Κυριακή της Ορθοδοξίας
9 Μαρτίου 2014
Στις 10 Μαρτίου του 843, το Σάββατο πριν από την πρώτη Κυριακή της Σαρακοστής, ο πατριάρχης Μεθόδιος πραγματοποιεί μια αγρυπνία στις Βλαχέρνες μαζί με όλο τον κλήρο και το επόμενο πρωί πορεύεται στην Αγία Σοφία, αφού περάσει από το ναό των Αγίων Αποστόλων.
Νωρίς την Κυριακή, ο Μιχαήλ Γ΄, η Θεοδώρα και σύσσωμη η αυλή ξεκινούν από το ανάκτορο για να τους συναντήσουν στη Μεγάλη Εκκλησιά. Όλοι κρατούν σταυρούς, εικόνες και κεριά Η καινούρια λειτουργία τελέστηκε για πρώτη φορά στις 11 Μαρτίου 843. Έτσι ανατράπηκε η εικονομαχία.
Η συγκεκριμένη λειτουργία τελείται και σήμερα την πρώτη Κυριακή της Σαρακοστής στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Αρχίζει με ένα πρόλογο που συνοψίζει την απόρριψη της ασέβειας και την αποδοχή του ορθού δόγματος με τη χάρη του Θεού. Ύστερα από μια μακρά περίοδο ενός αιώνος περίπου, τερματίζεται οριστικά ο διχασμός στους κόλπους της Εκκλησίας αλλά και της κοινωνίας. Eίχε προηγηθεί η πρώτη αναστήλωση των εικόνων από την Ειρήνη την Αθηναία το 787 με την Z’ Οικ. Σύνοδο.
Η αναστήλωση των εικόνων δε συνιστά νέα πολιτική, δεν αποτελεί νεωτερισμό. Η εκκλησιαστική τελετή που γίνεται στην Αγία Σοφία μπορεί να υποκαταστήσει την εκκλησιαστική σύνοδο και να ακυρώσει τις αποφάσεις της αντίστοιχης του 815 που καταδίκασε τη λατρεία μέσω των εικόνων και να επιβεβαιώσει τις αποφάσεις της Ζ΄ Οικ. Συνόδου του 787 που αποτελούν παραδόσεις της Εκκλησίας.
απο το βιβλίο της Τζούντιθ Χέριν <<Γυναίκες στην Πορφύρα>>
Σε ανάμνηση εκείνου του θριάμβου της Ορθοδοξίας κάθε χρόνο επαναλαμβάνονταν στη Κωνσταντινούπολη και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η τελετή αυτή κατά τον ακόλουθο τρόπο: Ο κλήρος (ενδημούντες και παρεπιδημούντες) μαζί με τους μοναχούς που πρωτοστάτησαν στους αγώνες υπέρ των εικόνων τελούσαν “πανήχιον υμνολογίαν” στον Ιερό Ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών στο τέλος της οποίας ακολουθούσε λαμπρή λιτανεία στη Μεγάλη Εκκλησία παρουσία του Αυτοκράτορα.
Σήμερα σε ανάμνηση της αναστήλωσης των εικόνων, γιορτάζεται σε όλες τους χριστιανικούς ναούς η “Κυριακή της Ορθοδοξίας” όπου κατά τη λειτουργία διαβάζεται με ιδιαίτερη έμφαση η περικοπή εκ της προς Εβραίους επιστολής όπου εκτίθενται οι αγώνες των αγίων ανδρών της Παλαιάς Διαθήκης υπέρ της πίστεως, καθώς επίσης και περικοπή από το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο όπου ιστορείται η κλήση του Φιλίππου και Ναθαναήλ που ομολογησαν τον Ιησού Χριστό ως υιόν του Θεού “Ραββί, σύ εί ο υιός του Θεού, σύ εί ο Βασιλεύς του Ισραήλ”.
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα από Βασιλείας του Γεωργίου του Α’ καθιερώθηκε την Κυριακή της Ορθοδοξίας να προσέρχεται ο Βασιλιας στη Μητρόπολη Αθηνών και να απαγγέλλει το “Σύμβολο της Πίστεως”. Το αυτοκρατορικό αυτό έθιμο, έφθασε μέχρι των ημερών μας επί Βασιλέως Κωνσταντίνου Β’, όπου μετά την μεταπολίτευση συνεχίζεται από τον εκάστοτε Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
