Ο Αναστάς «εις το μέσον των Μαθητών»

(Κυριακή του Θωμά)

Στο σημερινό ευαγγέλιο της Κυριακής του Θωμά, ο Κύριος φέρει το μήνυμα της Αναστάσεως στους Μαθητές Του.

Τους επισκέπτεται, «ούσης οψίας», όταν είχε βραδιάσει και ήταν σκοτάδι. Στο σκοτάδι της αμαρτίας μας, της «εκπεσούσης φύσεώς» μας, ο Χριστός φέρει το φώς της Αναστάσεως.

Οι Μαθητές βρίσκονταν στο υπερώο, όπου έγινε ο Μυστικός Δείπνος.

Για να μυηθούμε στην Ανάσταση πρέπει να ανυψωθούμε από τα αμαρτωλά πάθη,

στο ύψος των αγίων αρετών. Η Ανάσταση είναι Μυστήριο. Δεν γνωρίζεται με λόγια και επιχειρήματα, αλλά «τη μεθέξει του Μυστηρίου».

Ζώντας το μυστήριο της οδύνης από τη σταύρωση και νέκρωση των παθών, μέσα στο ίδιο το σώμα μας, και μεταποιώντας τη νέκρωση σε δοξολογία και ευχαριστία του Θεού, «ζώμεν εν Αυτώ» και λαμβάνουμε μια γεύση του Μυστηρίου της Αναστάσεως.

Η Ανάσταση δηλαδή προσεγγίζεται «διά Σταυρού και νεκρώσεως».

«Των θυρών κεκλεισμένων» για τα αισθητά και τα νοητά τούτου του κόσμου, εισήλθεν ο Χριστός προς τους Μαθητές Του. Όταν παύσουμε την εξάρτηση της ζωής μας από τον κόσμο και τα αγαθά του και η ζωή μας πηγάζει από τη σχέση της αγάπης και κοινωνίας με τον Θεό, τότε φανερώνεται ο Αναστάς Κύριος και μας χαρίζει την ειρήνη και το Άγιο Πνεύμα.

Εφ’ όσον στηρίζουμε τη ζωή μας στα πράγματα του κόσμου, «ζούμε κατά σάρκα» και η Ανάσταση δεν μας ωφέλει.

Το μυστικό είναι να θωρακισθούμε με τον Σταυρό ως βίωμα. Η νέκρωση δηλαδή της αμαρτίας, να είναι καθημερινό γεγονός. Έτσι αποτινάσσουμε τον θάνατο και τη φθορά και «γεωργούμε» την Ανάσταση. «Υπακοή εντολών, νεκρών ανάστασις», τονίζουν οι άγιοι Πατέρες.

Μετά την επίσκεψη ο Χριστός χαιρετά τους Μαθητές Του με τον χαιρετισμό, «ειρήνη υμίν». Ο απ. Παύλος λέγει ότι «ο Χριστός είναι η ειρήνη» μας και μας έφερε την ειρήνη αυτή «διά του αίματος του Σταυρού Αυτού» (Κολ. α’ 20). Ενώ ήμασταν εχθροί του Θεού και των Αγγέλων, ο Χριστός μας συμφιλίωσε με τη σφαγή του και μας ανύψωσε στους ουρανούς. Όταν λοιπόν τους λέγει «ειρήνη υμίν», εννοεί ότι ο Ίδιος είναι η ειρήνη. Όπου ο Χριστός παρουσιάζεται, ακολουθεί και η ειρήνη της ψυχής, που ξεπερνά την ανθρώπινη λογική.

Στη συνέχεια «εδειξεν αυτοίς τας χείρας και την πλευράν Αυτού» (στίχ. 20). Ο Αναστάς Κύριος δείχνει στους τρομαγμένους, διά τον φόβο των Ιουδαίων Μαθητές Του, τα σημάδια που έφεραν τον θάνατο στο σώμα Του. Οι «τύποι των ήλων», τα σημάδια των καρφιών και η λογχισμένη πλευρά είναι το μέσον της νίκης και της δόξης. Αυτά έφεραν τη σωτηρία. Αν αρνείτο τις πληγές και τον θάνατο, υπακούοντας στον Πέτρο, δεν θα είχαμε Ανάσταση. Η Ανάσταση δεν γνωρίζεται με λόγια και μαθήματα, αλλά με τα σημάδια του θανάτου της αμαρτίας, που τα βλέπουμε στη ζωή των Μαρτύρων ή των Οσίων, που «καθ’ ημέραν αποθνήσκουν», για να υποτάξουν και να υπερβούν το «εγώ» τους, το «φρόνημα της σαρκός». Νεκρώνουν τη φιλαυτία τους, τις ηδονές της φύσεως, τη φιλαργυρία και τα άλλα πάθη. Χωρίζονται από τα πάθη, αλλά ενώνονται με τον Χριστό και λαμβάνουν τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, που τους ζωοποιεί.

Ακολουθούν τον Χριστό, που μέσα από τον θάνατο πάτησε τον «έσχατο εχθρό», τον θάνατο της αμαρτίας, τον διάβολο, που μας στέρησε τη ζωή της Χάριτος και έφτασε στην Ανάσταση και μας χάρισε και πάλι τη θεία ζωή. Αυτό τον θάνατο τον δέχθηκε για την αγάπη και την υπακοή στον Πατέρα Του και για τη σωτηρία του κόσμου. Ο θάνατός Του έγινε θάνατος και καταδίκη της αμαρτίας, γιατί στο δικό Του το σώμα μεταποιήθηκε σε ζωή και Ανάσταση, σε θεία ζωή, που κανένας θάνατος δεν την εγγίζει. Οποιοσδήποτε πόνος, ακόμα και του θανάτου, που γίνεται αποδεκτός για την αγάπη του Θεού, μεταποιείται σε Ανάσταση ζωής, που αφανίζει τον θάνατο.

«Εχάρησαν οι Μαθηταί ιδόντες τον Κύριον». Η θέα του Χριστού δίνει την ελπίδα και τη χαρά. Άλλοτε τους είχε πει: «όψομαι υμάς και χαρήσεται υμών η καρδία». Η ελπίδα στον Χριστό διατηρεί τη χαρά μας.

Στη συνέχεια τους αποστέλλει στον κόσμο για να μεταφέρουν το μήνυμα της Αναστάσεως και της αφέσεως. Επειδή όμως είναι αδύνατο με ανθρώπινες δυνάμεις να συλλάβουν το Μυστήριο και να το μεταδώσουν, τους χαρίζει το Άγιο Πνεύμα. Χωρίς αυτό μένουν σαρκικοί. Μόνο διά του Αγίου Πνεύματος θα γίνουν πνευματικοί και θα προσεγγίσουν την Ανάσταση διά Σταυρού και θανάτου. Διά του Αγίου Πνεύματος -μέσα από το Βάπτισμα και την Ευχαριστία μορφούται «εν ημίν ο Χριστός». Αυτό που πήραμε από τη δημιουργία και το χάσαμε, μας το χορηγεί ο Αναστάς, που νέκρωσε την αμαρτία, που μας το στέρησε. Μας το χορηγεί για να μας αναπλάσει στην «καινότητα ζωής» της Αναστάσεως. Το «ενεφύσησε», θυμίζει τη θεία ενέργεια κατά τη δημιουργία, «ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού(=του ανθρώπου) πνοήν ζωής». Το θείο φύσημα είναι «χορηγόν πάσης χάριτος».

Ο Θωμάς: ο Μαθητής αυτός απουσίαζε κατά την επίσκεψη του Κυρίου και όταν ήλθε στο υπερώο πληροφορήθηκε όσα συνέβησαν. Όπως λένε οι Πατέρες πήρε κι αυτός το Άγιο Πνεύμα, αλλά δεν πίστευε σε όσα του έλεγαν. Ήθελε να Τον δει. Τη δίψα της θέας δεν την ικανοποιούσε η ακοή. Μόνο αν δει τον Χριστό, θα πιστέψει.

Ο Κύριος του ικανοποιεί τον πόθο. Έρχεται και τον μυσταγωγεί στην Ανάσταση με τον ίδιο τρόπο: με τα σημάδια του θανάτου, διά των «τύπων των ήλων». Επειδή πήρε Πνεύμα Άγιο και αγιάσθηκε με τη Χάρη Του, γι’ αυτό ο Χριστός του επέτρεψε να Τον ψηλαφήσει. Με την ψηλάφηση, ο Θωμάς πίστεψε και η πίστη του έγινε «πληροφορία οικουμενική» (Κύριλλος Αλεξανδρείας). Από την αφή της πλευράς αναδείχθηκε θεολόγος άριστος. Όταν είπε: «ο Κύριός μου και ο Θεός μου», ομολόγησε την ανθρωπότητά Του (ο Κύριός μου), και τη Θεότητά Του (ο Θεός μου),

Ο Θωμάς θα κηρύξει στον κόσμο, ότι η Ανάσταση γνωρίζεται με τα σημάδια του Πάθους. Με αυτά θα απαλλάσσεται ο κόσμος από την απιστία. Τα εμπόδια προς την πίστη πέφτουν όταν δεχόμαστε στη ζωή μας τα σημάδια του Πάθους Του, τη νέκρωση του σαρκικού φρονήματος, που θεραπεύουν τα τραύματα της ψυχής από τις αμαρτίες της. Δεν φτάνει μόνο η θέα του σώματος. Όμως, πίστη θα πει να δεχόμαστε τα μη ορώμενα. Γι’ αυτό ο Κύριος είπε: «Μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες».

Είθε να Τον πιστέψουμε και να κλείσουμε κι εμείς τις θύρες προς τα αισθητά, να νεκρωθούμε για «όλα τα φαινόμενα και νοούμενα», για να ζήσουμε την Ανάσταση.

 

(Παύλου Μουκταρούδη, «Διήρχετο διά των σπορίμων», εκδ. Ι. Μητροπ. Λεμεσού 2008, σ. 49-52)