Η πενία ως μοναχική αρετή -Αποσπάσματα από λόγους του Άγιου Μαξίμου του Γραικού
23 Ιανουαρίου 2014
Θα σας παρουσιάσω τρία χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το βιβλίο «ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΓΡΑΙΚΟΣ Ο ΦΩΤΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΡΩΣΩΝ»[2], που φανερώνουν περίτρανα ποια είναι η παρακαταθήκη της παράδοσης του Βατοπεδίου.
Απόσπασμα 1ο
(ΠΕΡΙ ΕΓΓΑΜΩΝ που θέλουν να προσέλθουν στη μοναχική ζωή[4])
«…Επί πλέον ας μάθει ο άνθρωπος αυτός ότι η μοναχική ζωή, σ’ αυτόν που την επιθυμεί, δεν είναι τίποτε άλλο παρά επιμελής τήρησις των σωτηρίων εντολών του θείου και προσκυνητού Ευαγγελίου του Χριστού, τουτέστιν κάθε δικαιοσύνη, κάθε έλεος και ευσπλαχνία και ανυπόκριτη αγάπη, ταπείνωσις καρδίας, πραότης, σωφροσύνη,περιφρόνησις του πλούτου του απολυμένου, της κοσμικής δόξης και τιμής και κενοδοξίας και απόρριψις κάθε πλεονεξίας.
Διότι αν κατορθώση αυτές τις αρετές στην κοσμική ζωή, με τρόπο ευάρεστο στον Θεό, δεν είναι μακρυά από την μοναχική πολιτεία.
Αυτός πάλι που φορά τα μοναχικά ενδύματα, εάν καταφρονή τις εντολές του Σωτήρος και τις παραδόσεις των Πατέρων, βαδίζει και πολιτεύεται απρεπώς και αναξίως προς αυτά (τα ενδύματα) μεθώντας πάντοτε και τρώγοντας αχόρταγα και φιλαργυρώντας πλεονεκτικά και τοκογλυφώντας με δόλο, ένας τέτοιος μόνο στα ρούχα διαφέρει από τον απλό λαϊκό, σύμφωνα με τον αποστολικό λόγο: «η περιτομή ουδέν έστι, αλλά η τήρησις εντολών του θεού» (Α΄ Κορ. 7, 19).
Απόσπασμα 2ο
(ΕΡΜΗΝΕΙΑ στην παραβολή της συκής[5])
«… Αλλά αντίθετα μάλιστα θα εύρης τώρα το τολμηρό: όλοι είναι έτοιμοι να τα αγοράσουν με μεγάλα δώρα, ώστε να ζουν πάντοτε με αργία και δόξα και κάθε ανάπαυση. Μου φαίνεται πως τώρα είναι καιρός να ειπώ τον λεχθέντα θείο λόγο:«πάντες εξέκλιναν» τουτέστιν από τον σωτήριο δρόμο των ευαγγελικών εντολών και αποστολικών και πατερικών παραδόσεων….
Ώ πως αξίως να θρηνήση κανείς το σκότος στο οποίο κατήντησε η γενεά μας!….
Οι δε δικοί μας ποιμένες έγιναν αναισθητότεροι των λίθων νομίζοντας να σώσουν τον εαυτό τους, ενώ θεληματικώς περιφρονούν και δεν κατανοούν την θεία φωνή, ….
Φοβερή αυτή η απειλή και παντός τρόμου πλήρης, ω τιμιώτατοι πιμένες!…»
Απόσπασμα 3ο
(ο μοναχός Μάξιμος γράφει στον τσάρο Βασίλειο Ιβάνοβιτς[6])
«… Για τη δική μου και των μετ’ εμού αδελφών επιστροφή στο Άγιο Όρος, για όλους ζητώ την χάρι να ευδοκήσεις να τους ελευθερώσεις από τις μακρές αυτές ταλαιπωρίες.Απόδωσε μας πάλι σώους και αβλαβείς στη σεπτή Μονή του Βατοπεδίου, όπου από καιρό μας περιμένουν και μας λαχταρούν κάθε ώρα, ….
Φάνηθι, λοιπόν, συνεργάτης του Χριστού για την σωτηρία μας, ο θερμότατος προστάτης της Εκκλησίας, και μνήσθητι της πτωχείας της ιεράς Μονής Βατοπεδίου, ένεκα της οποίας και έχουμε αποσταλεί και αναριθμήτους κινδύνους και κόπους έχουμε αναλάβει….».
———————————————————————————————————————–
{1}Δείτε http://www.aboutbooks.gr/index.php?option=com_presentbook&id=73145
2. Εκδόσεις «Αρμός», 1η έκδ. 1991
3 «… Στην ένδοξη πορεία της µονής δεν έλειψαν και οι δύσκολες στιγµές, όπως οι επιδροµές και λεηλασίες Φράγκων πειρατών, Καταλανών (1307) και αργότερα οθωµανικών φύλων. Όµως αυτού του είδους οι κακοτυχίες δεν ανέστειλαν την αύξηση και προκοπή της µονής. Απεναντίας, κατά καιρούς υπό την κατοχή της περιήλθαν οι µονές Χαλκέως, Βεροιώτου, Ιεροπάτορος, Καλέτζη, Αγίου ∆ηµητρίου, Ξύστρου, Τριπολίτου, και Τροχαλά. Οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες επίσης δεν υστέρησαν σε γενναιοδωρία, ενώ δυτικοί ηγεµόνες στους µεταβυζαντινούς χρόνους ενδιαφέρθηκαν για την ακεραιότητα της µονής. Στα τέλη του 15ου αιώνα το Βατοπαίδι έθρεψε στους κόλπους του τον φωτιστή των Ρώσων άγιο Μάξιµο τον Γραικό…».
Πηγή: http://www.mountathos.gr/active.aspx?mode=el{bd411147-5023-4059-9fe0-465e1657a77a}View
4. (Τόμ Β΄, σελ. 236) και σελ. 150-151 στο προαναφερθέν βιβλίο.
5. (Τόμ. Α΄, σελ. 138-141) και σελ. 162-164 στο προαναφερθέν βιβλίο.
6.Σελ. 21 στο προαναφερθέν βιβλίο.