«Το Μουσείο σε έναν κόσμο που αλλάζει. Νέες προκλήσεις, νέες εμπνεύσεις»
18 Μαΐου 2012
Κατερίνα Χουζούρη
Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (INTERNATIONAL COUNCIL OF MUSEUMS – ICOM), επιθυμώντας να αναδείξει τον ρόλο των Μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, καθιέρωσε από το 1977 τη 18η Μαΐου, ως Διεθνή Ημέρα Μουσείων. Το μήνυμα αυτής της επετείου είναι «να γίνουν τα Μουσεία φορείς πολιτισμικών ανταλλαγών προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, με σκοπό την ανάπτυξη της μόρφωσης, την αμοιβαία κατανόηση και τη συνεργασία μεταξύ των λαών».
Το ICOM, στην προσπάθειά του να ανταποκριθεί στο παραπάνω μήνυμα, επέλεξε για τον εορτασμό του 2012 το θέμα «Το Μουσείο σε έναν κόσμο που αλλάζει. Νέες προκλήσεις, νέες εμπνεύσεις». Με την επιλογή αυτού του θέματος το ΙCOM επιθυμεί να καταδείξει τον ρόλο των μουσείων σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται σήμερα πιο γρήγορα από ποτέ. Οι ταχύτατες αλλαγές στο επίπεδο της κοινωνίας, της οικονομίας, της τεχνολογίας επηρεάζουν ολοένα και περισσότερο και το φυσικό περιβάλλον. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το σύγχρονο μουσείο πρέπει να γίνει περισσότερο ενεργό και δραστήριο. Το θέμα του φετινού εορτασμού αποτελεί μια επισήμανση της ανάγκης των μουσείων για μεγαλύτερη ενεργοποίηση, αξιοποίηση της τεχνολογίας και καλλιέργεια των νέων μέσων. Από την άλλη πλευρά, αποτελεί μια υπενθύμιση της υποχρέωσης των μουσείων μέσα σε ένα ασταθές και ρευστό φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον να δράσουν, έτσι ώστε να ακουστεί η φωνή τους, αλλά και να φανεί η πολυδιάστατη συμβολή τους στην κοινωνία, την οικονομία, τον πολιτισμό.
Με την ευκαιρία του εορτασμού, το Ελληνικό Τμήμα του ICOM αποφάσισε τιμώμενο Ίδρυμα για το 2012 να είναι το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας – Κέντρο Γαία.
Η κεντρική εκδήλωση του εορτασμού θα γίνει στην Κηφισιά (Όθωνος 100), στις 18 Μαΐου, στο τιμώμενο Μουσείο. Θα ακολουθήσει ξενάγηση στην έκθεση του Κέντρου Γαία και δεξίωση.
Ποικίλες εκδηλώσεις έχουν προγραμματιστεί για το διάστημα από 11-27 Μαΐου. Εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ημερίδες, διαλέξεις, οργανωμένες ξεναγήσεις, μουσικές και άλλες εκδηλώσεις θα γίνουν σε Mουσεία και Iδρύματα σε όλη την Ελλάδα.
Στις 18 Μαΐου, η είσοδος σε όλα τα Μουσεία θα είναι ελεύθερη.
Ο Graham Black (διδάσκει μουσειολογία και διαχείριση πολιτισμικής κληρονομιάς στο Πανεπιστήμιο του Νότινγχαμ) στο βιβλίο του «Το ελκυστικό μουσείο», που κυκλοφορεί από το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς, σε μετάφραση Σόνιας Κωτίδου, σημειώνει στο κεφάλαιο 10, Το Ελκυστικό Μουσείο, Η Γενική Εικόνα: Το Μουσείο του 21ου Αιώνα, τα εξής:
«…Στο μουσείο του 21ου αιώνα, τα εκθέματα θα είναι μέρος της εμπειρίας του επισκέπτη και ένα μόνο από τα μέσα ανταπόκρισης στις απαιτήσεις του κοινού…τα μουσεία πρέπει να μάθουν να προσελκύουν το κοινό πιο αποτελεσματικά και να το ενθαρρύνουν να τα επισκέπτεται τακτικά μέσω των υπηρεσιών που παρέχουν…Το κύριο προϊόν του μουσείου θα συνεχίσει πάντως να είναι ο χώρος, οι συλλογές και η ποιότητα του προσωπικού του…Οι βασικές αξίες παραμένουν αναλλοίωτες: Έμφαση στη μοναδικότητα /ιδιαιτερότητα του μουσείου και /ή των συλλογών του. Ποιότητα της συντήρησης και της έρευνάς, Αυθεντικότητα των συλλογών και της παρουσίασής τους, η οποία πρέπει να αντανακλάται και σε όλες τις εκδηλώσεις…Το τελικό αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι ένα ζωντανό, δυναμικό μουσείο, στενά δεμένο με την τοπική κοινωνία, ενεργά όσο και τακτικά υποστηριζόμενο από το κοινό του, που κοιτάζει με αυτοπεποίθηση προς το μέλλον και να ανταποκρίνεται στην πολυσχιδή αποστολή. Θα πρέπει επίσης να διέπεται από φιλοσοφία η οποία ενθαρρύνει και υποστηρίζει την άμεση «εμπλοκή» του επισκέπτη με τις συλλογές. Όλα τα χαρακτηριστικά του «προϊόντος» πρέπει να είναι προσανατολισμένα προς αυτόν τον σκοπό».
Το Μουσείο σε έναν κόσμο που αλλάζει
