«Ζωντανά απολιθώματα» στα βάθη των ωκεανών
24 Νοεμβρίου 2010
Αρχαία φύκια 200 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας εξέτασαν για πρώτη φορά ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, οι οποίοι κάνουν λόγο για «ζωντανά απολιθώματα».
Πιστεύουν ότι τα δύο άγνωστα έως σήμερα είδη φυκιών – τα οποία ανήκουν στα γένη Palmophyllum και Verdigellas 0 διαχωρίστηκαν από τον «πρόγονό» των κοινών άλγεων ακόμη και πριν από ένα δισεκατομμύριο χρόνια! Εάν τα συμπεράσματά τους – που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση της Φυκολογίας – επαληθευτούν, θα πρόκειται ίσως για τα αρχαιότερα πράσινα φυτά που έχουν εντοπιστεί ποτέ.
«Τα φύκια αυτά φυτρώνουν σε σχετικά μεγάλα βάθη στη θάλασσα – στα 290 μέτρα, βάθος οπωσδήποτε μεγάλο για ένα φωτοσυνθετικό οργανισμό», λέει στο BBC ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια Φρέντρικ Ζέκμαν. «Εντοπίζονται και σε πιο ρηχά νερά, όμως συνήθως βρίσκονται κάτω από υφάλους, σε χαμηλό φωτισμό». Ο καθηγητής που εξέτασε τα φύκια στο εργαστήριο με τη βοήθεια συναδέλφων του από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Βέλγιο εξηγεί ότι παρατήρησε «ειδικές χρωστικές χλωροφύλλης», χάρη στις οποίες τα φυτά μπορούν να εκμεταλλευτούν τον χαμηλής έντασης γαλάζιο φωτισμό που υπάρχει σε μεγάλα βάθη.
Ο καθηγητής και η ομάδα του συνέλεξαν και μελέτησαν τις άλγες Palmophyllum στη θαλάσσια περιοχή της Νέας Ζηλανδίας, ενώ αυτές του γένους Verdigellas προήλθαν από το δυτικό Ατλαντικό Ωκεανό. Όπως λέει, είναι μεν πολυκύτταρες όπως τα θαλάσσια φύκια, αλλά δεν υπάρχει ουσιαστική αλληλεπίδραση μεταξύ των κυττάρων, γεγονός που τις καθιστά πολύ ασυνήθιστες.
Στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν πού οφείλεται αυτό, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι και οι δύο τύποι φυκιών που είχαν στα χέρια τους έχουν τόσες διαφορές από τα υπόλοιπα πράσινα φυτά, τα οποία χωρίζονται σε δύο συνομοταξίες, που θα πρέπει να ενταχθούν σε μία εντελώς νέα, ευρύτερη ταξινομική ομάδα. Επιπλέον, «συγκρίνοντας τις γενετικές ακολουθίες με τις αντίστοιχες των άλλων πράσινων φυτών, ανακαλύψαμε ότι αυτές οι πράσινες άλγες συγκαταλέγονται στα πράσινα φυτά που διαχωρίστηκαν πολύ νωρίς, αν όχι νωρίτερα από όλα τα υπόλοιπα», λέει ο καθηγητής Ζέκμαν. «Αυτό σημαίνει πως μπορεί να είναι ακόμη και ενός δισεκατομμυρίου ετών». Πώς διατηρήθηκαν; Ο Ζέκμαν εξηγεί πως οι άλγες έχουν την ικανότητα να αναπτύσσονται σε μεγάλα βάθη γιατί «εκμεταλλεύονται» ακόμη και αυτό το λιγοστό φως και παράλληλα είναι προστατευμένα από τα κύματα και τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας.
Ο καθηγητής εκτιμά ότι η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική καθώς θα μπορούσε να αλλάξει για πάντα την επικρατούσα αντίληψη για το ποιο πράσινο φυτό ήταν τελικά ο πρόγονος όσων υπάρχουν σήμερα γύρω μας.