Ο Άγιος Νέος εθνο-Ιερομάρτυς Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός († 9 Ιουλίου 1821) (μέρος 1ο)

Ο άγιος Νέος Εθνο-Ιερομάρτυς Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός γεννήθηκε στον Στρόβολο της Κύπρου το 1756. Από την ηλικία των πέντε έως επτά χρόνων, εκουσίως επέλεξε τον μοναχικό βίο και ακολούθησε τον συγγενή του ιερομόναχο και Οικονόμο της Μονής Αρχιμανδρίτη Χαράλαμπο, στο μοναστήρι της Παναγίας του Μαχαιρά. Έμαθε τα πρώτα γράμματα, στο σχολείο της Μονής το οποίο λειτουργούσε ήδη από την ίδρυσή της. Έτσι το 1768 είχε την ευλογία να έχει δάσκαλό του ένα μαθητή του Ευγενίου Βουλγάρεως.

Τον επόμενο χρόνο (1769) κατήλθε στην Λευκωσία όπου για μία τριετία διδάχθηκε ανώτερα μαθήματα στο Ελληνομουσείο Λευκωσίας, το οποίο ιδρύθηκε, ενισχύθηκε και υποστηρίχθηκε από τους Αρχιεπισκόπους Κύπρου, Φιλόθεο, Παΐσιο και Χρύσανθο, εφιλοξενείτο δε στο κτίριο της Παλαιάς Αρχιεπισκοπής. Ακολούθως επέστρεψε στην Μονή, όπου το 1781 χειροτονήθηκε διάκονος από τον Αρχιεπίσκοπο Χρύσανθο. Δύο χρόνια αργότερα συνόδευσε τον συγγενή του Αρχιμανδρίτη Χαράλαμπο στην Μολδοβλαχία, εγκαταστάθηκαν στο Ιάσιο και διοργάνωναν εράνους-ζητείες προς οικονομική ενίσχυση της Μονής. Η τελευταία περιήλθε σε οικονομικά χρέη λόγω των δυναστικών φορολογικών αφαιμάξεων από τους κατά καιρόν Τούρκους κυβερνήτες, όπως και των ανακαινιστικών και συντηρητικών κτιριακών έργων που επιβαλλόταν να πραγματοποιηθούν.

Κατά την παραμονή του στο Ιάσιο, ο Κυπριανός εκτιμήθηκε από τον Φαναριώτη ηγεμόνα Μιχαήλ Σούτσο, προωθήθηκε στον δεύτερο βαθμό της ιερωσύνης και ανέλαβε εφημεριακά καθήκοντα στον Ηγεμονικό Ναό του Ιασίου. Παραλλήλως παρακολούθησε ανώτατα μαθήματα στην Ηγεμονική Ακαδημία. Αφού παρέμεινε εκεί σχεδόν μία εικοσαετία, επέστρεψε με τον συγγενή του ιερομόναχο και οικονόμο της Μονής Χαράλαμπο, το 1802. Μαζί τους έφεραν πλήθος αφιερωμάτων, χειρογράφων, εκκλησιαστικών σκευών και πινάκων, καθώς και τις προσωπογραφίες τους.

Στα γεγονότα του 1804 πρωταγωνίστησε και αναδείχθηκε ο φύλακας άγγελος της κοινότητάς του, σώζοντας τον Αρχιεπίσκοπο Χρύσανθο και τους ραγιάδες από την μανία των αποστατών Τούρκων εσκιάδων. Αυτή η σωτήρια επέμβαση του Κυπριανού ώθησε τους πολίτες να παραδώσουν, με την έγκριση του Χρυσάνθου, την διαχείριση τόσο των εκκλησιαστικών, όσο και των πολιτικών πραγμάτων του τόπου, στα χέρια του νεαρού Κυπριανού, τον οποίον ο Χρύσανθος προχείρισε σε Μέγα Οικονόμο. Το 1806 ανήγειρε εκ θεμελίων την εκκλησία του αγίου Ελευθερίου, η οποία αποτελεί μετόχι της Ιεράς Μονής Μαχαιρά, και με την δική του μέριμνα αγιογραφήθηκαν η εφέστιος εικόνα των αγίων Ελευθερίου και Στυλιανού για την ελευθερία της Κύπρου, καθώς και εκείνη του αγίου Χαραλάμπους με την αφιέρωση «αυχεί μέν Eλλάς σε φρουρόν κεκτημένη, αλλά και Kύπρος Eλλάδος αυχεί πάλιν. ής ποιμενάρχης στηλογραφεί σήν θέαν, ίνα φυλάττης τον δε, και ποίμνην Kύπρον. αλλ᾽ ω πολύτλα σπεύσον, εξελού πάντας, νόσου λοιμικής, δεινών άλλων παντοίων… επί Κυπριανού αρχιεπισκόπου».

Συνεχίζεται…