“Το 1821 παραμένει το μεγάλο σχολείο του απροσκύνητου ήθους” (Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος)
1 Απριλίου 2011
Ομιλία για την Επανάσταση του 1821 έκανε σήμερα το μεσημέρι ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος στους ανώτατους αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Ο Μακαριώτατος αναφέρθηκε στην σημαντική προσφορά των κληρικών και των ιερομονάχων στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, υπογραμμίζοντας την σπουδαία συμβολή του Αθανασίου Διάκου και του Επισκόπου Σαλώνων Ησαϊα “δύο μεγάλων προσωπικοτήτων που προσπαθούν να τις απομυθοποιήσουν”, όπως είπε χαρακτηριστικά.
“Κάτι άλλαξε τις τελευταίες δεκαετίες. Η αθλιοποίηση της ζωής δεν περιορίζεται στον εαυτό μας, επεκτείνεται στο παρελθόν, επιχειρείται μία υπομείωση, ένα κατέβασμα του χθες για να μη φαίνεται το δικό μας νανικό ανάστημα. Κτίζουμε όχι κάτι δικό μας αλλά γκρεμίζουμε ότι έκτισαν με θυσίες και αίματα οι πρόγονοί μας” είπε ο Μακαριώτατος. “Διερωτώνται πολλοί συμπολίτες μας γιατί τέτοιο μένος κατά του 21, γιατί τέτοια μανία κατά των ηρώων και των μαρτύρων του. Είναι απλό: Το 1821 παραμένει το μεγάλο σχολείο του απροσκύνητου ήθους. Και η νέα τάξη πραγμάτων μας θέλει προσκυνημένους και υποταγμένους.
Συρόμαστε σήμερα στο άρμα της υποταγής σαν το πτώμα του “Έκτορα” δεχόμαστε ραπίσματα καθημερινά. Ποτέ άλλοτε ο λόγος του Παλαμά δεν είχε τέτοια απόλυτη ισχύ, όσο στην εποχή μας:
«Δεν έχεις, Όλυμπε, θεούς μηδέ λεβέντες, Όσσα,
ραγιάδες έχεις, μάνα γη, σκυφτούς για το χαράτσι.
Κούφιοι κι οκνοί, καταφρονούν την θεία τραχειά σου γλώσσα,
των Ευρωπαίων περίγελα και των Αρχαίων παλιάτσοι».
Αν δεν υψωθούμε στο επίπεδο του 21 οι μελλοντικές γενιές Ελλήνων θα υποχρεωθούν να ζήσουν ανεχόμενες τα αφόρητα και υποφέρουσες τα ανυπόφορα. Σήμερα κάποιοι δρουν συστηματικά όχι για να προβάλλουν άλλα για να προσβάλλουν το ’21. Επιδίδονται μετά μανίας όχι στο να επιδείξουν – κάτι που άλλωστε θα ήταν θεμιτό- τις μαύρες κηλίδες που είχε η Επανάσταση, όπως κάθε Επανάσταση, αλλά να τις μεγεθύνουν, να τις μεγαλοποιήσουν και με τον ύπουλο αυτό τρόπο να συγκαλύψουν την λαμπρότητά της.
Οι αγωνιστές και οι πρωταγωνιστές του μεγάλου κινήματος έκαναν ασφαλώς έργα λαμπρά, αλλά και λάθη πολλά. Αλλά υπάρχει τι το ανθρώπινον χωρίς λάθη; Λάθη δεν κάνει όποιος δεν πράττει. Και το να αποτινάξεις τον τουρκικό ζυγό δεν ήταν εύκολη υπόθεση.
Ο Αδαμάντιος Κοραής είχε γράψει το 1805 τον περίφημο διάλογο: “Τι πρέπει να κάμωσιν οι Γραικοί εις τας παρούσας περιστάσεις;”. Αυτό το ερώτημα πλανάται και σήμερα στα χείλη των πλέον αγωνιούντων για το μέλλον της χώρας συμπολιτών μας. Να απελπιζόμαστε; Αν ξυπνούσε ο Γέρος του Μοριά θα απαντούσε: ΌΧΙ, να αγωνιζόμαστε. Οπωσδήποτε οι συνθήκες για το μέλλον είναι σκοτεινές. Αλλά ο ίδιος ο Γέρος μας λέει: “Η ώρα η πιο σκοτεινή, η πλέον θαμπή της νυκτός, είναι η ώρα που σιμώνει το φως της ημέρας”.
Ας μη σκιαζόμαστε τα σκότη. Και τούτο το σκοτείνιασμα ξημέρωμα θα φέρει το ’21, αν το κλείσουμε μέσα μας, γίνεται όχι απλώς αθάνατο κρασί, γίνεται φάρος ελπίδος. Ισχύει και τώρα αυτό που ετόνισε λίγο πριν τη μάχη των Μύλων ο Μακρυγιάννης: “ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και τώρα, όλα τα θηρία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούν. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν κι όταν κάνουν αυτήνη την απόφασιν λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν”.
Θα κλείσω με δύο στίχους του Νικηφόρου Βρεττάκου:
“Σηκωθείτε ν’ αρπάξουμε στα χέρια μας τις σάλπιγγες της πατρίδας!
Να τους το ειπούμε να το καταλάβουνε: Δεν χαμηλώνει ο Όλυμπος!
Να τους το ειπούμε να το καταλάβουνε πως δεν αλλάζει ο ήλιος!
Πως δεν αλλάζουνε τα χρώματα ποτές σ’ αυτή την χώρα και πως ποτέ δεν κόπηκε στη μέση το τραγούδι. Το παίρνουν τα ψηλά βουνά, το σέρνουν τα ποτάμια αφροκοπούν οι θάλασσες – καίγονται τα λημέρια Μοριά και Ρούμελη! Ακόμη τούτ’ η άνοιξη, τούτο το καλοκαίρι, ακόμη τουτ’ η άνοιξη ραγιάδες, ραγιάδες…“.
Μετά την τεκμηριωμένη με ιστορικά έγγραφα ομιλία του Μακαριωτάτου ακολούθησε συζήτηση με τους αξιωματικούς. Στον Μακαριώτατο απονεμήθηκε τιμητική πλακέτα των Ενόπλων Δυνάμεων από τον διοικητή της Σχολής Εθνικής Αμύνης, Αντιπτέραρχο Ηλία Βενέτη.
