H ουρολοίμωξη στα βρέφη και τα μικρά παιδιά
17 Αυγούστου 2012
Τι είναι η ουρολοίμωξη
Η ουρολοίμωξη είναι από τις πιο συχνές λοιμώξεις της βρεφικής και παιδικής ηλικίας. Πρόκειται για προσβολή του ουροποιητικού συστήματος από κάποιο μικρόβιο όπως το κολοβακτηρίδιο, ο πρωτέας, η ψευδομονάδα, η κλεμπσιέλλα, ο σταφυλόκοκκος. Τα ούρα σχηματίζονται στους νεφρούς και από εκεί μεταφέρονται με τους ουρητήρες στην ουροδόχο κύστη και μέσω της ουρήθρας αποβάλλονται από το σώμα μας. Η ουρολοίμωξη μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε σημείο αυτής της οδού. Μπορεί να αφορά μόνο την ουροδόχο κύστη (κυστίτιδα) ή την ουρήθρα (ουρηθρίτιδα) μπορεί όμως να συμβεί και στους νεφρούς (πυελονεφρίτιδα) που είναι και πιο σοβαρή σαν λοίμωξη. Τα μικρόβια που προκαλούν ουρολοίμωξη προέρχονται συνήθως από το δέρμα των γεννητικών οργάνων και πολύ συχνά από την επαφή των κοπράνων με την ουρήθρα. Πιο σπάνια τα μικρόβια φτάνουν στους νεφρούς από το αίμα, αυτό συμβαίνει κυρίως σε νεογνά και βρέφη.
Ποιούς προσβάλει
Η ουρολοίμωξη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία από τα νεογέννητα μέχρι τους εφήβους και τους ενήλικες. Μέχρι την ηλικία τιου ενός έτους είναι πιο συχνή στα αγόρια που έχουν μία φυσιολογική για την ηλικία τους φίμωση ενώ μετά από τα δύο χρόνια τη συναντάμε κυρίως σε κοριτσάκια.
Επίσης παιδιά που έχουν από τη γέννηση ανατομικές ανωμαλίες του ουροποιητικού συστήματος όπως κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση, στένωση ουρητήρα, οπίσθιες βαλβίδες κλπ ανήκουν στις ευπαθείς για ουρολοίμωξη ομάδες. Στην κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση, που είναι η πιο συχνή από αυτές τις ανωμαλίες, μέρος από τα ούρα επιστρέφουν από την κύστη πίσω στους ουρητήρες και στους νεφρούς προδιαθέτοντας για ουρολοιμώξεις.
Ποιά είναι τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία. Στα βρέφη μόνο σύμπτωμα μπορεί να είναι ο ανεξήγητος πυρετός , μια γενική κακοδιαθεσία , άρνηση να φάνε, στασιμότητα βάρους, έμετοι, διάρροιες, υπνηλία ή έντονη ανησυχία, παρατεταμένος ίκτερος του νεογνού. Στα μεγαλύτερα παιδιά υπάρχει πυρετός ή δέκατα, τσούξιμο στην ούρηση, αίμα στα ούρα, συχνουρία, κοιλόπονος, πόνος στη μέση, ακράτεια ούρων ειδικά το βράδυ. Η πυελονεφρίτιδα χαρακτηρίζεται από ρίγη, πόνο στη μέση και την κοιλιά και εμέτους.
Πως γίνεται η διάγνωση
Ο μόνος τρόπος για να διαγνωστεί η ουρολοίμωξη είναι η εξέταση ούρων. Τα ούρα στέλνονται στο μικροβιολογικό εργαστήριο για μικροσκοπική εξέταση και καλλιέργεια. Τα αποτελέσματα της καλλιέργειας βγαίνουν σε 24-48 ώρες.
Τα μεγαλύτερα παιδιά πρέπει να πλυθούν σχολαστικά στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και να ουρήσουν απ’ευθείας σε ένα αποστειρωμένο ποτηράκι (ουροσυλλέκτης) που πωλείται στα φαρμακεία. Στα βρέφη και τα νήπια που ακόμα φοράνε πάνες χρειάζεται να μαζευτούν τα ούρα σε ένα ειδικό πλαστικό σακουλάκι το οποίο κολλάει στο δέρμα των γεννητικών οργάνων γύρω από την ουρήθρα.
Πρέπει οπωσδήποτε να έχει γίνει σχολαστικός καθαρισμός με απαλό σαπούνι και νερό, δεν χρειάζονται όμως αντισηπτικά. Κάποιες φορές αν η καλλέργεια δείξει κάποιο ασυνήθιστο μικρόβιο ή πάνω από ένα μικρόβιο χρειάζεται να συλλεχθούν ούρα είτε με καθετήρα (σωληνάκι που μπαίνει από την ουρήθρα και κατευθύνεται στην ουροδόχο κύστη) είτε σε επιλεγμένες περιπτώσεις, στα μικρά βρέφη, με μία σύριγγα που τρυπάει την κοιλιά και παίρνει ούρα κατευθείαν από την κύστη (υπερηβική παρακέντηση). Αυτές οι μέθοδοι είναι πολύ αξιόπιστες γιατί δεν συμπαρασύρουν μικρόβια της περιοχής, είναι ελάχιστα επώδυνες και εφαρμόζονται από τον παιδίατρο.
Στα βρέφη και τα μικρά παιδιά καθώς και σε παιδιά με επανειλημμένα επεισόδια ουρολοίμωξης χρειάζεται να γίνει λεπτομερήςέλεγχος του ουροποιητικού συστήματος. Αυτό γίνεται με υπέρηχο ο οποίος δίνει μία γενική εικόνα της ουροδόχου κύστης και των νεφρών. Αν κριθεί απαραίτητο ο έλεγχος συνεχίζεται με ανιούσα κυστεοουρηθρογραφία η οποία αποκαλύπτει προβλήματα των ουρητήρων όπως η κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση. Υπάρχουν και άλλες εξετάσεις που δίνουν σημαντικές πληροφορίες για τη μορφολογία και τη λειτουργία των νεφρών όπως το σπινθηρογράφημα και η ενδοφλέβια πυελογραφία οι οποίες γίνονται κατά περίπτωση.
Θεραπεία
Η μόνη θεραπεία για την ουρολοίμωξη είναι τα αντιβιοτικά. Όταν βγει θετική η καλλιέργεια ούρων για κάποιο μικρόβιο χρειάζεται κατευθείαν να γίνει αντιβιόγραμμα ώστε να δοθεί το κατάλληλο αντιβιοτικό. Πολλές φορές αν ο παιδίατρος υποψιάζεται ουρολοίμωξη δίνει με την εμπειρία του κάποια αντιβίωση μέχρι να βγεί το αποτέλεσμα της καλλιέργειας ούρων και το αντιβιόγραμμα και αν χρειαστεί μετά την αλλάζει. Αυτό γίνεται για να αποφευχθεί η καθυστέρηση που πιθανόν να επηρεάσει τους νεφρούς. Στα βρέφη μικρότερα των 4 μηνών, σε παιδιά με πυελονεφρίτιδα ή παιδιά που κάνουν εμέτους χρειάζεται εισαγωγή στο νοσοκομείο και θεραπεία με ενδοφλέβια αντιβιοτικά. Μεγαλύτερα βρέφη και παιδιά με ουρολοίμωξη χωρίς επιπλοκές μπορούν να πάρουν αντιβίωση από το στόμα.
Πρόγνωση
Γενικά η πρόγνωση της ουρολοίμωξης είναι πολύ καλή εφόσον δεν καθυστερήσει η διάγνωση και η έναρξη της θεραπείας, ειδικά στα βρέφη και τα μικρά παιδιά. Αν υπάρξει σημαντική καθυστέρηση της θεραπείας της ουρολοίμωξης μπορεί να προκληθούν βλάβες στους νεφρούς.
Αν υπάρχει κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση και είναι ήπια χρειάζεται τακτική παρακολούθηση από παιδονεφρολόγο και προφυλακτική αντιβίωση μέχρι να υποχωρήσει από μόνη της. Πιο σοβαρές περιπτώσεις παλινδρόμησης απαιτούν χειρουργείο.
Πρόληψη
Το πιο σημαντικό μέτρο για την πρόληψη της ουρολοίμωξης είναι η επιμελής υγιεινή των γεννητικών οργάνων. Αυτό σημαίνει συχνές αλλαγές πάνας ώστε τα κόπρανα να μην μένουν για ώρα σε επαφή με την ουρήθρα. Τα κοριτσάκια πρέπει να σκουπίζονται από εμπρός προς τα πίσω, ώστε να μην μεταφέρονται τα μικρόβια των κοπράνων προς την ουρήθρα. Τα μεγαλύτερα παιδιά πρέπει να μάθουν να μην κρατιούνται αλλά να αδειάζουν την κύστη τους εγκαίρως.
Οι πληροφορίες που δίνονται από αυτή την ιστοσελίδα έχουν καθαρά πληροφοριακό χαρακτήρα. Δεν έχουν σαν στόχο τους να υποκαταστήσουν την εξέταση και τις συμβουλές του παιδιάτρου και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση και θεραπεία διαφόρων παθήσεων. Αν το παιδί σας είναι άρρωστο πρέπει πάντα να επικοινωνείτε με τον παιδίατρό σας.
Πηγή : babyonline.gr