όσο και στη φύση».

Στο σώμα καταλήγουν κυρίως στο αίμα, τα νεφρά και το συκώτι. Μια μελέτη του 2007 από τα Αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων εκτιμά ότι οι χημικές ουσίες PFAS θα μπορούσαν να ανιχνευθούν στο αίμα του 98% του πληθυσμού των ΗΠΑ.
FROGGYFROGG VIA GETTY IMAGES
Σύμφωνα με την ομάδα για την προάσπιση των περιβαλλοντικών δικαιωμάτων, περισσότερα από 1.500 συστήματα πόσιμου νερού που εξυπηρετούν σχεδόν 110 εκατομμύρια Αμερικανούς ενδέχεται να είναι μολυσμένα από τις χημικές ουσίες.

Οι ερευνητές μαζί με τους συναδέλφους του Πανεπιστημίου του Λουιζιάνα και του Πανεπιστημίου Tulane, ανέλυσαν δεδομένα από 621 υπέρβαρους και παχύσαρκους συμμετέχοντες στην κλινική δοκιμή πρόληψης της παχυσαρκίας με τη χρήση νέων στρατηγικών διατροφής (POUNDS Lost trial), η οποία διεξήχθη στα μέσα της δεκαετίας του 2000.

Η μελέτη εξέτασε τα αποτελέσματα τεσσάρων καρδιακά υγιεινών διατροφών στην απώλεια βάρους για μια περίοδο δύο ετών. Οι ερευνητές υπολόγισαν την πιθανή σχέση μεταξύ της ποσότητας των PFAS στο αίμα των συμμετεχόντων και του σωματικού τους βάρους με την πάροδο του χρόνου.

Κατά τους πρώτους έξι μήνες της μελέτης, οι συμμετέχοντες έχασαν κατά μέσο όρο 6,4 κιλά, αλλά ανέκτησαν 2,7 κιλά κατά τη διάρκεια των επόμενων 18 μηνών. Εκείνοι που κέρδισαν το μεγαλύτερο βάρος είχαν τις υψηλότερες συγκεντρώσεις PFAS στο αίμα τους και η σχέση ήταν ισχυρότερη μεταξύ των γυναικών. Κατά μέσο όρο, οι γυναίκες που είχαν τα υψηλότερα επίπεδα PFAS ανέκτησαν 1,7-2,2 κιλά περισσότερο βάρος από τις γυναίκες που είχαν τα χαμηλότερα.

Επιπλέον, η μελέτη διαπίστωσε ότι υψηλότερες συγκεντρώσεις PFAS στο αίμα συνδέονταν με χαμηλότερο βασικό μεταβολισμό. Οι υπερφθοροαλκυλικές ενώσεις μπορούν να επηρεάσουν το μεταβολισμό των οιστρογόνων και την λειτουργικότητά τους. Τα οιστρογόνα είναι μεταξύ των ορμονών που ρυθμίζουν το σωματικό βάρος και το μεταβολισμό, είπαν οι ερευνητές.

 

(Με πληροφορίες από CNN)