Άγνωστο το μέγεθος της νέας Οδύσσειας
13 Σεπτεμβρίου 2011
Tης Τασουλας Καραϊσκακη
Τα επίπεδα της δεκαετίας του 1960 άγγιξε η ανεργία, σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου της ΓΣΕΕ για την «ελληνική οικονομία και απασχόληση του 2011», που παρουσιάσθηκε προ ημερών στη Θεσσαλονίκη εν όψει ΔΕΘ. Η πραγματική ανεργία, λέει η έκθεση πλησιάζει τα εφιαλτικά επίπεδα της δεκαετίας του 1960 (22% – 23%), όταν κορυφώθηκε το μεταναστευτικό ρεύμα των Ελλήνων προς το εξωτερικό (το 1961 η ανεργία ήταν 864.000 άτομα, δηλ. 23,7% του εργατικού δυναμικού, το οποίο ήταν 3.640.000 άτομα).
Ομως τα πράγματα σήμερα είναι τελείως διαφορετικά από τότε, όταν Γερμανία, ΗΠΑ, Καναδάς και Αυστραλία χρειάζονταν φτηνά εργατικά χέρια για την πυρετώδη οικονομικοτεχνική τους ανάπτυξη. Δεν υπήρχε για τους φτωχούς της Ελλάδας μεγάλη δυσκολία φυγής προς τις χώρες με αναπτυσσόμενο δευτερογενή τομέα, παρά το επώδυνο του ξεριζώματος από τη γενέθλια γη, τη βαριά χαμοζωή στα αφιλόξενα και συχνά εχθρικά ξένα… Και η φτωχή ελληνική επαρχία (κυρίως βόρεια και δυτική Ελλάδα) άδειασε από άνεργους ή ημιαπασχολούμενους εργάτες, αγρότες, τεχνίτες. Χρόνια δύσκολα για εκείνους που έφυγαν κι εκείνους που έμειναν, με τη γιαγιά να ζωγραφίζει στο χαρτί ένα χεράκι για να δείξει στους ξενιτεμένους γονείς πόσο το παιδί μεγάλωσε… Από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια μέχρι τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης την Ελλάδα εγκατέλειψαν 1.236.000 άτομα. Περίπου 600.000 Ελληνες μετανάστευσαν στη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, 160.000 στην Αυστραλία, 135.000 στις ΗΠΑ, 100.000 στον Καναδά και χιλιάδες άλλοι σε άλλους τόπους.
Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τα ποσοστά ανεργίας είναι υψηλά στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ, κανείς δεν επιθυμεί μια αθρόα είσοδο εργατικών χεριών, παρά μόνο περιορισμένο αριθμό εξειδικευμένων επιστημόνων, με άλλα λόγια αν το εξωτερικό μπορεί να «απορροφήσει» κάποιους από την Ελλάδα, αυτοί είναι κυρίως τα «μυαλά» της, οι νέοι επιστήμονες, οι έχοντες προσόντα, αφήνοντας για τη χώρα μας -πλην αυτών που μπορούν να κρατήσουν γερά- τους ανειδίκευτους ή χαμηλών προσόντων φτωχούς της και τους άνεργους μεσήλικες.
Οι νέοι βολιδοσκοπούν παντού. Περί τα 50.000 βιογραφικά έχουν υποβληθεί από την αρχή του χρόνου στην ευρωπαϊκή ηλεκτρονική πύλη europass, ενώ καταιγισμό επισκέψεων δέχονται από Ελληνες οι 42 πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες ευρέσεως εργασίας ανά τον κόσμο. Ορισμένοι έχουν καταφέρει να κλείσουν θέσεις σε Αυστραλία, Καναδά, ΗΠΑ, Ε. Ε., Μέση Ανατολή, Αφρική… Αλλοι, πάλι, έχουν φύγει σε ξένα μέρη, χωρίς εγγυήσεις. Και το λιγότερο αναμενόμενο: συνταξιούχοι της παραμεθορίου μετακομίζουν στη Βουλγαρία, για το χαμηλότερο κόστος της ζωής εκεί… Δεν γνωρίζουμε ακόμη τις διαστάσεις που θα λάβει η οδύσσεια της νέας μετανάστευσης. Μόνο τα αισθήματα, γνωρίζουμε, όσων φεύγουν. «Πρέπει να επιμείνουμε στην αναπνοή, να πετρώσουμε στην καρδιά λύπες μιας πραγματικότητας που δεν ευχηθήκαμε, να βρούμε τη δύναμη ν’ αναζητήσουμε μια άλλη ζωή», έγραφε 32χρονος σε σημείωμά του. «Ρίχνω μια ματιά πίσω, στα ερείπια του ελληνικού παρόντος, φρικιώ στην ιδέα ενός ελληνικού βαράθρου στο άμεσο μέλλον, υπόσχομαι στον εαυτό μου κάτι ριζικά νέο, ελπίζοντας στην ελληνική αναγέννηση και την επιστροφή. Υπολογίζω στο θαύμα που λέγεται ανθρώπινη θέληση»…