Η Εποχή των Παγετώνων επιστρέφει… στη Σιβηρία
30 Νοεμβρίου 2010
Ένα επαναστατικό πείραμα πραγματοποιούν Ρώσοι ερευνητές στην παγωμένη Σιβηρία: αναπαριστούν τις καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν λίγο πριν από την Εποχή των Παγετώνων, εισάγοντας μάλιστα και άγρια ζώα στην περιοχή.
Πιστεύουν ότι με τον τρόπο αυτό θα καταφέρουν να ανασχέσουν τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Το επιχείρημά τους: ότι τα ζώα που ζούσαν στο κατώφλι της Εποχής των Παγετώνων βοήθησαν το παγωμένο έδαφος να… πρασινίσει και να μετατραπεί σε απέραντο γρασιδότοπο.
Έτσι, ο Σεργκέι Ζίμοφ και η ομάδα του εισήγαγαν – ή καλύτερα επανεισήγαγαν- στην τούνδρα ζώα όπως το άγριο άλογο της Γιακουτίας, ο βίσωνας, η άλκη και ο τάρανδος «ποντάροντας» στο ότι αυτά τα χορτοφάγα ζώα θα βοηθήσουν τη βλάστηση της περιοχής να παραμείνει υγιής και να ανανεώνεται κάθε καλοκαίρι και φθινόπωρο. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το χειμώνα, πατώντας το χιόνι, το οποίο «μονώνει» το έδαφος από τον ψυχρό αέρα, τα ζώα θα το εμποδίσουν να λιώσει, κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα να εκλυθούν αέρια του θερμοκηπίου.
Για να αναπαραστήσει το οικοσύστημα που εξαφανίστηκε πριν από 10.000 χρόνια, ο Ζίμοφ θα χρειαζόταν εκατομμύρια ζώα που θα άλλαζαν το σιβηρικό τοπίο «σφραγίζοντας» τον πάγο, όμως ο ίδιος υποστηρίζει ότι εάν αφεθούν μόνα τους, τα ζώα θα αναπαραχθούν γρήγορα. Κι ενώ κάποιοι τον αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη, δεν είναι λίγοι αυτοί που παρακολουθούν με ενδιαφέρον το πρωτότυπο πείραμά του, το οποίο εκείνος χαρακτηρίζει «χόμπι». «Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα», λέει ο ’ντριαν Λάιστερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στο Λονδίνο. «Πιστεύω ότι υπάρχει βάση λογικής στην επανεισαγωγή ζώων που ζούσαν παλαιότερα εκεί».
Το «πάρκο της Εποχής των Παγετώνων», όπως αποκαλεί ο Ζίμοφ το τεράστιο υπαίθριο «εργαστήριό» του βρίσκεται περίπου 6.500 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας. Πρόκειται για μια σχεδόν απομονωμένη περιοχή, καθώς η πλησιέστερη πόλη έχει μόλις 5.000 κατοίκους. Όλα άρχισαν με την εισαγωγή 40 αλόγων, πολλά εκ των οποίων έπεσαν θύματα λύκων και αρκούδων και άλλα δηλητηριάστηκαν τρώγοντας φυτά της περιοχής. Ο επίμονος Ζίμοφ έφερε περισσότερα άλογα, τα οποία έχουν έκτοτε μάθει να αποφεύγουν τα φυτά αυτά και να αντιστέκονται στα άγρια ζώα. Μάλιστα έχουν αρχίσει να αναπαράγονται.
Σήμερα, στο πάρκο φιλοξενούνται περίπου 70 ζώα, όμως ο Ζίμοφ φιλοδοξεί να φέρει χιλιάδες ακόμη. Ενδεικτικά, για να φέρει 1000 βίσωνες από τη Βόρειο Αμερική, θα έπρεπε να δαπανήσει 1 εκατομμύριο δολάρια. Ο ίδιος λέει ότι το τίμημα είναι μικρό μπροστά στα οφέλη. «Εάν λιώσουν οι πάγοι, θα εκλυθούν 100 γιγατόνοι άνθρακα αυτόν τον αιώνα», λέει. «Τι είναι 1 εκατομμύριο δολάρια; Μια συνηθισμένη δωρεά».