200 χρόνια απὸ το μαρτύριο του Κονιτσιώτη Νεομάρτυρος Αγίου Ιωάννη (1814-2014). Εγκύκλιος Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως
22 Σεπτεμβρίου 2014
Για τα 200 χρόνια από τον μαρτυρικό θάνατο του Αγίου Ιωάννου του εκ’ Κονίτσης, η Μητρόπολη εξέδωσε την παρακάτω εγκύκλιο.
Ο νεομάρτυρας Ιωάννης γεννήθηκε στην Κόνιτσα από γονείς Μωαμεθανούς στα τέλη του 18ου αιώνος και λεγόταν Χασάν.
Ο πατέρας του ήταν σεϊχης (ηγούμενος ισλαμικού τάγματος δερβίσηδων) και κατά συνέπεια απολάμβανε και ο ίδιος μεγάλο σεβασμό από τους συμπολίτες του.
Σε ηλικία 20 ετών έφυγε από την Κόνιτσα και πήγε στα Ιωάννινα και κατόπιν στο Βραχώρι (Αγρίνιο) όπου έγινε δερβίσης (μοναχός της μουσουλμανικής θρησκείας) υπό τον διοικητή Χαζναζάρ Ισουφάραβα. Αν και ζούσε μέσα στην ασέβεια και στην πλάνη, αυτό δεν στάθηκε εμπόδιο στο να γνωρίσει αργότερα την χριστιανική ζωή.
Όταν ο Ισουφάραβας μετά από δύο χρόνια φεύγει για να πάει στα Ιωάννινα, ο Ιωάννης αποφασίζει να μείνει εκεί και να ζει μαζί με τους Χριστιανούς. Με τον καιρό έβγαλε τα λευκοπράσινα ρούχα που φορούσε ως δερβίσης και ντυνόταν όπως οι Χριστιανοί, οι οποίοι φοβόντουσαν να τον βαπτίσουν για να μην δημιουργηθεί κίνδυνος.
Όμως ήθελε πολύ να γίνει Χριστιανός και έτσι αποφάσισε να πάει στην Ιθάκη.
Εκεί αφού κατηχήθηκε από έναν πνευματικό Γέροντα στην ορθόδοξη πίστη, βαπτίσθηκε και ονομάσθηκε Ιωάννης.
Από την Ιθάκη πήγε στο χωριό Μαχαλά του Ξηρομέρου (σημερινές Φυτείες Αιτωλοακαρνανίας) και μετά από λίγο καιρό παντρεύτηκε και έγινε αγροφύλακας.
Το 1813 μαθαίνει ο πατέρας του ότι ο γιός του αρνήθηκε τον Μωαμεθανισμό και έγινε Χριστιανός. Τότε στέλνει δύο δερβίσηδες να τον καταφέρουν με διάφορες υποσχέσεις ώστε να αρνηθεί τον Χριστό και να επιστρέψει στην πρώτη θρησκεία του μα ο Ιωάννης δεν θέλησε να τους δει καθόλου και έφυγαν άπρακτοι.
Όμως έγινε γνωστό στον μουσελίμη (δήμαρχο) του Αγρινίου και τον Ελμάζαγκα από το Τεπελένι ότι ενώ ήταν Τούρκος και μάλιστα γιος σεϊχη, έγινε Χριστιανός. Τότε δόθηκε διαταγή να τον συλλάβουν και έστειλαν στρατιώτες που αφού τον έδεσαν τον πήγαν στο κριτήριο.
Εκεί ο μουσελίμης του ζήτησε να έρθει στα λογικά του, να επιστρέψει στην παλιά του πίστη και όταν το κάνει θα τιμηθεί πάρα πολύ.
Ο Ιωάννης όμως του απάντησε: «Να βρεθώ τόσο ανόητος και μωρός ώστε να αφήσω την αγία πίστη των Χριστιανών, να τυφλωθώ πάλι και να επιστρέψω στη λάσπη του Μωαμεθανισμού, τώρα που γνώρισα τον Χριστό, ποτέ να μη γίνει σε μένα τέτοιο κακό».
Μετά από αυτό ο κριτής διέταξε να τον δέσουν, να τον φυλακίσουν και να τον βασανίσουν με σκληρά βασανιστήρια. Τον πήραν οι υπηρέτες και αφού τον έδεσαν με αλυσίδες άρχισαν να τον κτυπούν σε όλο του το σώμα. Ο Ιωάννης ευχαριστούσε τον Θεό και προσευχόταν: «Ο Θεός, βοήθησέ με».
Όταν ο μουσελίμης έμαθε για την σταθερή και ακλόνητη πίστη του Μάρτυρα κάλεσε συμβούλιο το οποίο αποφάσισε να τον αποκεφαλίσουν.
Την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου του 1814 και μετά από ανελέητα βασανιστήρια οι δήμιοι τον έφεραν στον τόπο της καταδίκης και εκεί αποκεφάλισαν τον Ιωάννη.
Κατόπιν δόθηκε διαταγή να μείνει άταφο το τίμιο σώμα του για τροφή των σκυλιών.
Το πήραν οι δήμιοι μαζί με την αγία Κεφαλή του και το έριξαν σε ένα ρυάκι κοντά στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου.
Πολλοί Χριστιανοί όμως ζήτησαν και μετά από δωροδοκία πήραν τελικά την άδεια από τον μουσελίμη να μεταφέρουν το άγιο λείψανο και την κάρα του σε άλλο μέρος.
Άνοιξαν κρυφά έναν τάφο και το ενταφίασαν με μεγάλη ευλάβεια.
Τα θαύματα που έχει κάνει ο Άγιος είναι πολλά.
Στην Κόνιτσα υπήρχε Εκκλησία προς τιμή του Αγίου κοντά στην Αναγνωστοπούλειο Γεωργική Σχολή, την οποία κατέστρεψαν οι Τούρκοι στον πόλεμο του 1912-13.
Το 1819 ο Ηγούνενος της Ι.Μ. Προυσσού, Κύριλλος ο Καστανοφύλλης βρήκε και μετέφερε τα ιερά λείψανα του Αγίου στο Μοναστήρι της Προυσσιώτισσας για να τα ασφαλίσει και τα τοποθέτησε σε μια κρύπτη.
Τον Ιανουάριο του 1974 βρέθηκε η κρύπτη και τα άγια λείψανα του Νεομάρτυρα.
Ο Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κ. Σεβαστιανός έκανε ενέργειες προκειμένου να υπάρχουν και στην Κόνιτσα ιερά λείψανα.
Έτσι στις 23 Σεπτεμβρίου του 1978 ανήμερα της μνήμης του, ο Ηγούμενος της Μονής της Παναγίας της Προυσσιωτίσσης παρέδωσε μέσα σε λειψανοθήκη ένα βραχίονα του Αγίου, στο παρεκκλήσι που υπάρχει προς τιμήν του παραπλεύρως του ιερού ναού Αγίου Κοσμά στην Κόνιτσα.
Απολυτίκιον
Της Κονίτσης τον γόνον, Βραχωρίου τὸ καύχημα, και Χριστού οπλίτην τον νέον Ιωάννην τιμήσωμεν·
εκ ρίζης γαρ δυσώδους προελθῶν, ενήθλησε λαμπρώς υπὲρ Χριστού,
και κινδύνων εξαιτεῖται απαλλαγήν, τοις προς αυτὸν κραυγάζουσι·
Δόξα τω δεδωκότι σοι ισχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω χορηγούντι δια σου, ημίν παθών εκλύτρωσιν.