Ιερά Μονή Αγίας Πελαγίας 

Η Ιερά Μονή Αγίας Πελαγίας της Παρθενομάρτυρος ευρίσκεται σε μικρή απόσταση κάτω από το μικρό χωριό Καστροσυκιά. Είναι ένα μικρό μοναστηράκι κτισμένο σε ελαιόφυτη πλαγιά που εκτείνεται από τις παρυφές του χωριού προς το Ιόνιο Πέλαγος, δίπλα στη νέα οδό Πρεβέζης-Ηγουμενίτσας. Φαίνεται πως την ίδρυσαν, άγνωστο πότε, κάποιοι μοναχοί που ασκήτευαν σε σπηλιά που υπάρχει και σήμερα 100 μέτρα πάνω από την Μονή. Η Μονή, σύμφωνα με γραπτές πηγές, ήταν κάποτε πολύ μεγάλη και «αρχαιοτάτη Βυζαντινή». Ανακαινίστηκε πρώτη φορά το 1613. Η δεύτερη ανακαίνιση τοποθετείται στα 1795 για την οποία υπάρχει και σχετική πλίνθινη χρονολόγηση στο άνω μέρος της ανατολικής πλευράς του Ναού.
Η Μονή είναι κτισμένη πάνω στα ερείπια ενός σημαντικού ρωμαϊκού κτίσματος-επαύλεως τοποθετημένο χρονικά στον 1° αί. μ.Χ., λείψανα του οποίου είναι εμφανή στον περίβολό της, ενώ πρόσφατα σε κελλί της αποκαλύφθηκε ψηφιδωτό δάπεδο ρωμαϊκών χρόνων.
Η Μονή είναι ανδρώα και λειτουργούσε μέχρι τις αρχές του 20ου αί. οπότε και διαλύεται. Επί της αρχιερατείας του Μητροπολίτου Στυλιανού μετατρέπεται σε σχολή κοπτικής και ραπτικής για ορφανά κορίτσια. Με πρωτοβουλία του μακαριστού Μητροπολίτου Μελετίου ανακαινίστηκε για τελευταία φορά το 2000 αποσπώντας το βραβείο «Europa Nostra» για υποδειγματική αναστήλωση.
Το Καθολικό της Μονής είναι τετρακιόνιος μονόκλιτη βασιλική με τρούλλο και πλάγιους χορούς, κτισμένη με υλικά που είχαν απομείνει από την ρωμαϊκή έπαυλη. Δύο ανάγλυφοι ενετικοί λέοντες στεφανώνουν την κόγχη πάνω από την είσοδο. Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν: 4 κίονες, ο ένας κορινθιακού ρυθμού· ανάγλυφο πέτρινο τέμπλο (1865), δυτικής επιδράσεως, με εντοιχισμένα τμήματα μαρμάρινων σαρκοφάγων· αγιογραφημένη κόγχη της Προσκομιδής, έργο του ιερομ. Χρυσάνθου, ηγουμένου της Μονής (1850-1888).
Η Μονή γιορτάζει στις 4 Μαΐου και είναι επισκέψιμη.

Πηγή: Ημερολόγιον 2014, Αφιέρωμα στις παλαιές ιερές μονές της Μητροπόλεώς μας, Ιερά Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης, Πρέβεζα 2014.