7 τρόποι για να εντοπίζετε μια ψευδή είδηση ή hoax σε όσα διαβάσετε στο ίντερνετ Πηγή: www.lifo.gr

Τα σημεία εκείνα που βοηθούν τους αναγνώστες να καταλάβουν πότε διαβάζουν κάτι αξιόπιστο και πότε έχουν πέσει θύματα παραπληροφόρησης

Το φαινόμενο της διασποράς ψευδών ειδήσεων, ειδικά μέσω των social media, λαμβάνει σήμερα τις μεγαλύτερες διαστάσεις παρά ποτέ, με αποτέλεσμα μέρα με τη μέρα να καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολο για τον εκάστοτε αναγνώστη να διαχωρίσει με ασφάλεια πότε μια είδηση βασίζεται σε αληθινό γεγονός και πότε αποτελεί αποκύημα της φαντασίας και καθαρή παραπληροφόρηση. Το Business Insider ζήτησε από τρεις ανθρώπους, που εξειδικεύονται στον έλεγχο της εγκυρότητα των ειδήσεων, «οδηγίες προς ναυτιλομένους» με εκείνα τα σημεία που θα βοηθήσουν τους αναγνώστες να ξεχωρίζουν μια αληθή είδηση από μια ψευδή ή ένα hoax και πώς να κρίνουν αν πρέπει να εμπιστεύονται τις πληροφορίες που μόλις διάβασαν κάπου.

Διαβάστε το άρθρο

Αν και μοιάζει με αυτονόητη σύσταση, οι ειδικοί χαρακτηρίζουν απαραίτητο το να διαβάζουμε ολόκληρο το άρθρο πριν διαμορφώσουμε άποψη για κάποιο θέμα- ειδικά ο τίτλος του περιέχει μια σοκαριστική κι εξωφρενική δήλωση. Πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε πως μόνο στο 59% των άρθρων που κοινοποιούνται μέσω Twitter, οι χρήστες όντως κλικάρουν για να το διαβάσουν, κάτι που σημαίνει πως αρκετός κόσμος δημοσιεύει συνδέσμους με βάση μόνο τον τίτλο τους.

Ελέγξτε το URL

Πολλοί από αυτούς που διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις επιλέγουν domain name [σ.σ. το όνομα-διεύθυνση που έχει τη μορφή www.xxxx.com και παραπέμπει σε κάποιον δικτυακό τόπο (Web site)] παρόμοιο με εκείνο από γνωστούς, έγκυρους και χρόνια στο χώρο ειδησεογραφικούς ομίλους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του abcnews.com.co, του οποίου το όνομα και το λογότυπο ξεγέλασαν πολλάκις τους αναγνώστες πως διαβάζουν ειδήσεις από το πραγματικό ABC News. «Προσπεράστε την κεφαλίδα στην κορυφή του site και ρίξτε μια ματιά παρακάτω, γιατί είναι πανεύκολο να αντιγράψεις ένα brand», λέει ο Peter Adams, επικεφαλής του News Literacy Project. Άλλα παραδείγματα απομίμησης είναι τα cnn-trending.com, washingtonpost.com.co και bloomberg.ma.

Ποιος είναι ο συντάκτης;

Πάντα να ελέγχετε τον συντάκτη του άρθρου που διαβάζετε. Αν δεν αναγνωρίζετε το όνομα, καλό θα ήταν να ανατρέξετε και σε άλλα κομμάτια του ιδίου για να διαπιστώσετε αν είναι έγκυρη πηγή. Έξτρα πόντοι αν το site σας δίνει την δυνατότητα να επικοινωνήσετε με τον συντάκτη. Σε περίπτωση τώρα που δεν υπάρχει συγκεκριμένος συντάκτης, αναρωτηθείτε: «Γιατί δεν ήθελαν να στηρίξουν επώνυμα την δουλειά τους;». Οποιαδήποτε είδηση δεν αναφέρει ποιος την έγραψε πρέπει να σας χτυπά καμπανάκι για την εγκυρότητά της.

Ελέγξτε τις αποδείξεις

Οποιοσδήποτε αληθής ισχυρισμός σε ένα ειδησεογραφικό άρθρο πρέπει πάντα να υποστηρίζεται από μία πηγή. Ιδανικά, ένα άρθρο πρέπει να επικαλείται επαληθεύσιμες πηγές όπως κυβερνητικά στοιχεία, επιστημονικές μελέτες, δικαστικά έγγραφα κ.α. Έχετε ιδιαιτέρως το νου σας για παράδοξους ισχυρισμούς που δεν επαληθεύονται από καμία πηγή. Κλασικό παράδειγμα, σε επίπεδο διεθνούς ειδησεογραφίας, αποτελεί εδώ το διαβόητο «Pizzagate», που υποστήριζε πως μέλη της προεκλογικής εκστρατείας της Χίλαρι Κλίντον είχαν εμπλακεί σε σωματεμπορία παιδιών για σεξοαυλικούς σκοπούς με έδρα τους μια πιτσαρία στην Ουάσινγκτον. Αναρίθμητες ψευδείς ειδήσεις γράφτηκαν τότε γύρω από το φερόμενο σκάνδαλο, χωρίς καμία να παρέχει την παραμικρή απόδειξη. Μετά από ενδελεχή έρευνα, διαπιστώθηκε πως όλη αυτή η θεωρία συνωμοσίας είχε ξεκινήσει από ένα και μοναδικό, αμφιβόλου εγκυρότητας, ανώνυμο tweet.

Διασταυρώστε την πληροφορία με άλλες πηγές

Αν υποπτεύεστε πως ενδεχομένως βρίσκεστε μπροστά σε μια ψευδή είδηση, προσπαθήστε να εντοπίσετε ένα άρθρο με το ίδιο θέμα από διαφορετικό ειδησεογραφικό φορέα. Αν δεν μπορείτε να βρείτε την είδηση πουθενά αλλού, τότε είναι βέβαιο πως έχετε παραπλανηθεί. «Αν ένα άρθρο μοιάζει πολύ καλό για να είναι αληθινό, ή πολύ θα θέλαμε κατά βάθος όντως να ισχύει, τότε είναι που πρέπει να διπλο-, τριπλοτσεκάρουμε την πληροφορία», λέει ο Jonathan Anzalone, από το Center for News Literacy του Stony Brook University. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εδώ η είδηση που είχε κυκλοφορήσει πως ο Πάπας στήριζε την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ για την προεδρία των ΗΠΑ. Το άρθρο είχε εμφανιστεί μόνο σε ένα άγνωστο site με όνομα WTOE 5, και ποτέ κανένα μεγάλο ειδησεογραφικό πρακτορείο όπως το Associated Press ή μέσα ενημέρωσης όπως οι NYT δεν το αναπαρήγαγαν. Ακριβώς επειδή ήταν ψέμα. Αν μια ιστορία τέτοιου βεληνεκούς ήταν έγκυρη, τότε γιατί να μην γράψουν για αυτήν πολλά μέσα ενημέρωσης; Ποιοτικός έλεγχος

Πώς είναι η ποιότητα γραφής στο άρθρο που διαβάσατε;

Υπάρχουν λέξεις γραμμένες σε κεφαλαία ή πληθώρα θαυμαστικών; Και τα δύο είναι δείγματα ψευδούς είδησης, καθώς στα έγκυρα μέσα ενημέρωσης ποτέ δεν χρησιμοποιούνται. Όσον αφορά στις φωτογραφίες- φαίνεται να έχουν υποστεί φώτοσοπ ή οποιαδήποτε επεξεργασία; Αυτό είναι ένα ακόμη σημάδι πως ενδεχομένως το άρθρο δεν είναι αξιόπιστο.

Μάθετε περισσότερα για το site που διαβάσατε την είδηση

Το site που φιλοξενεί το άρθρο που μόλις διαβάσατε έχει σελίδα «About us» ή οποιονδήποτε τρόπο για να μάθετε περισσότερα για την εταιρία; Η ύπαρξη αυτού είναι ένας καλός τρόπος να εξασφαλίσει την αξιοπιστία του ένα site και την εγκυρότητα των όσων δημοσιεύει.

Πηγή: lifo.gr