Η τελευταία στιγμή της ζωής μας

Anthony Bloom

Ο απόστολος Παύλος λέει πως πρέπει να ζήσουμε «επωφελούμενοι του χρόνου, διότι οι μέρες είναι πονηρές» ο καιρός είναι απατηλός. Και μήπως όντως δεν είναι έτσι;

Δεν ζούμε κάθε μέρα της ζωής μας σαν να γράφουμε πρόχειρα και βιαστικά το προσχέδιο του βίου που κάποτε θα καθαρογράψουμε; Δεν ζούμε σαν να προετοιμαζόμαστε απλώς να χτίσουμε, συλλέγοντας καθετί που αργότερα θα μεταμορφωθεί σε ομορφιά, αρμονία και νόημα;

Έτσι ζούμε, χρόνο με το χρόνο, χωρίς να πραγματοποιούμε πλήρως και τελειωτικά, χωρίς να ολοκληρώνουμε αυτό που θα μπορούσαμε να κάνουμε, διότι «έχουμε καιρό μπροστά μας», αργότερα θα πετύχουμε κάτι, αργότερα θα γίνει ότι μπορεί να γίνει, κάποια μέρα αργότερα θα αρχίσουμε να «καθαρογράφουμε». Τα χρόνια περνούν και ποτέ δεν το κάνουμε. Δεν τα κάνουμε όχι μόνο επειδή έρχεται ο θάνατος και μας αφανίζει, αλλά και επειδή σε κάθε περίοδο του βίου μας δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε αυτό που η προγενέστερη περίοδος θα μας είχε επιτρέψει: δεν μπορούμε στα χρόνια της ωριμότητάς μας να πετύχουμε μια όμορφη και νοηματοδοτημένη νεότητα, δεν μπορούμε στα γεράματά μας να αποκαλύψουμε στο Θεό και στον κόσμο αυτό που θα μπορούσαμε να ήμασταν στα χρόνια της ωριμότητάς μας. υπάρχει ένας καιρός για όλα τα πράγματα, άπαξ και παρέλθει, αυτά δεν μπορούν πλέον να πραγματοποιηθούν.

Έχω πολλές φορές παραπέμψει σε κάτι που έχει πει ο Βίκτωρ Ουγκώ: « Στα μάτια του νέου ανθρώπου υπάρχει φλόγα, στα μάτια του γέρου θα’ πρεπε να υπάρχει φως». Ο καιρός της φλόγας που ακτινοβολεί περνά και ο καιρός του φωτός μας ζυγώνει. Όταν πια έρθει η ώρα να είμαστε φως, δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε ότι θα μπορούσε να γίνει στις μέρες εκείνες που μας πυράκτωνε η φλόγα. «Οι μέρες είναι πονηρές» και περνούν. Ο καιρός είναι απατηλός. Και όταν μας λένε να έχουμε μνήμη θανάτου, δεν είναι για να μας γεννήσουν φόβο για τη ζωή, αλλά για να μας κάνουν να ζήσουμε με όλη την ένταση που θα είχαμε, αν αισθανόμασταν την κάθε στιγμή ως τη μοναδική στιγμή που διαθέτουμε, αν αισθανόμασταν πως κάθε λεπτό, κάθε μία στιγμή της ζωής μας, πρέπει να είναι όχι μια ύφεση αλλά μία κορύφωση, όχι μία ήττα αλλά ένας θρίαμβος. Όταν μιλώ για ήττα και θρίαμβο, δεν αναφέρομαι στην εξωτερική καταξίωση ή στην έλλειψή της. Αναφέρομαι στις εσωτερικές κατακτήσεις, στην εσωτερική καλλιέργεια, στην ικανότητα να κατορθώνουμε πλήρως και ολοκληρωμένα την αυτοπραγμάτωσή μας σε κάθε δεδομένη στιγμή.

Σκεφτείτε πως θα ήταν κάθε στιγμή της ζωής μας αν είχαμε συναίσθηση πως μπορεί να είναι η τελευταία, πως αυτή η στιγμή μας δόθηκε για να πλησιάσουμε με κάποιο τρόπο την τελειότητα, πως τα λόγια που λέμε θα είναι τα στερνά μας κι έτσι θα έπρεπε να εκφράσουν όλη την ομορφιά, όλη την σοφία, όλη τη γνώση και πάνω απ’ όλα όλη την αγάπη που γνωρίσαμε στο κύλισμα του βίου μας, είτε αυτός ήταν μακρύς, είτε σύντομος.

Πως θα συμπεριφερόμασταν ο ένας στον άλλο αν η παρούσα στιγμή ήταν η μοναδική που είχαμε στη διάθεσή μας και θα έπρεπε να χωρέσει και εκφράσει όλη την αγάπη και τη φροντίδα που υπάρχει μέσα μας; θα ζούσαμε με βάθος και ένταση ακατόρθωτη υπό άλλες συνθήκες. Κι ωστόσο, είναι δύσκολο να συναισθανθούμε τί σημαίνει αυτή η παρούσα στιγμή. Κινούμαστε από το παρελθόν προς το μέλλον, χωρίς ποτέ να ζούμε αληθινά με ένταση την παρούσα στιγμή.