Οι άγιοι των Καρυών

22 Νοεμβρίου 2014

Θ’ άξιζε να εορτάζονται από κοινού οι άγιοι, να μνημονεύονται και να εικονογραφηθούν μαζί από την Καρυώτικη αδελφότητα, στο ναό του Πρωτάτου και στους ναούς των Καρυώτικων Κελλιών. Βέβαια η εδώ πρώτη παρουσία, δίχως να είναι πρόχειρη, χρήζει μεγαλύτερης έρευνας, που ίσως δώσει περισσότρα στοιχεία. Αξίζει πάντως κάθε κόπος προς τιμήν των αγίων της περιοχής των Καρυών.

Μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης

Πριν 1030 έτη, κατά την αγρυπνία των Χριστουγέννων, έθεσε ανάγνωση στο ναό του Πρωτάτου ένας άγνωστος νέος μοναχός με το όνομα Βαρνάβας. Ήταν μία από τις τρεις «συνάξεις» του έτους (των Χριστουγέννων, του Πάσχα και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου), κατά τις οποίες προσέρχονταν όλοι οι μοναχοί του Όρους στη «λαύρα των Καρεών», προς συνεορτασμό, συμπνευματισμό και επίλυση σοβαρών γενικών θεμάτων. Των «συνάξεων» προΐστατο ο Πρώτος, του οποίου το αξίωμα ήταν τότε πολύ υψηλό και σεβαστό. Το 959 Πρώτος ήταν ο Στέφανος. Ο κρυπτόμενος υπό το όνομα Βαρνάβας αναγνώστης ήταν ο όσιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης, ο οποίος έγινε δεκτός με τα λόγια του οσίου Παύλου του Ξηροποταμινού: «Ούτος, αδελφοί, ο οπίσω ημών γεγονώς εν τω Όρει έμπροσθεν ημών εστι κατά την αρετήν, ότι και πρώτος ημών φανήσεται εν τη βασιλεία των ουρανών∙ έσται γαρ τις αρχηγός εν τω Όρει και μάνδραι πολλαί δι’ αυτού φυτευθήσονται εν αυτώ και άπαντες τούτω υποταγήσονται».

Ο διακριτικός Πρώτος σεβάσθηκε την επιθυμία του οσίου Αθανασίου να μείνει άγνωστος στο Νικηφόρο Φωκά, ο οποίος τον αναζητούσε, και τον φύλαξε στο ησυχαστικό «μονοκέλλιον», πλησίον των Καρυών, το και σήμερα σωζόμενο Λαυριώτικο Κελλί της Αγίας Τριάδος. Συνασκητεύων με τον ευλαβή και ασκητικό Γέροντα Λουκίτζη, ο όσιος συνέχιζε το εργόχειρο της καλλιγραφίας με ζήλο και αγάπη. Στην πρώτη του συνάντηση, μετά την απόκρυψή του, ο όσιος μεταφέρει στον Φωκά το αίτημα των Πατέρων, να τους συνδράμει για να μεγενθύνουν το μικρό ναό του Πρωτάτου, πράγμα που πρόθυμα δέχεται ο ευσεβής Φωκάς.

Ο όσιος Αθανάσιος όμως θα δοξασθεί με την ίδρυση της περίφημης Μεγίστης Λαύρας του (963).

– Μνήμη Οσίου Αθανασίου Αθωνίτου

Οι αυτάδελφοι όσιοι Συμεών και Θεόδωρος ήσαν μαθητές του οσίου Ευθυμίου του Νέου (†898) και φέρονται οι πρώτοι κτίτορες του ναού του Πρωτάτου.

5472 – Οι Θεσσαλονικείς Όσιοι Συμεών και Θεόδωρος. Πρώτοι κατοικήτορες του Άθω και της Πανελλάδος Πολιούχοι (5 – τελευταίο)

Οι Θεσσαλονικείς Όσιοι Συμεών και Θεόδωρος. Πρώτοι κατοικήτορες του Άθω και της Πανελλάδος Πολιούχοι (5 – τελευταίο

Ο όσιος Γαβριήλ αξιώθηκε να δεχθεί τον αρχάγγελο Γαβριήλ, ο οποίος του δίδαξε το θεομητορικό ύμνο «Άξιόν εστιν» (982), κατά τη διάρκεια αγρυπνίας στο παρά τις Καρυές Κελλί του στον λάκκο του Άδειν.

Σύναξις Υπεραγίας Θεοτόκου «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ», 11 Ιουνίου

Ο άγιος Σάββας, ο κτίτορας της μονής Χιλανδαρίου και πρώτος αρχιεπίσκοπος των Σέρβων (†1236) έζησε ένα διάστημα στο Κελλί το λεγόμενο Τυπικαριό των Καρυών, όπου εκεί έγραψε εντός σπηλαίου το τυπικό της μονής του.

Άγιος Σάββας Α΄ των Σέρβων (1176-1236)

Το 1279/1280 μαρτύρησαν μοναχοί Καρεώτες μετά του Πρώτου Κοσμά υπερασπιζόμενοι και ομολογούντες την Ορθόδοξη πίστη κι αρνούμενοι να υποταχθούν στη μανία των λατινοφρόνων ενωτικών του Μιχαήλ Παλαιολόγου και του Ιωάννου Βέκκου.

Οσιομάρτυς Κοσμάς ο Πρώτος ο Βατοπαιδινός (†1280)

– Οσιομάρτυρες Καρεώτες (†1279/1280)

Οσιομάρτυρες Καρεώτες (†1279/1280)

Ο όσιος Γερμανός ο Μαρούλης (†1336) νέος ήλθε από τη Θεσσαλονίκη και μεταξύ άλλων τόπων του Όρους έζησε για ένα μεγάλο διάστημα στην περιοχή των Καρυών, στην υπακοή του θαυμαστού Γέροντος Ιώβ. Ίσως το Κελλί του να είναι το ως τον περασμένο αιώνα λεγόμενο του Μαρουλά και σήμερα του Χαλκιά.

– Όσιος Γερμανός ο Μαρούλης (†1336)

Όσιος Γερμανός ο Μαρούλης (†1336)

Ο όσιος Σάββας ο Βατοπεδινός (†1349) αναφέρεται στο θαυμάσσιο βίο του πως έζησε σε Βατοπεδινό Κελλί παρά τις Καρυές. Ίσως αυτό είναι το ως σήμερα υπάρχον της Αναλήψεως του Σωτήρος.

Όσιος Σάββας ο Βατοπαιδινός, ο δια Χριστόν σαλός (†1349)

Ο όσιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης (†1360), ο αγγελόφωνος ψάλτης της Μεγίστης Λαύρας, αναφέρεται κατά παράδοση πως έζησε στο λεγόμενο Κελλί του Κουκουζέλη στις Καρυές.

Όσιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης (†1360)

Ο όσιος Νικόδημος της Τισμάνας (†1406) συνδέθηκε με τον πατριάρχη Φιλόθεο Κόκκινο, τον Γρηγόριο Παλαμά, τον αγιογράφο Πανσέληνο και τον αυτοκράτορα Ιωάννη Καντακουζηνό, διετέλεσε ηγούμενος της μονής Χιλανδαρίου και Πρώτος του Αγίου Όρους στις Καρυές.

Όσιος Νικόδημος της Τισμάνα (+1406)

Ο βασιλόπαις όσιος Ιωάσαφ ο Μετεωρίτης (†1422/3), μετά την κατάληψη της Θεσσαλίας από τους Τούρκους (1393), έρχεται ξανά στο Άγιον Όρος, όπου παραμένει στη μονή Βατοπεδίου και στις Καρυές, κατά παράδοση στο σήμερα Διονυσιάτικο Κελλί του Γενεσίου της Θεοτόκου.

Όσιος Ιωάσαφ ο Μετεωρίτης (†1422/3)

Ο Όσιος Φιλόθεος ο Καρεώτης και ο υποτακτικός του Νεκτάριος (†1500) έζησαν ασκητικά στο Κελλί των Αρχαγγέλων, το λεγόμενο του Ιάγαρη.

Όσιος Φιλόθεος ο Καρεώτης (15ος αι.)

– Όσιος Φιλόθεος ο Καρεώτης (15ος αι.)
– Όσιος Νεκτάριος ο Καρεώτης (†1500)

– Όσιος Νεκτάριος ο Καρεώτης (†1500)

Ο όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω (†1541), ερχόμενος στο Άγιον Όρος υποτάχθηκε στον ενάρετο Γέροντα Γαβριήλ που χρημάτισε και Πρώτος του Αγίου Όρους, ο οποίος τον έκειρε μεγαλόσχημο στο Κελλί του Αγίου Νικολάου Καπρούλη. Κατόπιν χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς και εφημέρευσε επί διετία περίπου στο ναό του Πρωτάτου. Κατόπιν πήγε στη μονή Καρακάλλου και κατέληξε στον Όλυμπο.

– Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω (†1541)

Ο ιερομάρτυς Κυπριανός (†1679), από τα Άγραφα, ήλθε στο παρα τις Καρυές Κουτλουμουσιανό Κελλί του Αγίου Γεωργίου, όπου επί έτη ασκήθηκε και από εδώ κατευθύνθηκε στην Κωσταντινούπολη, όπου τελείωσε το βίο του μαρτυρικά.

Ο ιερομάρτυς Κυπριανός (†1679)

http://www.evrytanesagioi.gr

Ο ένδοξος νεομάρτυς Κωνσταντίνος ο Υδραίος (†1800) αναφέρεται ότι έζησε για μικρό διάστημα στο προαναφερθέν Λαυριώτικο Κελλί του Κουκουζέλη, όπου ζούσαν συμπατριώτες του και μετά το μαρτύριο και την εκταφή του φύλαγαν μέρος των ιερών λειψάνων.

Νεομάρτυς Κωνσταντίνος Υδραίος (†1800)

Ο ηγέτης του κινήματος των Κολλυβάδων όσιος Μακάριος ο Νοταράς (†1805) έζησε στο Κελλί του Αγίου Χαραλάμπους Καρυών.

Άγιος Μακάριος ο Νοταράς (†1805)

Ο όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (†1802), ο συνέκδημος του αγίου Μακαρίου, τελείωσε το βίο του στο Κελλί του Αγίου Γεωργίου των εναρέτων Σκουρταίων, όπου σήμερα φυλάγεται η τιμία κάρα του.

Μνήμη Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου (†1809)