Ενότης – διαίρεση
5 Σεπτεμβρίου 2010
Του μακαριστού Επισκόπου π. Αυγουστίνου Καντιώτου
«Πάτερ άγιε, τήρησον αυτούς εν τω ονόματί σου ω δέδωκάς μοι, ίνα ώσιν εν καθώς ημείς» (Ιωάν. 17,11)
Η ΓΗ, αγαπητοί μου, δεν είνε η μόνιμη κατοικία μας, ωρίσθηκε από το Θεό ως προσωρινή κατοικία μας. Η αιώνια πατρίδα και η μόνιμη κατοικία μας είνε οι ουρανοί. Η γη αυτή, που τόσο μας κρατάει προσκολλημένους με τις ηδονές και διασκεδάσεις της, με τους θησαυρούς και τις απολαύσεις της, θα έρθη μέρα που θα καταστραφή. Διότι είνε ύλη, και η ύλη είνε φθαρτή. Έγινε εν χρόνω, και κάθε τι που έγινε εν χρόνω έχει και τέλος.
Θα σημάνη λοιπόν και για τη γη η τελευταία ώρα. Αυτό το βεβαιώνει και η επιστήμη. Αλλά περισσότερο από την επιστήμη το βεβαιώνει ο λόγος του Θεού, η αγία Γραφή, η οποία το τέλος του κόσμου το ονομάζει «συντέλεια του αιώνος» (Ματθ. 13,39, 24,3, 28,20. Έβρ. 9,26). Για το τέλος του κόσμου ομιλούν οι προφήται και μάλιστα ο Δανιήλ και ο Ησαΐας, ομιλούν σαφέστερα ο Κύριος, οι απόστολοι, η Αποκάλυψις.
Είνε γεγονός ότι η γη θα καταστραφή. Αλλά προ της συντελείας του αιώνος θα συμβούν τα λεγόμενα «σημεία των καιρών» (Ματθ. 16,3). Ποια είνε τα σημεία αυτά; Τα εξήγησε ο Κύριος, θα είνε «λιμοί» (πείνα), «λοιμοί» (ασθένειες που οι άνθρωποι θα πεθαίνουν σαν τις μύγες), «σεισμοί κατά τόπους», μία «θλίψις μεγάλη, οία ου γέγονεν απ’ αρχής κόσμου», και τέλος θα σκοτισθή ο ήλιος και η σελήνη, τα άστρα θα πέσουν και οι «δυνάμεις των ουρανών σαλευθήσονται» (Ματθ. 24,7,21,29. Λουκ. 21,11). Ποιος θα τα πίστευε αυτά, αν δεν τα έλεγε το στόμα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού;
Σημεία των καιρών θα είνε η αναστάτωσι του φυσικού κόσμου. Και στις μέρες μας παρουσιάστηκαν τέτοια φαινόμενα αναταραχής του φυσικού κόσμου. Στη Νότιο Αμερική, στις ακτές της Χιλής, ενώ ήταν ξαπλωμένοι γυμνοί στις ωραίες αμμουδιές και διασκέδαζαν —όπως συμβαίνει και στις δικές μας παραλίες—, ξαφνικά σείστηκε η γη, άνοιξαν ηφαίστεια, χύθηκε λάβα, χάθηκαν ολόκληρα νησιά ενώ εμφανίστηκαν άλλα νέα νησιά, η θάλασσα αγρίεψε, τα κύματα υψώθηκαν 15 μέτρα και σάρωσαν εκτάσεις, χιλιάδες ήταν οι νεκροί και οι άστεγοι. Τέτοιο γεγονός δεν ξαναέγινε.
* * *
Αλλ’ αν με ρωτήσετε, αγαπητοί μου, ποιο είνε το φοβερώτερο σημείο των καιρών, θα σας πω ότι δεν είνε τα φαινόμενα αυτά. Δεν είνε ο τυφώνας, δεν είνε ο σεισμός, δεν είνε η πυρκαϊά, δεν είνε τα κύματα της θαλάσσης. Το φοβερώτερο σημείο των καιρών είνε η διαίρεσις, που επικρατεί τώρα μεταξύ των ανθρώπων. Ουδέποτε άλλοτε ο κόσμος ήταν τόσο διηρημένος. Πού να ρίξουμε το βλέμμα και να μη δούμε διαίρεσι; Διαίρεσις στα έθνη. Ηνωμένα Έθνη λέγεται ο γνωστός διεθνής οργανισμός, αλλά κατ’ ευφημισμόν. Πρέπει να κατεβάσουμε την πινακίδα «Ηνωμένα Έθνη» και να γράψουμε «Διηρημένα Έθνη». Κάτω από τα μειδιάματα και τις φιλοφρονήσεις της διπλωματίας κρύβεται μεγάλη εχθρότης. Όχι τόσο μεταξύ των μικρών εθνών – αυτά είνε τα θύματα, όσο μεταξύ των μεγάλων, που σαν θηρία της Αποκαλύψεως είνε έτοιμα να πέσουν το ένα πάνω στο άλλο. Αλλά διηρημένο είνε και κάθε έθνος εσωτερικώς, υπάρχει το μικρόβιο της διαιρέσεως σε κόμματα, παρατάξεις, φατρίες, αρχηγούς, συμφέροντα, εταιρείες. Προ παντός δε σ’ εμάς τους Έλληνες. Ανοίξτε την ιστορία. Τρεις χιλιάδες χρόνια ζωή έχουμε, και στο διάστημα αυτό λίγες φορές το έθνος μας ήταν ενωμένο. Κι όταν ήταν ενωμένο τότε ήταν ένδοξο και αήττητο, έπαιρνε τις κορυφές της Πίνδου και την ύψωνε μέχρι τα άστρα του ουρανού. Όπως είπε κάποιος, αν οι Έλληνες ήταν ενωμένοι, θα είχαν κυριαρχήσει στην υφήλιο. Η διαίρεσις είνε η μεγαλυτέρα συμφορά του έθνους μας. Η διχόνοια βασίλευε συχνά, και τότε συνέβαιναν πολλά κακά, παράδειγμα η καταστροφή της Μ. Ασίας.
• Παντού διαίρεσις, σε χωριά και κοινότητες. Διηρημένο όμως και το μικρότερο βασίλειο του κόσμου. Ποιο είνε το μικρότερο βασίλειο, με βασιλιά με βασίλισσα και λαό; Η οικογένεια, ο πατέρας βασιλιάς, η μάνα βασίλισσα και λαός τα παιδιά. Διαίρεσις βασιλεύει στο σπίτι. Αναρχία σκέψεως και ενεργείας. Η γυναίκα δεν υπακούει στον άντρα, ο άντρας δεν σέβεται τη γυναίκα, τα παιδιά δεν υπολογίζουν κανένα. Σύζυγοι διίστανται μεταξύ τους και παιδιά προς τους γονείς. Το σπίτι, που άλλοτε ήταν παράδεισος, εκκλησία, μοναστήρι, τώρα δεν «τραβάει», δεν είνε μαγνήτης. Πρώτα οι μικρές καλύβες των χωριών ήταν παλάτια του ουρανού, άγγελοι κατοικούσαν εκεί, τώρα στις μεγάλες πολυκατοικίες κατοικούν δαίμονες φτερωτοί. Ευλογημένη η εποχή, που οι άνθρωποι δεν ήταν μεν νοητικώς ανεπτυγμένοι αλλ’ είχαν καλλιεργημένη την καρδιά. Τώρα το σπίτι κατήντησε ξενοδοχείο ύπνου και φαγητού. Σπάνιο το φαινόμενο να βρης αντρόγυνο αγαπημένο, παιδιά με σεβασμό. Δείξτε μου ένα σπίτι που να υπάρχη ομόνοια και ενότης με την αγάπη του Χριστού!
Μα υπερβολικά τα λες, θα μου πήτε. Αν τα λέω υπερβολικά, τότε πηγαίνετε στην αρχιεπισκοπή και ρωτήστε, κι αν είστε Χριστιανοί θα κλάψετε για το κατάντημά μας. Πρώτα, με αγράμματους παπάδες, σε 1.000 γάμους δεν είχαμε ούτε 1 διαζύγιο. Τώρα, με παπάδες και δεσποτάδες πτυχιούχους, στους 3 γάμους ο 1 διαλύεται! Έχουμε μεγάλη ευθύνη οι κληρικοί, δεν εκπληρώνουμε τον προορισμό μας. Κάθε μέρα εκδίδονται πλήθος διαζύγια. Φθάσαμε να γίνη η Ελλάς Χόλλυγουντ.
• Ζητάει ο άνθρωπος την ενότητα στους λαούς, στα έθνη, στις οικογένειες, και δεν τη βρίσκει. Μπαίνει τέλος στην Εκκλησία, με την ελπίδα ότι εδώ θα βρή την ενότητα, αφού η Εκκλησία προσεύχεται «υπέρ …της των πάντων ενώσεως» (θ. Λειτ.) και ο Χριστός μας σήμερα υψώνει τα χέρια στο ευαγγέλιο και προσεύχεται να είνε ενωμένοι οι Χριστιανοί (βλ. Ίωάν. 17,11). Και τι βλέπει; Εδώ ορθόδοξοι, εκεί φράγκοι, πιο ‘κει διαμαρτυρόμενοι σε τρακόσα κομμάτια.
Η διαίρεσις των Χριστιανών είνε ένα εμπόδιο της διαδόσεως του χριστιανισμού – τα δύο τρίτα του κόσμου είνε ειδωλολάτρες. Πάνε οι ιεραπόστολοι στους αγρίους, τους κηρύττουν το Ευαγγέλιο, κ’ εκείνοι δακρύζουν. Και θα περίμενε κανείς να βαπτίζωνται και να γίνωνται Χριστιανοί. Εν τούτοις δεν βαπτίζονται. Ωραία, λένε, είνε τα λόγια σας, τα άμφιά σας, οι ψαλμωδίες σας, είστε όμως κομματιασμένοι, δεν έχετε αγάπη μεταξύ σας, οι Άγγλοι κυνηγούν τους Αμερικανούς, οι Αμερικανοί τους Άγγλους και ούτω καθ’ εξής. Εμείς, που δεν είμαστε Χριστιανοί, έχουμε περισσότερη ενότητα μεταξύ μας, εσείς δεν είστε ενωμένοι, έχετε μίσος μεταξύ σας. Να πάτε λοιπόν πρώτα ν’ αγαπηθήτε μεταξύ σας και μετά να έλθετε να κηρύξετε σ’ εμάς το Ευαγγέλιο.
* * *
Σήμερα είνε εορτή των 318 πατέρων που συνεκρότησαν την Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο και συνέθεσαν το Πιστεύω. Είνε όλοι αστέρες της Εκκλησίας μας. Δεν θ’ αναφερθώ σε κάποιον από αυτούς, η σκέψι μου πηγαίνει σ’ έναν άλλο πατέρα, που δεν ανήκει σ’ αυτούς που συνέθεσαν το Πιστεύω, συνέθεσε όμως την θεία Λειτουργία, που τελείται και την ακούμε συνεχώς. Είνε ο μεγάλος διδάσκαλος της Εκκλησίας μας, ο ιερός Χρυσόστομος, τον όποίο πάντοτε μνημονεύουμε. Τον ρώτησαν λοιπόν, πότε θα γίνη η συντέλεια των αιώνων, και ο Χρυσόστομος απήντησε από τον άμβωνα.
Αδελφοί μου, η συντέλεια θα έλθη όταν δήτε να είνε οι άνθρωποι διηρημένοι, οι γυναίκες να μην υπακούουν στους άντρες τους, οι άντρες να μην αγαπούν τις γυναίκες τους, τα παιδιά να σηκώνουν χέρι και να χτυπούν τους γονείς, οι λαϊκοί να μην υποτάσσωνται, να γίνωνται εμφύλιοι σπαραγμοί. Αλλά το τέλος θα έλθη προ παντός όταν η διαίρεσις εισχώρηση στην εκκλησία, φθάση μέσα στο θυσιαστήριο, όταν δήτε να συμπλέκωνται καλόγεροι με καλογήρους, διάκοι με διάκους, ιερείς με ιερείς και επίσκοποι με επισκόπους.
Τι βλέπουμε, αγαπητοί μου; Ζούμε σε τέτοιες ημέρες, και μόνο ο Θεός να μας σώση. Αν μας σώση, η σωτηρία δεν θα οφείλεται σ’ εμάς. Αν μας σώση, θα μας σώση χάρις στα μικρά αθώα παιδάκια που είνε στις κούνιες.
Να μετανοήσουμε. Αν εξακολουθήσουμε την τακτική του μίσους, θα τιμωρηθούμε, θα σειστούμε και δε θα μείνη λίθος επί λίθον. Ας μετανοήσουμε, ας γονατίσουμε, ας παρακαλέσουμε όλοι, μικροί – μεγάλοι, λαϊκοί και κληρικοί, παπάδες και δεσποτάδες, άρχοντες και λαός, ο Θεός να γίνη ίλεως, να πνεύση μεταξύ μας η αγάπη, η ομόνοια και η δικαιοσύνη, ώστε με ένα στόμα να δοξάζουμε Πατέρα Υιόν και άγιον Πνεύμα εις αιώνας αιώνων. αμήν.
† επίσκοπος Αυγουστίνος
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία, η οποία έγινε στον ί. ναό Αγ. Κωνσταντίνου Κολωνού – Αθηνών την 29-5-1960. Καταγραφή και σύντμησις 31-5-2009.