Πώς η Ελληνική γονιμοποίησε τον Ευρωπαϊκό λόγο

Prof. Dr. Wolfgang Decker*

Από τα πρακτικά του Γ’ Παγκ. Συνεδρίου του ΟΔΕΓ

Η Ιστορία της επίδρασης της ελληνικής αθλητικής γλώσσας στον εκτός της περιοχής των ομιλητών της χώρο αρχίζει στη Ρώμη, όπου ο ελληνικός πολιτισμός απέκτησε σημαντικότατη επιρροή, στην οποία ο Οράτιος χαρακτηρίζει επιτυχώς με τους ακόλουθους στίχους: Graecia capta ferum victorem cepit et artes intulit agrestic Latio (Η νικημένη Ελλάδα κατέκτησε τον ακαλλιέργητο νικητή και μετεμφύτευσε τις Τέχνες στους αγροίκους Ρωμαίους). Στο σημαντικό γερμανόγλωσσο λεξικό των Αθλητικών Επιστημών το οποίο ορίζει και προσδιορίζει με ακρίβεια τις έννοιες της επιστημονικής γλώσσας σε εύρος 568 σελίδων περιλαμβάνονται 319 καταχωρήσεις λέξεων καθαρής ελληνικής προέλευσης ή που έχουν κάποια σχέση με ελληνικά γλωσσικά στοιχεία. Αυτό ίσως μαρτυρά περισσότερο από τα μεμονωμένα παραδείγματα τη συμβολή των Ελληνικών στη σύγχρονη γλώσσα του Αθλητισμού. Στα 1863 έληξε ο εμφύλιος πόλεμος στη Βόρεια Αμερική, πράγμα που έκανε δυνατή την ένωση των Πολιτειών της. Από τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες, σε μικρό χρονικό διάστημα, έγιναν το πρώτο στον κόσμο κράτος σε όλους τους τομείς. Γιατί όμως το πείραμα της ένωσης των κατοίκων της Βόρειας Αμερικής στέφτηκε με επιτυχία; Ένας λόγος είναι ότι είχαν συμφωνήσει όλοι τους να καθιερώσουν μία και μόνο γλώσσα ως κοινή όλων τους, με το δικαίωμα να είναι ελεύθεροι να μιλούν και τη μητρική του ο καθένας γλώσσα. Το πείραμα της Αμερικής μπορεί να γίνει και στον ευρωπαϊκό χώρο. Το 1947, στο Μοντραί της Ελβετίας, στο Διεθνές Συνέδριο για μία Παγκόσμια Ομοσπονδιακή Οργάνωση, ο Άγγελος Σικελιανός πρότεινε να γίνει η νεοελληνική γλώσσα διεθνής. Ο ποιητής έλαβε μέρος στο συνέδριο αυτό εκπροσωπώντας την Ελλάδα, ανάμεσα σε άλλους εκπροσώπους πολλών χωρών. Η πρόταση του Σικελιανού δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ελευθερία», στις 31 Αυγούστου 1947 και το όλο κείμενο της πρότασης είχε ως εξής: «Η Νεοελληνική πρέπει να γίνει διεθνής γλώσσα». Η ομιλία του μεγάλου μας ποιητή στο συνέδριο άρχιζε με τα εξής λόγια: «Τολμώ σήμερα να σας προτείνω ως διεθνή γλώσσα της Ομοσπονδίας τη νοελληνική γλώσσα, που είναι η αληθινή θυγατέρα και η νόμιμη κληρονομιά της αρχαίας, από την οποία όλοι οι πολιτισμένοι λαοί άντλησαν, ως από πηγή των πηγών, το αληθινό νόημα του ανθρώπινου πολιτισμού στο σύνολο». Η παγκόσμια Ομοσπονδία δεν έγινε πραγματικότητα. Δέκα όμως χρόνια αργότερα, το 1957, έγινε η πρώτη λέσχη των Εφτά στη Ρώμη. Η Ευρώπη προχωρά με σύμπνοια, έτσι τουλάχιστον πιστεύουμε, προς την ένωση. Μια ενωμένη όμως Ευρώπη, σύντομα θα θέσει θέμα Κοινής Γλώσσας για όλους τους Ευρωπαίους και κατ’ επέκταση, για όλους τους λαους της γης. Οποιαδήποτε γλώσσα κι αν καθιερωθεί ως ΚΟΙΝΗ θα την αποδεχτούμε. Όλος ο κόσμος όμως γνωρίζει ότι η αρχαιότερη γλώσσα της Ευρώπης είναι η Ελληνική και ότι σε αυτή τη γλώσσα έχει γραφεί ο υψηλότερος πολιτισμός των αιώνων. Επομένως η ελληνική γλώσσα μπορεί δικαιωματικά να γίνει παγκόσμια γλώσσα να παίξει θετικό και αποτελεσματικό ρόλο στην επίλυση των προβλημάτων της ανθρωπότητας. Η καθιέρωση της ελληνικής γλώσσας ως ΚΟΙΝΗΣ για όλους τους ανθρώπους θα έχει το πλεονέκτημα ότι οι Ευρωπαίοι θα γνωρίσουν τις ρίζες της καταγωγής τους πιο βαθιά, αφού οι γλώσσες πολλών λαών της Ευρώπης έχουν κοινές ρίζες με την ελληνική και οι περισσότεροι επιστημονικοί όροι τους είναι ελληνικοί. Επιπλέον, η ελληνική έχει γραπτά μνημεία με την ιστορία των περισσότερων επιστημών και των κυριότερων φιλοσοφικών ιδεών που γέννησε το ανθρώπινο πνεύμα. Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη μας, πιστεύουμε όχι η ελληνική γλώσσα έχει τις περισσότερες πιθανότητες, από κάθε άλλη, να γίνει η διεθνής γλώσσα. Το πιστεύουμε αυτό, γιατί είναι η διεθνής γλώσσα. Το πιστεύουμε αυτό, γιατί ο ελληνικός λόγος, ως εκφραστικό μέσο και λογική σκέψη, βρίσκεται μέσα στους γλωσσικούς κώδικες των περισσοτέρων ευρωπαϊκών λαών. Ωστόσο παραδεχόμαστε ότι κάθε γλώσσα έχει τη μοναδικότητα της και ορισμένες αρετές. Όμως η θεμελιώδης διαφορά της ελληνικής από τις άλλες είναι η μεγάλη συμβολή της. Η άποψη ότι η ελληνική γλώσσα είναι πλουτισμένη με πολλές αρετές και ποικίλες εκφραστικές δυνατότητες δεν είναι μόνο δική μας, είναι και πολλών αλλοδαπών. Ο Γάλλος Ακαδημαϊκός Κλώντ Φωριέλ για παράδειγμα, ο οποίος γνώριζε όλες τις βασικές ευρωπαϊκές γλώσσες, την αραβική και την σανσκριτική, έγραφε: «Η ελληνική γλώσσα συγκεντρώνει τον πλούτο και την ομοιογένεια της γερμανικής, τη λυγεράδα της ισπανικής, τη μουσικότητα της ιταλικής και τη σαφήνεια της γαλλικής. Γενικά είναι η καλύτερη γλώσσα, η οποία επιδέχεχαι και κάθε είδους διαμόρφωση».

* Δρ. Βόλφγκανγκ Ντέκερ: Απο το 1976 ως σήμερα Καθηγητής Ιστορίας των Αθλημάτων στο Πανεπιστήμιο Κολωνίας (Deutsche Sporthochschule Koln).

Πηγή: Περιοδικό «Ερώ», Κέντρο Ενότητος και Μελέτης-Προβολής των Αξιών μας, Τεύχος αρ. 5, ιανουάριος-Μάρτιος 2011

Πηγή: http://www.vatopedi.gr/