Ομιλία εις την Γ’ Κυριακή των Νηστειών, Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως

του Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς

Ο Ζωηφόρος Σταυρός

«Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν… και αράτω τον σταυρόν αυτού».

Ο Σταυρός του Κυρίου μας είναι η βάση πάνω στην οποία στηρίζεται το σταυροαναστάσιμο οδοιπορικό που διανύει την περίοδο αυτή ο κάθε χριστιανός. Ενώ ήταν το σύμβολο της αισχύνης και του θανάτου μετατράπηκε στην πιο ασφαλή εγγύηση της ζωής, της αληθινής και της αιώνιας. Και αυτό γιατί έδωσε την ευκαιρία στην αγάπη να σταυρωθεί και να ξεπροβάλει από τα βάθη και τα ύψη της η αθάνατη ζωή.

Για να εγκολπωθεί ο χριστιανός αυτή την πραγματικότητα, δεν έχει παρά να αποτολμήσει την υπέρβαση από τα αδιέξοδα της καθημερινότητας, ο κλοιός των οποίων τόσο πολύ τον περισφίγγει. Kαι να ανοίξει βέβαια την ύπαρξή του στη χάρη που εκπέμπει ο ζωηφόρος Σταυρός. Να αποσείσει τα φορτία εκείνα που τον καθηλώνουν στο εγώ και ν’ αφήσει κατάλυμα στην καρδιά του για να ενοικήσει ο Χριστός. Σ’ αυτήν ακριβώς την προοπτική, η κοινωνία με τον Χριστό αποκαλύπτεται και ως συνάντηση με τον πλησίον στις πιο ευγενείς κορυφογραμμές της αγάπης, στην σταυρόσχημή της διάσταση.

Η Σταυροπροσκύνηση

Δεν είναι άλλωστε τυχαία που η μητέρα μας Εκκλησία με την καθιέρωση της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως, γνωστής και ως Γ΄των Νηστειών, προβάλλει το Σταυρό, ως πηγή δύναμης και ζωής. Στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο που διανύουμε περίπου στο μέσο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, μάς θυμίζει ότι ο δρόμος που οδηγεί στη συνάντηση με τον Αναστημένο Χριστό περνά μέσα από το σταύρωμα. Μάς γεμίζει με δύναμη και μάς οπλίζει με θάρρος, αποκαλύπτοντάς μας ότι η σταύρωση αυτή στην πραγματικότητα είναι ένας ζωηφόρος θάνατος και μια σταυρόμορφη ανάσταση, με όλο τον πλούτο και το βάθος που υποδηλώνει με τις εκφράσεις αυτές η εκκλησιαστική σοφία και εμπειρία.

Η ακολουθία του Χριστού

Στην πνευματική αυτή εμβέλεια κινείται η προτροπή του Κυρίου, όπως αυτή αυθεντικά εκπηγάζει, από τη σημερινή ευαγγελική περικοπή: «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει άς απαρνηθεί τον εαυτό του και ας σηκώσει τον σταυρό του και να με ακολουθήσει». Είναι ακριβώς η προτροπή αυτή ο πιο ισχυρός δείκτης για να γίνουμε και εμείς στη ζωή μας μαθητές του Χριστού και να τον ακολουθήσουμε. Αφού η πορεία του Ιησού περνά μέσα από το Πάθος και το Σταυρό, δεν μπορεί φυσικά να είναι διαφορετικός ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά σε όσους συνειδητά θέλουν να τον ακολουθήσουν.

Ο Σταυρός έπαψε πλέον να είναι το ατιμωτικό σύμβολο της αρχαιότητας, αλλά κατέστη η ζωηφόρος δύναμη, το αήττητο τρόπαιο, το κραταιό όπλο εναντίον του διαβόλου και το σταθερό στήριγμα στη ζωή μας.

Η Εκκλησία υψώνει το Σταυρό του Κυρίου στο μέσο περίπου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής για να τον προσκυνήσουμε και ενδυναμωμένοι να συνεχίσουμε τον πνευματικό μας αγώνα που θα μας φέρει έτοιμους στη Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα.

Αγαπητοί αδελφοί, κάθε ένας από εμάς καλείται να σηκώσει το δικό του Σταυρό και να γίνει μαθητής του Χριστού. Αυτό σημαίνει πλήρη αυταπάρνηση και ολοκληρωτικό δόσιμο στην αγάπη Του. Αυτό όμως, ιδιαίτερα για το σημερινό άνθρωπο δεν είναι και τόσο εύκολο, αφού η εγωκεντρικότητά του τον παραδίδει στα πλοκάμια της αλαζονείας και του εγωισμού. Απαιτεί σίγουρα άσκηση και αγώνα η προσπάθεια για να γίνει κάποιος αληθινός μαθητής του Χριστού και να ζει με πυξίδα την αγάπη Του. Ο δρόμος όμως αυτός ξεδιπλώνεται αποκαλυπτικά μέσα από το παράδειγμα των αγίων της Εκκλησίας μας. Οι ήρωες αυτοί της πίστεως μπορούν να καταστούν τα πιο αυθεντικά πρότυπα που με τη ζωή και το παράδειγμά τους δίδουν μαρτυρία ότι ο θάνατος σημαίνει ζωή και ο Σταυρός σημαίνει Ανάσταση.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.

Πηγή: Εκκλησία της Κύπρου