Νυφίτσα: ένα “αδικημένο” ζώο με εξαιρετικές ικανότητες

 

Η λέξη νυφίτσα ((Mustela nivalis) χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει έναν άνθρωπο πονηρό και με κακές προθέσεις, που συνήθως δρα υπογείως, φέρεται υποκριτικά και δημιουργεί προβλήματα και εντάσεις. Όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί είναι τελείωςάδικοι για τη νυφίτσα αφού το συγκεκριμένο ζώο απέχει πολύ από αυτά τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά.

Το γεγονός ότι χρησιμοποιεί ορισμένες φορές και τιςανθρώπινες δραστηριότητες (κοτέτσια, περιστερώνες, κονικλοτροφεία) για την επιβίωσή της, σε συνδυασμό με το πολύ μικρό της μέγεθος που την καθιστά «αόρατη», έχουν αποτελέσει τη βάση των ανωτέρω χαρακτηρισμών.

Η νυφίτσα είναι το μικρότερο είδος της οικογένειας των μουστελιδών (νυφίτσες, κουνάβια, ασβοί, βίδρες) και γενικότερα των σαρκοφάγων θηλαστικών στην Ευρώπη (μήκος σώματος μέχρι 32 εκατοστά, μήκος ουράς μέχρι 13 εκατοστά και βάρος μέχρι και 130 γραμμάρια). Έχει σώμα μακρύ, λεπτό και κυλινδρικό, κεφάλι μικρό με κοντό ρύγχος και στρογγυλεμένα αυτιά, λαιμό μακρύ και παχύ και πόδια κοντά.

Το κεφάλι, η ράχη και η ουρά έχουν καφετί χρώμαενώ το κοιλιακό τριχώματος είναι λευκό, με τη χρωματική μετάβαση να γίνεται απότομα στις πλευρές του σώματος. Διαβιεί σε μεγάλη ποικιλία οικοτόπων, από αμμοθίνες και λιβάδια μέχρι δάση και βουνά, αρκεί να υπάρχει τροφή και κάλυψη. Η νυφίτσα δραστηριοποιείται τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα, ενώ φωλιάζει υπογείως ανάμεσα σε πέτρες, ρίζες αλλά και σε τρύπες δέντρων και τοίχων.

Η διατροφή της βασίζεται σε τρωκτικά, σε πουλιά και τα αυγά τους, σε αμφίβια, ακόμα και σε ψάρια. Αν χρειαστεί θα επιτεθεί σε ζώα με πολλαπλάσιο του μεγέθους της, π.χ. λαγούς, τα οποία σκοτώνει με δάγκωμα στο λαιμό. Το σχήμα του σώματός της, που της δίνει εξαιρετική ευκινησία, και η κάλυψη κατά το κυνήγι, εξαιτίας του μικρού μεγέθους της, την καθιστούν έναν ιδιαίτερα επιτυχημένο κυνηγό, κάτι που της είναι απαραίτητο καθώς το μικρό μέγεθος και ο γρήγορος μεταβολισμός της, την υποχρεώνουν να τρέφεται τουλάχιστον μία φορά την ημέρα για να μη λιμοκτονήσει!

Η προστασία της νυφίτσας σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι «χαλαρή» καθώς περιλαμβάνεται στους καταλόγους ορισμένων μόνο συμβάσεων και νόμων. Ενώ δεν φαίνεται να απειλείται άμεσα, ωστόσο και η νυφίτσα υφίσταται άμεσες πιέσεις που σχετίζονται με τη θανάτωσή της καθώς θεωρείται επιζήμια για τα μικρά οικόσιτα ζώα, ενώ σημαντική απειλή αποτελούν τα ατυχήματα στο οδικό δίκτυο. Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη συρρίκνωση, υποβάθμιση και κατακερματισμό των οικοτόπων που διαβιεί και γενικά τη συνεχή απώλεια της φυσικότητας του περιβάλλοντος.

Ο Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού αποτελεί περιοχή «δράσης» της νυφίτσας σε ποικιλία οικοτόπων. Συχνά το ζώο αυτό κάνει εμφανή την παρουσία του κατά τη διάρκεια της ημέρας, ακόμα και μέσα σε οικισμούς! Ο επισκέπτης ή κάτοικος θα ξαφνιαστεί από το πολύ μικρό μέγεθος του ζώου, από το οποίο όμως «ξεχειλίζει» το θάρρος και η κυνηγετική ικανότητα.