Είναι δυνατό με σχοινί δύο μέτρων ν’ αντλήσεις νερό από πηγάδι χιλίων μέτρων;

 Διάλογος θεογνωσίας

Διψασμένο βλέπουμε το Χριστό στην Ευαγγελική περικοπή της Σαμαρείτιδας. Διψασμένο Τον είδαμε και τη Μεγάλη Παρασκευή. «Διψώ», ζήτησε πάνω από το Σταυρό λίγο νερό και απόκριση δεν πηρέ. Ζήτησε νερό στο πηγάδι Σιχάρ από μία γυναίκα, κι εκείνη του απάντησε. Δεν θέλει τίποτε άλλο ο Χριστός. Θέλει απλώς ν’ απαντήσουμε, ν’ ανταποκριθούμε στη δίψα Του. Διψάει ο Χριστός το δικό μας ξεδίψασμα. Διψάει τη δική μας σωτηρία Και είναι έτοιμος να την προσφέρει. Πώς;

Με το διάλογο. Κάνει ο Χριστός διάλογο στην Ευαγγελική περικοπή. Διάλογο με μία ψυχή, μ’ έναν άνθρωπο. Ο Ιησούς Χριστός πάντοτε ήταν ο Λόγος. Έγινε κάποτε και διάλογος. Ήταν μόνο Λόγος, Θεός Λόγος, άσαρκος Λόγος. Και έγινε σαρκωμένος Λόγος. Η σάρκωση του Λόγου του Θεού είναι ο πρώτος από κοντά διάλογος του Θεού με τον άνθρωπο, μετά τη διακοπή του διαλόγου μέσα στο παράδεισο της Εδέμ.

Στο διάλογο γίνεται κοινωνία συνάντησης, ανταλλαγή απόψεων. Στη σάρκωση του Χριστού έχουμε την ιστορική συνάντηση των δύο κόσμων. Ο Θεός συναντάται με τον άνθρωπο. Έχουμε την πιο δυνατή κοινωνία και επικοινωνία. Έχουμε όχι απλώς ανταλλαγή απόψεων, αλλά ανταλλαγή όψεων! Παίρνει Εκείνος τη μορφή του ανθρώπου, για να πάρει ο άνθρωπος τη μορφή του Θεού.

Και αν ακόμα ένας μόνο άνθρωπος ήταν στο κόσμο, και γι’ αυτόν τον ένα ο Θεός θα έκανε το μεγάλο άλμα, που ονομάζεται σάρκωση.  Απόδειξη ο διάλογος στο πηγάδι Σιχάρ.

Ο Χριστός κάνει διάλογο μ’ έναν άνθρωπο. Τί είναι ένας άνθρωπος μπροστά στο σύμπαν; Ό,τι είναι ο Θεός για το σύμπαν. Όχι διότι ο άνθρωπος είναι θεός, αλλά διότι για τον άνθρωπο σαρκώθηκε ο Θεός.

Ο Χριστός κάνει διάλογο με μία γυναίκα. Ο κόσμος υποτιμά τη γυναίκα. Τη θέλει άντλημα για ν’ αντλεί ηδονή και να ξεδιψά την αμαρτωλή του σάρκα. Ο Χριστός τη χρησιμοποιεί ως άντλημα για ν’ ανασύρει από το πηγάδι του Ουρανού το νερό της αλήθειας. Όταν είπε στη Σαμαρείτιδα, ότι Εκείνος θα της έδινε νερό, η Σαμαρείτιδα του απάντησε: «Ούτε άντλημα έχεις και το φρέαρ εστί βαθύ». Το δεύτερο σκέλος της φράσεως είναι σωστό, το πρώτο λάθος. Ο Χριστός και φρέαρ βαθύ είναι και άντλημα έχει. Βάθος μεγάλο, απροσμέτρητο, είναι ο Χριστός ως Θεός. Μπορείς να μετρήσεις το βάθος του ουρανού; Τα μέτρα και του βαθύτερου πηγαδιού τα υπολογίζεις. Το βάθος του Ουρανού όχι. Ο απόστολος Παύλος αναφωνεί: «Ω βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσεως Θεού! Ως ανεξερεύνητα τα κρίματα αυτού και ανεξιχνίαστοι αι οδοί αυτού» (Ρωμ. 11,33).

Θέλησαν φιλόσοφοι να ερευνήσουν τα βάθη του Θεού με το άντλημά τους, με το κουβαδάκι της διανοίας τους. Είναι δυνατό με σχοινί δύο μέτρων ν’ αντλήσεις νερό από πηγάδι χιλίων μέτρων; Πώς, λοιπόν, με τα μέτρα του πεπερασμένου μυαλού ν’ αντλήσεις την αλήθεια από τα βάθη του απείρου Θεού; Αδύνατον,

Και όμως, το αδύνατον έγινε δυνατό. Ο Χριστός δεν είναι μόνο το βαθύ φρέαρ της Θεότητος. Με τη σάρκωσή του, με τη σαρκωμένη αγάπη του μας δίνει και το άντλημα. Μας δίνει τον τρόπο ν’ αντλούμε το νερό από το πηγάδι Του. Και ο πρώτος άνθρωπος, στον οποίο πρόσφερε ο Χριστός το νερό της θείας αποκαλύψεως, ήταν μία γυναίκα, η Σαμαρείτιδα.

Με γυναίκα έγινε απύθμενο το πηγάδι του Θεού και φθάσαμε στην αγνωσία του Θεού. Με την αμαρτωλή περιέργεια της Εύας βυθισθήκαμε στο σκοτάδι της αγνωσίας. Με γυναίκα θέλησε ο Χριστός να οδηγηθούμε στο φως της θεογνωσίας. Η αγία περιέργεια της Σαμαρείτιδας έκανε το Χριστό ν’ αποκαλύψει το βάθος του Θεού; «Πνεύμα ο Θεός και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν».

Ας σταθούμε στο νερό, που άντλησε η Σαμαρείτιδα από το πηγάδι, που ονομάζεται Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός. Ο Χριστός είναι η Πηγή της ζωής, όπως ψάλλουμε στο απολυτίκιο της εορτής: «Πάσι Σωτήρ εβόησας· ο δίψων ερχέσθω προς με και πινέτω, η Πηγή της ζωής, Χριστέ ο Θεός, δόξα σοι».

Όταν ο Χριστός υποσχέθηκε, ότι θα της έδινε το νερό, που θα ξεδιψούσε μια για πάντα, εκείνη τον ρώτησε: Από πού έχεις το νερό της ζωής; Από πού αλλού; Από την ανεξάντλητη δεξαμενή, που λέγεται Θεότητα. Θεός ο Χριστός! Γι’ αυτό όχι απλώς είναι άφθονος, όχι απλώς είναι αστείρευτος, όχι απλώς είναι ακένωτος, αλλ’ είναι ανεξάντλητη πηγή ο Χριστός. Όλοι κάποτε εξαντλούνται και χρειάζεται να συνδεθούν με νέα πηγή. Ένας δεν εξαντλείται ποτέ: ο Ιησούς Χριστός. Λέει σχετικά ο ιερός Χρυσόστομος: Είδατε ποτέ νερό να πλένει ρούχα βρώμικα, να τα καθαρίζει, και να παραμένει καθαρό, ολοκάθαρο; Είδατε ποτέ νερό να ποτίζει αμέτρητες εκτάσεις και να μη λιγοστεύει; Αυτό βλέπουμε στο Χριστό.

Ο Χριστός είναι η αστείρευτη Πηγή. Φάνηκε με την Ανάστασή του. Δεν είναι τυχαίο, ότι σε Πασχαλινή περίοδο διαβάζεται η ευαγγελική περικοπή της Σαμαρείτιδας. Πρόκειται για  Αναστάσιμο Ευαγγέλιο. Μιλάει για το αθάνατο νερό, που αναβλύζει μέσα από τον κενό τάφο του αναστάντος Ιησού. Για τον μυθικό ήρωα Αχιλλέα λέγεται, ότι η μητέρα του Θέτις τον έπλυνε, σαν ήταν βρέφος στα αθάνατα νερά της Στυγός. Έτσι ήταν άτρωτος κι αθάνατος. Μα η πτέρνα, απ’ όπου τον κρατούσε η μητέρα του, δεν βράχηκε κι έμεινε τρωτή. Εκεί τον κτύπησε ο Πάρις και τον θανάτωσε…

Τί θυμίζει ο μύθος αυτός; Το λόγο του Πρωτευαγγελίου. Θα έλθει ο Αθάνατος, «μέσα απ’ τα βάθη των γενιών και των καιρών». Δεν θάναι μυθικός ήρωας. Θάναι πραγματικό πρόσωπο. Δεν θάναι ημίθεος· θάναι ο αληθινός Θεός. Θάναι «το σπέρμα της γυναίκας», ο Υιός της Παρθένου. Βαπτισμένος ολόκληρος στο όντως Αθάνατο νερό, στην ουσία της Θεότητας.

Ως άνθρωπος ο Χριστός είχε την «αχίλλειο πτέρνα», όχι της αμαρτίας, αφού είναι ο Αναμάρτητος, αλλά του θανάτου, διότι θέλησε η ανθρώπινη φύση του να είναι παθητή και θνητή. Έτσι χτυπήθηκε από το βέλος του θανάτου. Και πέθανε και ετάφη, αλλά για ν’ αναστηθεί και να γίνει ο τάφος Του «η πηγή της ημών αναστά­σεως».

Ο Χριστός είναι το νερό της Αναστάσεως.

Τρεις κήπους πότισε αυτό το νερό, όπως βλέπουμε στην Ευαγγελική περικοπή. Ο ένας είναι ο κήπος της καρδιάς της Σαμαρείτιδας. Φλεγόταν από τη φωτιά της αμαρτίας. Η αμαρτία είναι κόλαση πριν από την κόλαση. Φλέγεται κανείς. Πόσες φωτιές είχε ανάψει η γυναίκα εκείνη με τα αμαρτωλά της σκιρτήματα! Η φωτιά της αμαρτίας έκαιγε και τη δική της καρδιά. Διψούσε για συγχώρηση, για άφεση. Ο Χριστός ακριβώς αυτό είναι, το νερό της αφέσεως, το νερό, που ξεπλένει όλες τις αμαρτίες. Η δροσοβόλος χάρη Του δροσίζει τα σωθικά της. Με αγωνία Του λέγει: «Δος μου αυτό το νερό, για να μη διψώ».

Διψάμε. Ρουφάμε την αμαρτία για να ξεδιψάσουμε. Αλλ’ η δίψα φουντώνει. Μόνο ο Ιησούς Χριστός μπορεί να μας ξεδιψάσει, να μας χαρίσει το νερό της αφέσεως. Κύριε, σε παρακαλώ, δος μου και την πηγή των δικών μου δακρύων και την πηγή της δικής σου χάριτος!

Διψούσε και το μυαλό της Σαμαρείτιδας. Πρόκειται για τη δίψα της αλήθειας. Τί είναι ο Θεός; Πώς λατρεύεται ο Θεός; Ποιός διψασμένος, που ξεράθηκαν τα χείλη του, σαν βρει καθαρό νερό, δεν θ’ απλώσει το χέρι του να ρουφήξει; Η διψασμένη Σαμαρείτιδα αυτό έκανε. Βρήκε νερό, πηγή ουράνιο. «Θεωρώ, ότι είσαι προφήτης». Τώρα που σε βρήκα πες μου… Πες μου… Τί λαχτάρα! Ο Ιησούς Χριστός ικανοποιεί τη λαχτάρα. Προσφέρει το νερό της θείας αποκαλύψεως: «Πνεύμα ο Θεός και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν». Πού είναι η δική μας μεταφυσική λαχτάρα; Κοντά μας είναι η πηγή, ο λόγος του Χριστού, το Ευαγγέλιο Του, η Εκκλησία Του. Τα χείλη μας ξεράθηκαν πλέον από τον καύσωνα της αμαρτίας, από τις ψεύτικες θεωρίες του κόσμου. Καιρός να τρέξουμε, να ρουφήξουμε το αθάνατο νερό του Ευαγγελίου του Χριστού, που άφθονο και αναλλοίωτο τρέχει στον αγρό της Εκκλησίας.

 Διψούσε και για ζωή η Σαμαρείτιδα. Όλοι διψάμε για ζωή.

Δεν θέλουμε να πεθάνουμε. Και δεν θα πεθάνουμε, αρκεί να πιστεύουμε στο Χριστό και να Τον ακολουθούμε. Το ποτάμι τρέχει γρήγορα Κυλάει. Κάνει ν’ ανθίζει η περιοχή. Αλλά δεν σταματά, μέχρι να καταλήξει στη θάλασσα, στον απέραντο ωκεανό. Το ποτάμι της ζωής κυλάει, όχι για να χαθεί, αλλά για να καταλήξει στη θάλασσα της αιωνιότητας.

 (Αρχ. Δανιήλ Γ. Αεράκη, «Ο Χριστός χθες και σήμερα»)