Ποιός είμαι;

Αυτή ή ερώτηση εκφράζει με συγκεκριμένο τρόπο το μυστήριο της ανθρώπινης υπόστασης. “Εχουμε δει ότι ή προσευχή και οι σχέσεις αγάπης δίνουν ενδόμυχα σ’ ενα παιδί τις πιο μακροπρόθεσμες απαντήσεις. Αλλά το ζήτημα της προσωπικής ταυτότητας είναι ένα θέμα, το οποίο αντιμετωπίζουν όλα τα παιδιά σε διάφορα στάδια και σε ποικίλα επίπεδα. Η δυσαρέσκεια για τα προσωπικά χαρακτηριστικά (σωματική εμφάνιση ή χαρακτήρας ή ικανότητες) μερικές φορές… προκαλεί βαθειά δυστυχία. Μπορούμε να καθησυχάσουμε τα παιδιά μας δτι το πραγματικό «Έγώ» δεν προσδιορίζεται άπό τη δειλία μου ή άπό το διαλυμένο μου σπίτι ή την ανυπομονησία μου ή τα υπερβολικά σγουρά μαλλιά μου ή… Ανακαλύπτω τον πραγματικό «εαυτό» μου ακριβώς, δταν υπερνικώ πολλά χαρακτηριστικά πού τα θεωρούσα «δικά μου»- με πνευματικό αγώνα υπερνικώ την κενοδοξία ή τη μνησικακία ή την όλιγοπιστία ή την όλιγοψυχία. Ανακαλύπτω πώς να αποδεχθώ αυτά πού πραγματικά παραμένουν αναλλοίωτα. Χρησιμοποιώντας θεολογικούς δρους, μπορούμε να πούμε δτι μεταξύ ουσίας και υπόστασης στον Θεό υπάρχει ταυτότητα, όπως επίσης και διάκριση. Και στον άνθρωπο είναι δυνατή τέτοια τέλεια αρμονία ανάμεσα στην ανθρώπινη φύση και στον τρόπο ζωής του κάθε προσώπου. “Ομως, στον πεπτωκότα κόσμο ή υπόσταση πρέπει να αναδυθεί ώς νικήτρια έπί της πεπτωκυίας φύσεως, για να αποκατασταθεί ή πραγματική ανθρώπινη φύση. “Οταν μιλάμε με δυσαρεστημένους και ανασφαλείς εφήβους, αυτή ή θεολογική προοπτική συ¬χνά τους εμπνέει περισσότερο και προκαλεί λιγότερες α-ντιδράσεις άπό κηρύγματα για το δτι δεν πρέπει να δείχνουν κακομοίρηδες.

Σε μια συζήτηση με νεαρές έφηβους τέθηκε το θέμα του γάμου. Άρχισαν να μιλάνε για τη εξωτερική ομορφιά του σώματος.

Κορίτσι: «Τότε έγώ μένω άτι έξω!» “Αλλο κορίτσι: «Δεν θα εκτιμούσα έναν άντρα πού κοιτάζει μόνο την ομορφιά».

Α.Μ.: «Δεν νομίζω δτι ένας χριστιανός σύζυγος θα αναζητήσει την ομορφιά των μοντέλων. Και τελικά αυτή είναι ή πραγματική ομορφιά; “Ανμία κοπέλα έχει καλή καρδιά, τη βρίσκεις ελκυστική, έστω κι αν τα μάτια της δεν είναι συμμετρικά ή ζυγίζει περισσότερο άπό 50 κιλά».

Κορίτσι: «Οί κοπέλες-μοντέλα είναι πολύ κοκκαλιάρες και καμαρώνουν για την ομορφιά τους».

Φίλη της: «Απλώς τις ζηλεύεις!»

Α.Μ.: «Δεν υπάρχει τίποτε να ζηλέψεις!Σκέψου τη Λ. [μια παντρεμένη γυναίκα]. Κάνεις δεν θα την έλεγε όμορφη με την έννοια της ομορφιάς των μοντέλων και όμως ακτινοβολεί. Είναι γεμάτη αγάπη. Την βρίσκω όμορφη.

Κορίτσι: «Ο Ν. [σύζυγος της Α.] την θεωρεί όμορφη. Είναι ολοφάνερο…».

Το τελευταίο σχόλιο μας υπενθυμίζει πόσο ζωτική σημασία έχουν τα παραδείγματα ευτυχισμένης έγγαμης χριστιανική ς ζωή ς.

Δεν πρέπει να επαναστατούμε εναντίον αύτοϋ πού μας ανήκει ώς δεδομένο στοιχείο, δπως το φύλο, το οικογενειακό παρελθόν ή το χρώμα τοϋ δέρματος. Ή ψυχή πού αναπτύσσεται μαθαίνει δτι δεν την απειλούν αυτοί οί παράγοντες. Όρίζομαι άπό αυτά μόνο με την έννοια δτι ό Θεός διάλεξε να μου τα δώσει να εργασθώ με αυτά, ώστε να μεταμορφωθώ. Τα μόνα «άσχημα χαρακτηριστικά» πού έχουν πραγματικά σημασία είναι τα αμαρτωλά.

Μια έφηβος μιλώντας για τις βιολογικά καθορισμένες διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών: «Νομίζω ότι είναι άδικο- δεν το διάλεξα να είμαι γυναίκα».

Α.Μ.: «Κανείς δεν υπάρχει έξω από την ανθρώπινη φύση. Αν δεν είχες κάποιο φύλο, δεν θα υπήρχες ως πρόσωπο-δέν μπορείς να απομονώσεις ένα “Έγώ”, πού θα μπορούσε κατά κάποιον τρόπο «νά διαλέξει έκ των προτέρων».

Οί πατέρες διδάσκουν ότι δεν υπάρχει φύση έκτος της υποστάσεως ούτε υπόσταση έκτος της φύσεως. Καμία ανθρώπινη φύση δεν υπάρχει «άπό μόνη της», για να προσληφθεί άπό πρόσωπα. Κανένα πρόσωπο δεν προϋπάρχει της ανθρώπινης του φύσης. Η ανθρώπινη φύση, όπως ή Θεία φύση, υπάρχει πάντα σε προσωπική μορφή ύπαρξης.

Κορίτσι: «Και πάλι νομίζω ότι είναι άδικο».

Α.Μ.: «Μπορείς να ξεδιαλύνεις το θέμα μαζί Του. Όμως, προσπάθησε να μην επαναστατήσεις, πριν Του δώσεις την ευκαιρία να σου απαντήσει. Σε μια τέτοια πνευματική κατάσταση δεν θα ήσουν ευχαριστημένη, ακόμη κι αν ήσουν άντρας. Το θέμα είναι να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε με ό,τι μας έχει δοθεί. Κατ’ αυτόν τον τρόπο μπορεί να είμαστε στο τέλος και ευγνώμονες».

Μία φίλη της συμπληρώνει μεταφέροντας κάτι πού είχε ακούσει: «Δεν έχει σημασία τι είσαι, άλλά ποιος είσαι». (Οι φίλοι σπάνια κατηγορούνται ότι κάνουν κήρυγμα…-έτσι, αυτή ή θέση δεν προκάλεσε αντίδραση.)

Κάποτε ένα δύσκολο χαρακτηριστικό μπορεί να αλλάξει άρδην πάρτε την περίπτωση τοϋ αγίου Ιωάννου της Κροστάνδης πού προσευχόταν απεγνωσμένα στον Θεό, επειδή δεν μπορούσε να μάθει ανάγνωση. Ό Θεός άκουσε την έμπονη προσευχή τοϋ πονεμένου παιδιού Του και φώτισε το νου του.

Ενθαρρύνουμε μια εύγνώμονη στάση προς τα φυσικά χαρακτηριστικά, εκείνα πού αρέσουν στο παίδι και εκείνα πού μέχρι τώρα περιφρονεί. “Οδηγούμε τα παιδιά προς την πραγματική τους υπόσταση καλλιεργώντας ευγνωμοσύνη προς τον Θεό. Ποιος είμαι; Κάποιος πού τον τιμά ό Θεός.

Πηγή: Αδελφής Μαγδαληνής, Συνομιλίες με παιδιά. Εκδόσεις Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ