Άγιος Μεθόδιος επίσκοπος Πατάρων

Αφιερωμένος παιδιόθεν στον Κύριο, ο άγιος Μεθόδιος κατέστη σκεύος εκλογής της θείας χάριτος και χειροτονήθηκε επίσκοπος Πατάρων —ή μάλλον Όλύμπου— της Λυκίας. Φημισμένος για την μεγάλη φιλοσοφική παιδεία του και τον ζήλο για την ευαγγελική αλήθεια, μετέβη από την Μίλητο στά Πάταρα για νά συμμετάσχει σε μία συζήτηση γύρω από τό δόγμα της Αναστάσεως. Από εκεί επισκέφθηκε τις κυριότερες πόλεις της Λυκίας και τής Παμφυλίας και ταξίδεψε ακόμη πιο μακριά προκειμένου νά υπερασπισθεί την αληθινή Πίστη απέναντι στους εθνικούς φιλοσόφους.

Σέ απάντηση στον Πλάτωνα που εγκωμίαζε τον έρωτα και αξίωνε νά τον ανυψώσει από τον έρωτα των σωμάτων στον έρωτα των νοητών, ό άγιος Μεθόδιος συνέθεσε μία θαυμαστή απολογία τής παρθενίας κάι του ενάρετου χριστιανικού βίου: τό Συμπόσιον, ή Περί Αγνείας. Εκθέτει τό εργο του μιμούμενος τον πλατωνικό τρόπο, ώς συνομιλία που έλαβε χώρα στον κήπο τής Κυρίας Λρετής, αδελφής τής Φιλοσοφίας, που είναι φυτευμένος, όπως ό Παράδεισος, στήν Ανατολή, κατά τήν διάρκεια τής οποίας δέκα παρθένες παίρνουν με τήν σειρά τον λόγο γιά νά εγκωμιάσουν τήν άγνεία.

Ή πρώτη, ονόματι Μαρκέλλα, επαίνεσε τήν παρθενία ώς αρετή που ασκούμενη επί τής γης υψώνει τό άρμα τής ψυχής εκείνων που τήν υιοθετούν, οδηγώντας το στήν αφθαρσία και στήν ομοίωση μέ τον Θεό διά τής μιμήσεως του Χριστού, «του κατ’ εξοχήν Παρθένου». Αποκαλύπτει, επίσης, τό τέλος τής παιδαγωγίας που χρησιμοποίησε ό Θεός για νά οδηγήσει σταδιακά τήν ανθρωπότητα προς τήν τελείωση: επιτρέποντας πρώτα τις αιμομικτικές ενώσεις, κατόπιν τήν πολυγαμία, γιά νά δώσει κατόπιν τήν θέση της στήν εγκράτεια του μοναδικού γάμου και τέλος στήν παρθενία. Ή Θεοφιλία παρεμβαίνει τότε γιά νά διευκρινίσει ό’τι δεν θά πρέπει εν τούτοις νά περιφρονείται ό γάμος, λέγοντας: «*Αν τό μέλι είναι γλυκύτερο από τις άλλες τροφές, τούτο δεν σημαίνει ότι οί άλλες είναι πικρές». Ή Εκκλησία είναι όμοια με έναν κήπο που περιλαμβάνει ποικίλα άνθη, και άλλα είναι τά άνθη τής παρθενίας, άλλα τής τεκνοποιίας και άλλα τής άγνείας. Στο τέλος τής συζήτησης όλες οι παρθένες επιδοκιμάζουν γιά νά δείξουν τήν αποδοχή κάι τήν εκτίμηση τους όσον άφορα τον γάμο.

Τρίτη στήν σειρά ή Θάλεια εξέφρασε τήν γνώμη ότι ή ένωση του άνδρα και τής γυναίκας είναι τό σύμβολο τής ενώσεως του Χρίστου με τήν Εκκλησία Του (Έφ. 5, 26), ή παρθενία είναι ενας πνευματικός γάμος που πραγματοποιεί αληθινά εκείνο τό Μέγα Μυστήριο τής ενώσεως τής ψυχής με τον Νυμφίο της• πρόσθεσε δε ότι άν ό γάμος παραχωρήθηκε κατ’ οικονομίαν στήν ανθρωπότητα, λόγω τής αμαρτίας, ή παρθενία είναι έ’να δώρο του Θεού. Ή Θεοπάτρα ολοκλήρωσε τούς λόγους αυτούς αναφέροντας ότι τίποτε δεν συμβάλλει στήν αποκατάσταση του παραδείσιου βίου, στήν καταλλαγή μέ τον Θεό και στήν αφθαρσία, όσο ό αγνός βίος. Έν συνεχεία ή Θαλάσσια δήλωσε ότι γιά νά είναι άξια του ονόματος αύτου, ή παρθένος πρέπει νά διατηρείται άγνή καθ’ ολοκληρίαν, διά τής άφιερώσεως στον Θεό κάθε κινήματος του σώματος και τής ψυχής και ότι στήν σωματική άγνεία πρέπει νά προσθέσει εκείνη του στόματος, των οφθαλμών, τής ακοής, τής αφής και κυρίως τήν αγγεία τής καρδιάς, ή οποία άνατείνουσα προς τόν Κύριο δεν σκέπτεται πλέον τίποτε του κόσμου τούτου και δεν βρίσκεται ύπό τό κράτος τής οργής ή τής κενοδοξίας.

Ή Αγαθή χρησιμοποίησε από τήν μεριά της τήν παραβολή τών Δέκα Παρθένων (Ματθ. 25, 1-13), προκειμένου νά δείξει ότι ή παρθενία πρέπει νά προφυλάγεται με προσοχή από τις επιβουλές τής φθοράς. Έν συνεχεία ό λόγος δόθηκε στήν Προσίλλα, ή όποια επιστρέφοντας στήν θεολογική πλευρά του ζητήματος δήλωσε ότι ή σάρκα του Χρίστου είναι ή πρώτη νύμφη που ο Λόγος προσέλαβε για να τήν εγκαταστήσει ώς βασίλισσα, εκ δεξιών του Πατρός, και έτσι όλες οι παρθένες γίνονται ακόλουθες της. Εγκωμίασε μάλιστα τήν παρθενία ώς ανώτερη του μαρτυρίου, διότι συνίσταται όχι στήν αντιμετώπιση της δοκιμασίας για κάποιες στιγμές, άλλα στήν έγκαρτέρηση τών έπιθέσων της λαγνείας σε ολόκληρη τήν ζωή. Ηλθε υστέρα ή σειρά της Θέκλας, τήν όποια ο! άλλες παρθένες θαύμαζαν γιά τις γνώσεις της στήν φιλοσοφία, τόσο τήν θύραθεν δσο και τήν θεία. Ό λόγος της ήταν ό μακρύτερος και εγκωμίασε ιδιαίτερα τήν παρθενία ή οποία, όπως υποδηλώνει και ή ετυμολογία της, στέκεται παρά-Θεόν, και δίνει φτερά στήν ψυχή γιά νά διάγει επί γης πολιτεία όμοια με εκείνη τών αγγέλων στον ουρανό.

Ή συνομιλία ολοκληρώθηκε με τους λόγους της Τυσιανής και της Δομνίνης, οι όποιες ανέπτυξαν αμφότερες αλληγορικές ερμηνείες της Παλαιάς Διαθήκης. Ή Κυρία ‘Αρετή πήρε έν κατακλείδι τον λόγο αναφέροντας ότι ή παρθενία δεν μπορεί νά περιορίζεται στήν εγκράτεια της γενετήσιας ορμής, άλλά έγκειται στήν αφιέρωση στον Θεό όλων τών κινημάτων της ψυχής και τών αισθήσεων απένειμε δε τον στέφανο στήν Θέκλα. Εκείνη τότε έψαλε ύμνο προς τιμήν της παρθενίας, στον όποίο οι άλλες παρθένες σχηματίζοντας χορό γύρω της απαντούσαν με τήν επωδό: «Θα μείνω άγνή, ώ Νυμφίε μου, και θά έλθω προς συνάντηση Σου κρατώντας στο χέρι ολόφωτη λαμπάδα».

Κατά τις περιοδείες του ό άγιος Μεθόδιος ήλθε σε αντίθεση με γνωστικούς και άλλους αιρετικούς, οι όποιοι περιφρονούσαν τό σώμα και τήν αισθητή κτίση, δείχνοντας ότι τίποτε κακό δεν δημιουργήθηκε από τον Θεό. Κυρίως, όμως, ήταν ό πρώτος που διέγνωσε τά σφάλματα του Ώριγένους και καταπολέμησε με σφοδρότητα τό δόγμα του περί προυπάρξεως τών ψυχών και της πτώσης τους στά σώματα σάν σε φυλακή, άποψη που είχε ώς συνέπεια νά αρνείται τήν ανάσταση τών σωμάτων.

Μετά από τόσους αγώνες που έδωσε γιά τήν αλήθεια, ό άγιος Μεθόδιος αποκεφαλίσθηκε στήν Χαλκίδα (της Συρίας), πιθανώς κατά τον διωγμό του Λικινίου (περί τό 311).

Πηγή: Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Εκδόσεις Ίνδικτος