Η Ουκρανία σε Τελωνειακή Ένωση με τη Ρωσία
29 Μαΐου 2013
Πηγή: ITAR-TASS
Η ουκρανική κυβέρνηση αποφάσισε να προσχωρήσει στην Τελωνειακή Ενωση με τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και το Καζακστάν. Ωστόσο, η πλήρης ένταξη της χώρας μπορεί να ολοκληρωθεί σε διάστημα 10-15 ετών.
Το σχέδιο μνημονίου για να εισέλθει με την ιδιότητα του παρατηρητή στην Τελωνειακή Ένωση (ΤΕ) Ρωσίας, Λευκορωσίας και Καζακστάν,ενέκρινε η κυβέρνηση της Ουκρανίας, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Νικολάι Αζάροφ. Εφόσον αποκτήσει αυτού τη σχέση, η χώρα θα μπορεί να προμηθεύεται ρωσικό αέριο στην τιμή των 240 δολαρίων για τα 1000 κυβικά μέτρα, αντί των 530δολ. που ισχύουν σήμερα. Γεγονός κρίσιμης σημασίας για την οικονομία της Ουκρανίας. Η πλήρης ένταξη της Ουκρανίας στην Τελωνειακή Ενωση -για την οποία επιμένει η Μόσχα- θα σήμαινε την παραίτησή της χώρας από την προοπτική ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το μνημόνιο αναμένεται να υπογραφεί από τους ηγέτες των κρατών της ΤΕ στις 28-29 Μαΐου στην Αστανά, στη συνεδρίαση του Ανώτατου Ευρασιατικού Οικονομικού Συμβουλίου, στο οποίο θα παραβρεθεί και ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Με την έγκριση του μνημονίου το Κίεβο προσπαθεί να κερδίσει χρόνο ώστε να μην προκαλέσει την οργή της Μόσχας, η οποία δηλώνει ότι ενδιαφέρεται μόνο για την πλήρη συμμετοχή της Ουκρανίας στην ΤΕ. Η ουκρανική ηγεσία παρουσιάζει την απόφασή της ως ιδιαίτερα βαρύνουσα, υποστηρίζοντας ότι θέτει υποψηφιότητα για την πλήρη ένταξη της χώρας στην ΤΕ, μέσω της διαδικασίας που θα ορίζεται σε κοινώς αποδεκτό «οδικό χάρτη». Ωστόσο, κατά τον γενικό διευθυντή του Ρωσικού Κέντρου Πολιτικών Συγκυριών, Σεργκέι Μιχέγιεφ, όλη αυτή διαδικασία μπορεί να διαρκέσει 10-15 χρόνια (!).
Στόχος, ο πρώην σοβιετικός χώρος
Η Τελωνειακή Ένωση είναι το πρώτο μεγάλο οικονομικό σχέδιο στον πρώην σοβιετικό χώρο και μια μορφή ενοποίησης -προς το παρόν- μεταξύ Ρωσίας, Λευκορωσίας και Καζακστάν. Εντός της ΤΕ, δεν θα υφίστανται τελωνειακοί δασμοί στο εμπόριο και περιορισμοί οικονομικού χαρακτήρα, με εξαίρεση κάποια ειδικά μέτρα προστασίας, ειδικά όσον αφορά τις τεχνητά μειωμένες τιμές σε σχέση με εκείνες τις αγοράς. Οι χώρες μέλη της ΤΕ χρησιμοποιούν κοινό τελωνειακό δασμολόγιο και άλλα κοινά ρυθμιστικά μέτρα όσον αφορά το εμπόριο με τρίτες χώρες. Η Ρωσία, η Λευκορωσία και το Καζακστάν, ενωμένες στην ΤΕ θα είναι σε θέση να ανταγωνιστούν σε οικονομικούς συντελεστές ακόμη και τη Γερμανία, καθώς το κοινό ΑΕΠ τους πλησιάζει πολύ σε μέγεθος το αντίστοιχο γερμανικό.
Ενδιάμεση λύση
Το μνημόνιο για να δοθεί στο Κίεβο η ιδιότητα του παρατηρητή στην ΤΕ, αποτελεί συμβιβαστική λύση, τονίζει ο επικεφαλής του ουκρανικού παραρτήματος του Ινστιτούτου χωρών της ΚΑΚ, Βλαντίμιρ Κορνίλοφ. Όπως ανέφερε,τελικά προς υπογραφή δεν θα τεθεί ούτε η ουκρανική πρόταση για μια μορφή συνεργασίας «3+1», ούτε και η ρωσική εκδοχή της πλήρους ένταξης. Η Ουκρανία θα γίνει παρατηρητής στην ΤΕ και, διαμέσου αυτής της νέας φόρμουλας, θα καθιερωθεί η συνεργασία, η οποία δεν θα περιλαμβάνει υπερεθνικές δομές.
Σε τελωνειακή ένωση με τη Ρωσία το Βιετνάμ
Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Διοίκησης του Κιέβου,Κοστ Μπονταρένκο, υποστηρίζει ότι το καθεστώς παρατηρητή στην ΤΕ δεν είχε προβλεφθεί μέχρι σήμερα. Επικρατεί όμως και η άποψη, ότι αυτό θα αποτελέσει έναν τρόπο για τη σύναψη στενότερων σχέσεων με τις χώρες μέλη της Ένωσης, από ότι το προτεινόμενο παλαιότερα σχήμα «3+1». Η κατάσταση αυτή πάντως, θα απαιτήσει την επεξεργασία νέων μηχανισμών συνεργασίας. Ο επικεφαλής του Κέντρου Εφαρμοσμένων Πολιτικών Σπουδών «Πέντα», Βλαντίμιρ Φεσένκο, θεωρεί ότι η μορφή της πορείας της Ουκρανίας προς την ΤΕ μέσω της ιδιότητας του παρατηρητή, πρέπει να καθοριστεί με σαφήνεια.
Κατά της προσέγγισης με την ΤΕ τάσσεται η ουκρανική αντιπολίτευση. Σύμφωνα με τον διευθυντή του Κέντρου Πολιτικών Μελετών της Ουκρανίας «Νότος-Βορράς», Αλεξέι Βλάσοφ, ο Γιανουκόβιτς θα προσπαθήσει να επιβάλλει την απόφασή του, διότι δεν έχει περιθώρια υποχώρησης.
Το θέμα των Τατάρων προκαλεί ακόμα κραδασμούς
Πρόσφατα σημειώθηκε μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας ένα ακόμη διπλωματικό σκάνδαλο. Αιτία ήταν οι δηλώσεις του ρώσου γενικού προξένου στη Συμφερούπολη, Βλαντίμιρ Αντρέγιεφ. Ο διπλωμάτης, σχολιάζοντας την ταινία «Χαϊταρμά» που αφορούσε την εκδίωξη των Τατάρων της Κριμαίας στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, επεσήμανε ότι σε αυτό δεν υπήρξαν αναφορές για τη συνεργασία των Τατάρων της Κριμαίας με τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια της κατοχής.
Τα λόγια του δημιούργησαν μεγάλη αίσθηση και οι Τάταροι της Κριμαίας πραγματοποίησαν δυο φορές συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το ρωσικό προξενείο. Στις 23 Μαΐου το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι κατανοεί την αντίδραση της ουκρανικής πλευράς για τις «άστοχες διατυπώσεις που χρησιμοποίησε ο ρώσος διπλωμάτης χωρίς να λάβει ως όφειλε υπόψη τον ευαίσθητο χαρακτήρα του θέματος,το οποίο σε κάθε περίπτωση απαιτεί εξαιρετικά προσεκτική προσέγγιση».
Την επόμενη μέρα ο Αντρέγιεφ δήλωσε την παραίτησή του. Οπως μεταδίδει το RIA Novosti, ο διπλωμάτης δήλωσε τα παρακάτω: «Το υπουργείο Εξωτερικών μου καταλογίζει ευθύνες για ό,τι είπα και δεν με υποστηρίζει για θέσεις, από τις οποίες είναι αδύνατο να υποχωρήσω. Δεδομένων αυτών των αντιφάσεων μεταξύ εμού και της προϊσταμένης αρχής μου, δεν μπορώ να παραμείνω στα καθήκοντά μου».
