Η Τέχνη της µικροτεχνίας στο Άγιον Όρος

Σπάνιας υψηλής ποιότητας είναι τα δείγµατα της µικροτεχνίας που βρίσκονται στο Άγιο Όρος.

Ένας πλούτος από πολύτιµα έργα
µικροτεχνίας και χρυσοΰφαντα υφάσµατα, που προήλθαν κυρίως από τα
µεγάλα αστικά κέντρα της αυτοκρατορίας και κυρίως την βασιλεύουσα.

Κάποια από τα δείγµατα προέρχονται από ευλαβείς
δωρεές αυτοκρατόρων ή της άρχουσας τάξης του Βυζαντίου.
Τα περισσότερα έργα ήταν κατασκευασµένα για τις ανάγκες των εκκλησιών
των µονών, υπάρχουν όµως και αφιερώµατα που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες
της άρχουσας τάξης και αργότερα δωρήθηκαν στις µονές.

Ο ξεκάθαρος και περίτεχνος τρόπος επεξεργασίας τους προσδίδει στα έργα µικροτεχνίας µια
αίσθηση βαρυτιµίας, που τα ξεχωρίζει και τα καθιστά πρότυπα για τις γειτονικές
του Βυζαντίου χώρες.

Από την περίοδο των Παλαιολόγων (1263-1453)
προέρχονται και τα περισσότερα από τα διασωθέντα έργα στις µονές του
Αγίου Όρους. Καθιερωµένα θέµατα στην ορθόδοξη εικονογραφία, µε τεχνικές
σµάλτου παραδοσιακές ή δυτικής προέλευσης, κοσµήµατα από ελεφαντοστό, στεατίτη,
κόκκαλο, ηµιπολύτιµους λίθους, αποτελούν µεγάλο µέρος της παραγωγής.

Ιδιωτικές φορητές εικόνες και κιβωτίδια, διακοσµήσεις επίπλων,
κοσµικών και εκκλησιαστικών, µικρογλυπτική και µικρά εικονίδια µε ποικιλία
µορφών σε στεατίτη, από τον 11 αιώνα, αντικείµενα από ηµιπολύτιµους λίθους µε
σκαλισµένα θέµατα, εγκόλπια και ιερά σκεύη.

Η βυζαντινή χρυσοχοΐα
είχε φτάσει σε υψηλότατο τεχνικό και καλλιτεχνικό επίπεδο, δυστυχώς όµως όλα τα
µεγάλα έργα έχουν χαθεί, ενώ έχουν σωθεί αρκετά µικρότερης κλίµακας.
Έδρα της χρυσοχοΐας και αργυροχοΐας υπήρξε η Κωνσταντινούπολη.

Ιδιαίτερη άνθηση γνώρισε την εποχή των Μακεδόνων, όπου
επικρατεί η χρήση του περίκλειστου σµάλτου µε παράλληλη χρήση και άλλων
τεχνικών. Αξιοθαύµαστης τεχνικής, αν και λιγότερο πολύτιµα, είναι τα
έργα από χαλκό και ορείχαλκο στο Βυζάντιο.

Μια επίσης ακόµα
κατηγορία είναι οι χυτές θύρες µνηµειακού χαρακτήρα, ρωµαϊκής προέλευσης ή οι
θύρες µε χάλκινη επένδυση ή ένθετη τεχνική, µε ελάσµατα από χρυσό ή άργυρο.

Τέλος, πρέπει να προστεθούν και τα λίγα έργα δυτικών
εργαστηρίων της ίδιας περιόδου, που προήλθαν από δωρεές.

 

Πηγή: agioritikovima.gr