Το multi-kulti της Ευρώπης πέθανε

Theodore Couloumbis, Bill Ahlstrom και Gary Weaver

Σύμφωνα με την Angela Merkel, η πολυπολιτισμικότητα δεν λειτουργεί στη Γερμανία. Περιέγραψε μάλιστα τη πολιτική multi-kulti, ως μια παταγώδη αποτυχία. Είναι, είπε, σαν να ζούμε σε παράλληλες κοινωνίες, όπως είναι η Chinatown της Νέας Υόρκης και η Little Italy της Philadelphia. Λίγο πριν, ο Horst Seehofer της Βαυαρίας, είχε δηλώσει πως «η πολυπολιτισμικότητα πέθανε». Στις αρχές του μήνα, μια δημοσκόπηση αποκάλυψε πως το 1/3 των Γερμανών θεωρεί τους μετανάστες ως «απατεώνες» που εκμεταλλεύονται τη κοινωνική πρόνοια, ενώ ο Thilo Sarrazin, πρώην μέλος του Δ.Σ. της Bundesbank έγραψε στο βιβλίο του Germany Is Abolishing Itself, ότι η αδυναμία των αλλοδαπών να ενσωματωθούν, οδήγησε στην οικονομική παρακμή της Γερμανίας.

Η εναντίωση στους μετανάστες συνήθως αυξάνεται σε περιόδους υψηλής ανεργίας, καθώς οι άνθρωποι ψάχνουν για αποδιοπομπαίους τράγους και για απλές εξηγήσεις στα οικονομικά τους προβλήματα. Στη πιο ακραία της μορφή, η εναντίωση αυτή εκφράζεται ως ξενοφοβία και εθνικισμός. Οι εξτρεμιστές εύκολα μπορούν να προωθήσουν το «εμείς» εναντίον «αυτών», αν «αυτοί» είναι πολιτισμικά, θρησκευτικά, και φυλετικά διαφορετικοί.

Πολλοί είναι οι Αμερικανοί που υιοθετούν τις απόψεις της Γερμανίδας καγκελαρίου. Ακόμη και ο Samuel Huntington του Harvard, είχε διακηρύξει πως η πολυπολιτισμικότητα απειλεί την αμερικανική κυρίαρχη κουλτούρα. Αρκετοί κατηγορούν τους Μεξικανούς λαθρομετανάστες για την άρνηση τους να αφομοιωθούν, προσπαθώντας να δημιουργήσουν ιδιαίτερες κοινότητες, όπου μιλάνε μόνο ισπανικά, και όπου διατηρούν την πίστη και την αφοσίωση τους για το Μεξικό αντί των ΗΠΑ.

Η πολυπολιτισμικότητα ποτέ δεν σήμαινε διαφορετικότητα στην Αμερική. Σήμαινε πλουραλισμό, μέσα από τον οποίο θα μπορούσαν να διατηρηθούν οι εθνικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές ταυτότητες, μέσα σε μια γενικότερη αμερικανική κουλτούρα. Μπορεί δηλαδή κάποιος να είναι Αφρο-Αμερικανός, μουσουλμάνος Αμερικανός, Ιταλό-Αμερικανός , κλπ. Δεν χρειάζεται να απεμποληθεί μια από τις δυο ταυτότητες, όταν μπορούν να διατηρηθούν και οι δυο. Αυτή η άποψη αντανακλά τις ρίζες της Αμερικής που στηρίζονται στη μαζική μετανάστευση από ολόκληρο τον κόσμο.

Η ευρωπαϊκή περίπτωση είναι διαφορετική. Η μαζική μετανάστευση, ειδικά από χώρες με διαφορετικό θρησκευτικό και πολιτισμικό περιβάλλον, ποτέ δεν μπόρεσε να προσαρμοσθεί με την ευρωπαϊκή έννοια του Έθνους που βασίζεται σε εθνική και πολιτισμική ομοιογένεια, συμπεριλαμβανομένων της κρατικά στηριζόμενης γλώσσας και θρησκείας. Στην Αμερική, μόνο το 1% του πληθυσμού, οι ιθαγενείς Ινδιάνοι, είναι αυτοί που μπορούν να ισχυριστούν πως ήρθαν πρώτοι. Η κουλτούρα της Αμερικής βασίζεται στην ψυχολογική ανάγκη των πολιτών για μια αίσθηση ενότητας μέσα σε μια τόσο διαφοροποιημένη κοινωνία. Για αυτό και άσχετα με τη καταγωγή τους , όλοι είναι «Αμερικανοί».

Οι παράλληλες κοινωνίες και οι εθνικές κοινότητες της Αμερικής δεν αποτέλεσαν ποτέ μόνιμα στοιχεία των μελλοντικών γενεών. Ήταν μάλλον σταθμοί οικονομικής και πολιτισμικής στήριξης, μέχρι οι μετανάστες να προχωρήσουν στην ένταξή τους στη κυρίαρχη κουλτούρα. Πολλοί μετανάστες που ξεκίνησαν το αμερικανικό τους ταξίδι μέσα από αυτές τις παράλληλες κοινωνίες, πέτυχαν. Για παράδειγμα, οι Αμερικανοί ασιατικής καταγωγής, που πολύ πιθανόν να ξεκίνησαν από κάποια Chinatown ή Koreatown, απολαμβάνουν σήμερα το υψηλότερο μορφωτικό και εισοδηματικό επίπεδο από όλες τις υπόλοιπες μειονότητες των ΗΠΑ. Ελάχιστες είναι οι μειονότητες της Αμερικής που παραμένουν σταθερά μέσα σε κάποια παράλληλη κοινωνία, και όσες υπάρχουν αποτελούν εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Οι μετανάστες μπορεί να μη μιλάνε αγγλικά, όμως συνήθως ωθούν τα παιδιά τους να πάνε σε αμερικανικό σχολείο, να διαβάζουν, και να μπούνε σε κάποιο πανεπιστήμιο, να φύγουν από την κοινότητα, να βρουν καλή δουλειά, να συνεισφέρουν στην οικογένεια και στη κοινωνία κ.ο.κ. Τα δημόσια σχολεία και τα ΑΕΙ των ΗΠΑ, παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη προσαρμογή των μεταναστών στη χώρα.

Η δυνατότητα μετακίνησης (γεωγραφικής και οικονομικής) αποτελεί κεντρικό στοιχείο της εμπειρίας των μεταναστών στην Αμερική. Ο μέσος Αμερικανός μετακινείται 14 φορές στη διάρκεια της ζωής του. Ελάχιστοι κλείνουν τα μάτια τους στο τόπο όπου γεννήθηκαν. Το ίδιο ισχύει και με τους μετανάστες. Το 1/3 των παιδιών Ασιατών, που γεννιούνται στις ΗΠΑ, παντρεύονται μη Ασιάτες. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους Hispanics. Άρα δεν μιλάμε για παράλληλες κοινωνίες.

Σχεδόν όλοι οι μετανάστες στην Αμερική επιθυμούν τα παιδιά τους να μάθουν τα πάντα για τη αμερικανική κουλτούρα, και να μιλάνε αγγλικά. Δεν χρειάζεται καν η νομοθετική επιβολή της εκμάθησης της γλώσσας, αφού οι μετανάστες μαθαίνουν πλέον αγγλικά πολύ πιο γρήγορα από ότι στο παρελθόν.

Στο Παρίσι, υπάρχουν ολόκληρες γενιές Αλγερινών που μιλάνε τέλεια γαλλικά αλλά παραμένουν εγκλωβισμένες μέσα στην παράλληλη κοινωνία τους. Οι φυλετικές ταραχές του παρελθόντος αφορούσαν κυρίως μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς που διαμαρτύρονταν για την αδυναμία οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής ενσωμάτωσης τους στη γαλλική κοινωνία. Οι Τούρκοι της Γερμανίας συνήθως μιλάνε αποκλειστικά τη γλώσσα τους μέσα από πολλές γενιές, και μάλιστα φέρνουν νύφες από τη Τουρκία για τους γιους τους.

Στην Ευρώπη, το μέσο ετήσιο εισόδημα των Αράβων, Αφρικανών, και Μουσουλμάνων μεταναστών είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό του μέσου Γερμανού ή Γάλλου πολίτη. Στις ΗΠΑ, είναι υψηλότερο από αυτό του μέσου Αμερικανού. Στην Ολλανδία, υπάρχει μια μακραίωνη παράδοση απομόνωσης των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων. Η κάθε ομάδα έχει τα δικά της σχολεία, νοσοκομεία και γειτονιές. Είναι αυτό που οι Αμερικανοί χαρακτηρίζουν ως «ξεχωριστοί αλλά ίσοι». Η μέθοδος αυτή αποτρέπει τη μίξη ομάδων, και εμποδίζει τα παιδιά των μεταναστών να ξεφύγουν από τις ιδιαίτερες κοινότητές τους, όπως συμβαίνει στην Αμερική.

Η επίτευξη μιας πολυπολιτισμικής δημοκρατίας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η Αμερική πάλεψε για να ξεπεράσει τη δουλεία, τη κακομεταχείριση των Ινδιάνων, και διάφορα ξενοφοβικά κινήματα που αναδύθηκαν κατά καιρούς. Δεν της έλειψαν οι κοινωνικές ταραχές και οι πολιτικές αντιπαραθέσεις, όμως σαν χώρα πέτυχε να λειτουργεί μέσα στα πλαίσια της πολυπολιτισμικότητας. Το Multi-kulti μπορεί πράγματι να απέτυχε στην Ευρώπη, απλά επειδή ποτέ δεν του επιτράπηκε να δοκιμαστεί στη πράξη.

Πηγή: http://www.zoiforos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=4664&Itemid=1