Οι Άγιοι Βαρνάβας και Σωφρόνιος- Οι κτίτορες της Ιεράς Μονής Σουμελά
24 Αυγούστου 2012
Οι εκδόσεις «Ταώς» με χαρά κυκλοφορούν το 27ο κατά σειρά βιβλίο τους υπό τον τίτλο:
«ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΒΑΡΝΑΒΑΣ ΚΑΙ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ – ΟΙ ΚΤΙΤΟΡΕΣ ΤΗΣ Ι. ΜΟΝΗΣ ΣΟΥΜΕΛΑ».
Από τον υπ’ αρ. 268 ανέκδοτο κώδικα της Ι. Μονής Διονυσίου – Αγίου Όρους.
Συγγραφέας του βιβλίου ο Διδάκτωρ Θεολογίας κ. Παναγιώτης Μαρτίνης, τέως Σχολικός Σύμβουλος.
Την έκδοση του βιβλίου ευλογεί η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος.
Την καλλιτεχνική επιμέλεια του βιβλίου έκανε η Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσοποδαριτίσσης – Νεζερών, Πατρών.
Το πρωτότυπο κείμενο γλωσσικώς το επεξεργάσθηκε ο Φιλόλογος κ. Ηλίας Σκόνδρας
Το βιβλίο αποτελείται από δύο μέρη:
Στο Α’ Μέρος: Το πρωτότυπο Αγιολογικό κείμενο (Εισαγωγικά, Βίος και πολιτεία των εν αγίοις πατρων ημών Βαρνάβα και Σωφρονίου, Γλωσσάρι)
Στο Β’ Μέρος: Η απόδοση του Αγιολογικού κειμένου ( Εισαγωγικά, Απόδοση – Σχόλια)
Και οι 368 σελίδες του είναι έγχρωμες με πολλές φωτογραφίες.
Ο Εκδότης
Αναστάσιος Κ. Κωστόπουλος
Πατριαρχική “ευλογία”
Τῷ Ἐντιμολογιωτάτῳ Δρι Παναγιώτῃ Μαρτίνῃ, Ἄρχοντι Ἱερομνήμονι τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, Ἐπιτίμῳ Σχολικῷ Συμβούλῳ, τέκνῳ τῆς ἡμῶν Μετριότητος ἐν Κυρίῳ ἀγαπητῷ, χάριν καὶ εἰρήνην παρὰ Θεοῦ.
Μετὰ πολλῆς χαρᾶς ἐπληροφορήθημεν ἐκ τοῦ ἀπὸ ιθ΄ παριππεύσαντος Νοεμβρίου ὑμετέρου γράμματος περὶ τῆς προετοιμασθείσης πρώτης πλήρους ἐκδόσεως τοῦ Βίου τῶν ἐν ἁγίοις πατέρων ἡμῶν Βαρνάβα καὶ Σωφρονίου, κτιτόρων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Παναγίας τῆς ἐν τῷ ὅρει Μελᾷ τῆς Τραπεζοῦντος, συγγραφέντος ὑπὸ τοῦ ἀκμάσαντος κατὰ τὸν 13ον αἰῶνα μοναχοῦ Ἀκακίου Σαββαΐτου, καὶ παραδοθέντος ἐν χειρογράφῳ κώδικι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Διονυσίου τοῦ Ἁγιωνύμου Ὄρους.
Ἡ ἔκδοσις αὕτη, ὅπως καὶ πᾶσα ἔκδοσις ἀνεκδότου κειμένου, ἀπαιτεῖ κόπον καὶ ἐπιμέλειαν μεγίστην, ἀποτελεῖ ὅμως ἐν ταὐτῷ ἀνεκτίμητον συμβολὴν εἰς τὴν ἱστορίαν τόσον τοῦ βίου καὶ τῆς πολιτείας τῶν Ὁσίων ὅσον καὶ αὐτῆς ταύτης τῆς ἱστορικῆς Μονῆς τῆς Θεομήτορος, διὰ μίαν μάλιστα ἐποχὴν κατὰ τὴν ὁποίαν ἐλλείπουσι παντὸς εἴδους πληροφορίαι.
Χαροποιεῖ δὲ ἡμᾶς ἰδιαιτέρως ὅτι ἀφορμὴ διὰ τὴν ἀναληφθεῖσαν ὑφ’ ὑμῶν πρωτοβουλίαν τῆς ἐκδόσεως τοῦ ἀνεκδότου ἁγιολογικοῦ κειμένου καὶ τὴν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσιν αὐτῆς ὑπῆρξεν ἡ τελεσθεῖσα ὑπὸ τῆς ἡμετέρας Μετριότητος κατὰ τὴν ἑορτὴν τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ παρελθόντος ἔτους 2010, ὡς καὶ τοῦ διαρρέοντος ἔτους 2011, θεία Λειτουργία εἰς τὴν ἐπὶ ὀγδοήκοντα ὀκτὼ ἔτη ἀλειτούργητον παραμείνασαν Ἱερὰν Μονὴν τῆς Παναγίας τοῦ Σουμελᾶ καὶ ἡ κατ’ αὐτὰς συνάθροισις καὶ συμπροσευχὴ πλήθους εὐλαβῶν προσκυνητῶν.
Ὅθεν συγχαίρομεν ὑμῖν καὶ τοῖς συνεργάταις ὑμῶν πατρικῶς καὶ εὐλογοῦμεν ἅπαντας ὑμᾶς Πατριαρχικῶς ἐπικαλούμενοι τὰς πρεσβείας τῶν βιογραφουμένων ὁσίων καὶ θεοφόρων πατέρων ἡμῶν Βαρνάβα καὶ Σωφρονίου καὶ τῆς ἐφόρου τῆς ἱστορικῆς Ἱερᾶς Βασιλικῆς καὶ Σταυροπηγιακῆς Μονῆς τῆς «Παναγίας τῆς Σουμελᾶ» Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου ἐπὶ πάντας ὑμᾶς καὶ ἐπὶ τοὺς ἀναγνώστας τοῦ ὑμετέρου πονήματος.
͵βια΄ Δεκεμβρίου ιγ΄
Πρόλογος κ. Παναγιώτη Μαρτίνη
Ἀφορμὴ γιὰ τὴν ἔκδοση καὶ δημοσίευση τοῦ ὑπ’ ἀρ. 268 χαρτώου κώδικα τῆς ἱερᾶς Μονῆς Διονυσίου – Ἁγίου Ὄρους ἔδωσε ἡ, μετὰ 88 χρόνια, προσκυνηματικὴ – λατρευτικὴ ἐπίσκεψη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στὸ μοναστήρι τῆς Παναγίας Σουμελᾶ τοῦ Πόντου. Ὁ κώδικας αὐτὸς περιέχει τὴν βιογραφία τῶν δύο ὁσίων μοναχῶν Βαρνάβα καὶ Σωφρονίου, κτιτόρων τῆς ἱστορικῆς Μονῆς τοῦ Πόντου.
Τὸ ἐρειπωμένο πιὰ Μοναστήρι, στὶς 15 Αὐγούστου τοῦ 2010, ἄνοιξε τὶς πύλες του γιὰ νὰ ὑποδεχθεῖ τὴν πατριαρχικὴ συνοδεία καὶ ν’ ἀντιλαλήσουν στὸν ἁγιασμένο χῶρο του καὶ πάλι οἱ θεομητορικοὶ ὕμνοι. Ἡ πατριαρχικὴ θεία Λειτουργία ὑπῆρξε τὸ κορυφαῖο γεγονὸς τοῦ προσκυνήματος, ποὺ συμμετεῖχαν ὄχι μόνο οἱ «ὅπου γῆς Πόντιοι», ἀλλὰ καὶ πλῆθος ἄλλων πιστῶν.
Εὐχαριστίες ἀνήκουν εἰς τὴν Α.Θ.Π. τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαῖο, ὁ ὁποῖος ἔδωσε στοὺς πολυπληθεῖς προσκυνητὲς τῆς ἄλλοτε Βασιλικῆς καὶ Πατριαρχικῆς Μονῆς τὴν εὐκαιρία νὰ παρακολουθήσουν τὴν λατρευτικὴ αὐτὴν σύναξη.
Τὸ ἴδιο ἐπανελήφθη καὶ κατὰ τὸ ἔτος 2011, στὶς 15 Αὐγούστου, ἀφοῦ ἡ ἄδεια ἰσχύει γιὰ κάθε χρόνο ποὺ τιμᾶται ἡ Κοίμηση τῆς Θεοτόκου.
Τὸ ἁγιολογικὸ κείμενο, ποὺ ἐκδίδεται γιὰ πρώτη φορά, φέρει τὸν τίτλο: «Βίος καὶ πολιτεία καὶ μερικὴ περιήγησις τῶν ἐν ἁγίοις πατέρων ἡμῶν Βαρνάβα καὶ Σωφρονίου, τῶν κειμένων ἐν τῷὄρει τοῦ Μελᾶ, συγγραφεὶς παρὰ τοῦ εὐτελοῦς καὶ ταπεινοῦ μοναχοῦἈκακίου τοῦ Σαββαΐτου».
Δυστυχῶς κι αὐτὸς ὁ κώδικας, ποὺ περιέγραφε τὸ Κτιτορικὸ τῆς Μονῆς Σουμελᾶ, εἶχε χαθεῖ μὲ τοὺς ἄλλους χειρόγραφους κώδικες, ποὺ περιεῖχαν τὴν ἱστορία τῆς ἵδρυσης τῆς Μονῆς. Ὅμως, τὸ ἔτος 1965, βρέθηκε, στὸ ἀρχεῖο τῆς ἱερᾶς κοινοβιακῆς Μονῆς Διονυσίου – Ἁγίου Ὄρους, ὁ ὑπὸ ἔκδοση χειρόγραφος ἀνέκδοτος κώδικας τοῦ μοναχοῦ Ἀκακίου τοῦ Σαββαΐτη. Τὸ ἁγιολογικὸ αὐτὸ κείμενο διέσωσε ὁ μοναχὸς Συμεών, ποὺ τὸ ἀντέγραψε τὸ ἔτος 1446 μ.Χ., ὅπως ὁ ἴδιος ἀναφέρει: «Τὸἁγιολογικὸν τοῦτο κείμενον … ἀντεγράφη ὑπὸ μοναχοῦ Συμεὼν ἐν ἔτει 1446».
Τὸ ἀνέκδοτο αὐτὸ κείμενο τοῦ μοναχοῦ Ἀκακίου, ποὺ ἀντέγραψε ὁ μοναχὸς Συμεών, θὰ ἐκδώσουμε.
Ἐκφράζουμε βαθύτατες εὐχαριστίες στὸν Καθηγούμενο π. Πέτρο καθὼς καὶ στὴν ἀδελφότητα τῆς ἱερᾶς Μονῆς Διονυσίου – Ἁγίου Ὄρους, ποὺ μᾶς παρεῖχαν τὴν ἄδεια γιὰ τὴν ἔκδοση τοῦ Κώδικα, ποὺ βρίσκεται στὸ ἀρχεῖο τῆς Μονῆς.
Ὀφείλουμε νὰ εὐχαριστήσουμε, ἐπίσης, τὸν Καθηγούμενο τῆς ἱερᾶς Μονῆς Χρυσοποδαριτίσσης – Νεζερῶν (Πατρῶν) π. Νικόδημο, ποὺ μᾶς ἐμπιστεύθηκε τὴν ἐπεξεργασία αὐτοῦ τοῦ Κώδικα, ποὺ μὲ πολὺ μόχθο μετέγραψε ἀπὸ τὸ χειρόγραφο ὁ μοναχὸς Συμεὼν τῆς ἴδιας Μονῆς, καθὼς καὶ τοὺς πατέρες τῆς ἱερᾶς αὐτῆς Μονῆς, ποὺ εἶχαν τὴν καλλιτεχνικὴ ἐπιμέλεια τῆς ἐκδόσεως.
Τὸ πρωτότυπο κείμενο γλωσσικῶς ἐπεξεργάσθηκε κι ἔκαμε τὶς ὅποιες διορθώσεις ὁ κ. Ἠλίας Σκόνδρας, φιλόλογος, τ. Λυκειάρχης. Ἡ δική του συμβολὴ ὑπῆρξε σημαντικὴ γιὰ τὴν ἔκδοση τοῦ Ἀκακιακοῦ κειμένου.
Τὸ γλωσσάρι, ποὺ ἀκολουθεῖ τὸ κείμενο, ἀνήκει στὴν κα Αἰκ. Μαρτίνη – Οἰκονόμου, ποὺ σ’ αὐτὸ συγκέντρωσε καί, κατ’ ἀλφαβητικὴ σειρά, τοποθέτησε τὴν μετάφραση τῶν πολλῶν ἀγνώστων λέξεων, ποὺ περιέχονται σ’ αὐτὸ τὸ ἀξιόλογο κείμενο.
Εὐχαριστοῦμε τὸν πανοσιολογιώτατο Ἀρχιμανδρίτη π. Σεραφεὶμ Ἀτματζίδη, Καθηγούμενο τῆς Ἱ. Μονῆς Παναγίας Σουμελᾶ – Βερμίου, γιὰ τὴν ἀποστολὴ φωτογραφιῶν τῆς παλαιᾶς (Πόντου) καὶ τῆς νέας (Βερμίου) Μονῆς Σουμελᾶ.
Ἐπίσης, εὐχαριστοῦμε τὸν κ. Νικόλαο Μαγγίνα, καλλιτεχνικὸ φωτογράφο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, γιὰ τὶς φωτογραφίες ποὺ μᾶς ἔστειλε ἀπὸ τὶς πατριαρχικὲς Λειτουργίες στὴν Ἱ. Μονὴ Παναγίας Σουμελᾶ – Πόντου.
Τέλος, ἐκφράζουμε θερμὲς εὐχαριστίες στὸν ἁγιόφιλο καὶ ἐκδότη πολλῶν καὶ ἀξιόλογων βιβλίων, στὸν φίλο καὶ συνεργάτη κ. Ἀναστάσιο Κωστόπουλο, ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε τὴν δαπάνη τῆς ἔκδοσης αὐτῆς. Τοῦ εὐχόμαστε, διὰ πρεσβειῶν τῆς Σουμελιώτισσας Παναγίας καὶ τῶν ὁσίων Βαρνάβα καὶ Σωφρονίου, ὁ Κύριος νὰ τοῦ χαρίζει χρόνους μακροὺς μὲ ἄφατη ὑγεία, γιὰ νὰ συνεχίζει τὸ θεοφιλὲς ἔργο του.
Παναγιώτης Σ. Μαρτίνης,
Ἄρχων Ἱερομνήμων τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας
Για παραγγελία:
κ. Αναστάσιο Κωστόπουλο
Φιλοποίμενος 52, 262 21 ΠΑΤΡΑ
Τηλ. – Fax: 2610621504 begin_of_the_skype_highlighting ΔΩΡΕΑΝ 2610621504 end_of_the_skype_highlighting
e-mail: anastasios2009@yahoo.gr
