Η αγάπη εξακολουθεί να αποτελεί το μοναδικό κριτήριο για τη γνησιότητα μας ως ορθοδόξων ανθρώπων

Κυριακή Η΄Λουκά-Του καλού Σαμαρείτη

Η επίγεια ζωή του ανθρώπου είναι μια πλήρης αποδοχή της αγάπης του Θεού, την οποία όμως προσφέρει αδιάκοπα στους άλλους ανθρώπους. Αυτό είναι και το θέμα της ευαγγελικής παραβολής του Καλού Σαμαρείτη. Μέσα από αυτή την παραβολή δε δίνεται απάντηση στο ερώτημα ποιός είναι ο πλησίον, αλλά ορίζεται πως ο καθένας από εμάς θα γίνει πλησίον του άλλου, διότι όλοι οι άλλοι είναι πλησίον μας, αδελφοί μας.

 

Η στείρα τυπολατρία

Αφορμή της παραβολής είναι ο νομικός που ρωτά για την αιώνια ζωή. Νόμιζε πως μπορεί να κληρονομήσει την αιώνια ζωή, τη Βασιλεία του Θεού, εφαρμόζοντας τυπικά τις εντολές του Θεού.

Ο οδοιπόρος της παραβολής έπεσε σε ενέδρα ληστών, οι οποίοι τον άφησαν από την κακοποίηση μισοπεθαμένο και του πήραν τα πάντα. Ένας ιερέας του Μωσαϊκού Νόμου και του ναού του Σολομώντος εμφανίστηκε ξαφνικά. Είδε το μισοπεθαμένο άνθρωπο και απομακρύνθηκε, χωρίς να τον βοηθήσει. Στη συνέχεια πέρασε ένας Λευΐτης. Και αυτός λειτουργός του Νόμου και του ναού. Τον είδε μισοπεθαμένο και αντιπαρήλθε· συνέχισε τον δρόμο του. Ο ιερέας και ο Λευΐτης επέλεξαν τη «θυσία» και «τα ολο­καυτώματα», δηλαδή τη στείρα τυπολατρία, αφού ο Νό­μος απαγόρευε στους λειτουργούς του ναού να έρχονται σε επαφή με τα νεκρά σώματα, για να μη μολυνθούν και να εκπληρώσουν «καθαροί» τα καθήκοντά τους.

 

Αυτός που κάνει αγάπη

Και έρχεται ο τρίτος οδοιπόρος. Ένας Σαμαρείτης, που ήταν εθνικός και θρησκευτικός εχθρός των Ισραηλιτών. Είδε τον πληγωμένο άνθρωπο και παρά το γεγονός ότι ήταν Ιουδαίος δεν τον αντιπαρήλθε, δεν τον προσπέρασε. Πήγε κοντά του, του έπλυνε τις πληγές με λάδι και κρασί, τις έδεσε, τον ανέβασε στο ζώο του, τον οδήγησε στο πανδοχείο και φρόντισε για την κατάσταση του πληγωμένου.

Όταν ο Κύριος ρώτησε τον νομικό, ποιός εκ των τριών έγινε πλησίον εκείνου του δυστυχισμένου ανθρώπου που έπεσε θύμα των ληστών, ο νομικός απάντησε: «Εκείνος που επέδειξε αγάπη. ενδιαφέρον, στοργή για τον πάσχοντα αδελφό του».

 

Η αγάπη του Θεού

Ο Χριστός φανέρωσε στον εαυτό Του αυτή την αγάπη του Θεού-Πατέρα μέχρι σημείου που υπέμεινε σταυρό και θάνατο για τη σωτηρία του κόσμου. Έτσι έχουμε και τη συμβολική ερμηνεία της παραβολής: ο Καλός Σαμαρείτης είναι ο Χριστός. Αυτός που έπεσε στην ενέδρα των ληστών είναι ο άνθρωπος που κατασπαράσσεται από την αμαρτία που τον αφήνει «ημιθανή». Το πανδοχείο είναι η Εκκλησία, που είναι η κιβωτός της σωτηρίας μας και της θεραπείας μας. Το λάδι και το κρασί είναι τα μυστήρια της Εκκλησίας μας. Τα δύο δηνάρια, με τα οποία ο Καλός Σαμαρείτης πλήρωσε το πανδοχείο, είναι η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη. Ο Καλός Σαμαρείτης, ο Ιησούς Χριστός, θα έλθει και πάλι κατά τη Δευτέρα και ένδοξη αυτού Παρουσία, για να κρίνει ζώντες και νεκρούς.

Σε μια εποχή ατομισμού, επικρατήσεως του απανθρωπισμού και της αδιαφορίας, η αγάπη εξακολουθεί να αποτελεί το μοναδικό κριτήριο για τη γνησιότητα μας ως ορθοδόξων ανθρώπων και την είσοδό μας στη Βασιλεία του Θεού. Η αγάπη, επομένως, είναι η ουσία της ζωής και το θεμέλιο της Εκκλησίας, η οποία κατά τον άγιο Ιγνάτιο τον Θεοφόρο είναι ενότητα πίστεως και αγάπης. Η πίστη και η ελπίδα διδάσκουν τον άνθρωπο να καταφρονεί τα υλικά αγαθά. Ενώ η αγάπη ενώνει την ψυχή με τις αρετές του Θεού, αναζητώντας τον αόρατο με τη νοερά αίσθηση (άγιος Διάδοχος Φωτικής).

Τον κόσμο θα τον σώσει η αγάπη του Θεού. Αυτή όμως η αγάπη θέλει έκφραση. Κι εμείς οι Χριστιανοί καλούμε  να την εκφράζουμε καθημερινά, να την ακτινοβολούμε, να την κάνουμε μήνυμα κι ελπίδα. Τούτο σημαίνει ότι η στροφή προς τον άλλο άνθρωπο δεν μπορεί να είναι μόνο λόγος, αλλά και έργο, δηλαδή μια κίνηση που αγκαλιάζει ολόκληρη την ύπαρξη του ανθρώπου, είναι κατανόηση μέσα στην καθημερινότητα, αποδοχή, συμφιλίωση, ευγένεια, καλοσύνη,  αμοιβαιότητα, πραότητα, αγάπη.

 

(Επισκόπου Φαναρίου Αγεθαγγέλου, «Η ζύμη του Ευαγγελίου».