Εκπομπή «Η Γκίζα κάπου αλλού»: απομαγνητοφωνημένη Συνέντευξη του Ηγούμενου της Μονής Βατοπαιδίου Γέροντα Εφραίμ
16 Αυγούστου 2010
VatopaidiFriend: Πολλοί φίλοι αναγνώστες μας ζήτησαν να αναρτήσουμε απομαγνητοφωνημένη την τηλεφωνική συνέντευξη που έδωσε ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, αρχιμ. Εφραίμ, (πατήστε ΕΔΩ για το ηχητικό) ο οποίος βρισκόταν στο μετόχι της Μονής Βατοπαιδίου στο Πόρτο Λάγος για την εορτή της Παναγίας στην εκπομπή «Η Γκίζα κάπου αλλού» του Ραδιοφωνικού Σταθμού ΣΚΑΪ 100,3 το Σάββατο 14 Αυγούστου παραμονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Γκίζα: Γέροντα είστε εκεί για τη γιορτή της Παναγίας και αναρωτιέμαι γιατί οι γυναίκες να μη μπορούμε να επισκεφτούμε…
Γέροντας Εφραίμ: Με συγχωρείτε. Εδώ είναι μετόχι της Μονής και μπορούν να έρχονται και γυναίκες.
Γκίζα: Μέχρι εκεί ναι αλλά πιό πάνω;
Γέροντας Εφραίμ: Το Άγιον Όρος είναι άβατον για τις γυναίκες, όπως ξέρετε και ακριβώς είναι μια παράδοση εκατοντάδων χρόνων· και ο λόγος που είναι άβατον δεν είναι ότι οι μοναχοί μισούν ή απαξιούν ή μειώνουν τις γυναίκες. Είναι ακριβώς γιατί είναι ανδρικός παρθενώνας τον Άγιον Όρος.
Γκίζα: Πάντως εκεί που βρίσκεστε σήμερα όλοι μαζί μπορούμε ν’ ανταμώσουμε.
Γέροντας Εφραίμ: Οπωσδήποτε.
Γκίζα: Και είναι ένας τόπος ευλογημένος.
Γέροντας Εφραίμ: Βέβαια είναι ένας τόπος που βασιλεύει η χάρις της Παναγίας. Έχουμε ένα εκκλησάκι που είναι αφιερωμένο στην Παναγία και ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο.
Γκίζα: Έχει κόσμο τώρα εκεί αρκετό;
Γέροντας Εφραίμ: Πάρα πολύ. Και έχομε εδώ και τρείς πνευματικούς που εξομολογούν συνέχεια τον κόσμο που ετοιμάζεται για να κοινωνήσει στην εορτή της Παναγίας.
Γκίζα: Γέροντα τι ωφελεί τον άνθρωπο η εξομολόγηση;
Γέροντας Εφραίμ: Η εξομολόγηση είναι ένα πολύ βοηθητικό μέσον διότι κατ’ αρχήν ο άνθρωπος μέσα στο μυστήριο της εξομολογήσεως αρχίζει και κατακρίνει ο ίδιος τον εαυτό του, αυτομέμφεται, αυτοκατηγορείται· και όχι μόνο αυτοκατηγορείται με ένα νοερό τρόπο μπροστά στην εικόνα, όπως λένε, μπροστά στο Χριστό, με ένα τρόπον πνευματικό αλλά μπροστά στον πνευματικόν ιερέα που είναι κι αυτός ένας άλλος άνθρωπος. Έρχεται και λέγει τις αμαρτίες του αλλά αυτή η συνάντηση δεν είναι απλώς μια ανθρωποκεντρική συνάντηση αλλά μια συνάντηση χριστοκεντρική, επειδή ακριβώς είναι μυστήριο της Εκκλησίας και οπωσδήποτε με τη χάριν του Αγίου Πνεύματος αισθάνεται την άφεσιν των αμαρτιών του. Και είναι πολύ σημαντικό αυτό το πράγμα.
Γκίζα: Γέροντα ποιο είναι το μήνυμα της εορτής της Παναγίας για τον σύγχρονο άνθρωπο; Γιατί ζούμε δύσκολα πολύ.
Γέροντας Εφραίμ: Ζούμε πάρα πολύ δύσκολα, αλλά νομίζω ότι η εορτή της Παναγίας είναι η εορτή που δίνει ένα μήνυμα πνευματικό, ένα μήνυμα αγνότητος, καθαρότητος και αφοσιώσεως στο Θεό. Η Παναγία ήταν η πρώτη μετά τον Έναν, που αφοσιώθηκε εξ ολοκλήρου στο Θεό. Από τριών ετών ήταν μέσα στα Άγια των Αγίων, και είναι εκείνο το πρόσωπο που βίωσε την χάρη του Αγίου Πνεύματος όσο κανείς άνθρωπος στον κόσμο. Αυτό δίνει τέτοια μεγάλη τιμή στην Παναγία μας, γι΄ αυτό και την λέμε Υπερευλογημένη, Υπερδεδοξασμένη, Κεχαριτωμένη και ακριβώς αυτό το πρότυπο πρέπει να παρουσιάσουμε. Είναι η Κόρη αυτή που τιμάται τόσο πολύ, ιδιαίτερα από τους μοναχούς. Και στο Άγιον Όρος. Μερικές φορές λένε μερικοί, ξέρετε δεν υπάρχουν γυναίκες στο Άγιον Όρος και ότι οι καλόγεροι καταργούν τις γυναίκες, όμως απόδειξη αυτού είναι ότι τιμούν το πρόσωπο αυτό (της Παναγίας) όσο πουθενά αλλού στον κόσμο. Της δίνουν τόση τιμή, τόση αφοσίωση, διότι ακριβώς είναι η Παναγία που αγάπησε εξ ολοκλήρου τον Χριστό.
Γκίζα: Είναι μεγάλο καταφύγιο για τον άνθρωπο ακόμη και σήμερα, δεν είναι έτσι;
Γέροντας Εφραίμ: Οπωσδήποτε. Η Παναγία είναι μεγάλο καταφύγιο για όλους μας. Εδώ έρχεται ο κόσμος με τόσο πόνο με τόσες δοκιμασίες, με τόσες αρρώστιες, με τόσες θλίψεις, με τόσα προβλήματα και τους βλέπουμε να είναι γονατιστοί από 300 μέτρα μακριά και έρχονται να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας, για να εκπληρώσουν το τάμα που έχουν για την α΄ ή β΄ δοκιμασία που έχουν και προσκυνούν την Παναγία και φεύγουν με ένα ύφος παρηγορημένο, παραμυθητικό και με μια γλυκύτητα στο πρόσωπό τους.
Γκίζα: Περίεργο, πως πάντως, Γέροντα, η πίστη με τα χρόνια δεν κλονίζεται και σαν να γίνεται και πιο ισχυρή για τον άνθρωπο καμιά φορά. Αυτό πως γίνεται; Έχει εξήγηση;
Γέροντας Εφραίμ: Η πίστη είναι ένα ισχυρό πνευματικό όπλο που δίνεται στον άνθρωπο, ο οποίος είναι πλασμένος, κατ΄ εικόνα Θεού και καθ΄ ομοίωση. Και πολλές φορές μπορεί η πίστη να βάλλεται και να καταφρονείται από διαφόρους, αλλά είναι ένα ισχυρό όπλο που πολλοί άνθρωποι δεν το χρησιμοποιούν αλλά το έχουν μέσα τους αποθηκευμένο και όταν έρθει η ώρα της δοκιμασίας, του προβλήματος, την ώρα που πραγματικά ο άλλος βασανίζεται τότε βγάζει απ’ αυτό το σακουλάκι, τη μεγάλη δύναμη που λέγεται πίστις και τη χρησιμοποιεί· και αυτή αποδίδει.
Γκίζα: Αφού δεν μας έχει διδάξει κανείς για τέτοια πνευματική εργασία πως βρίσκουμε μόνοι μας τέτοιες αντοχές και εκείνη την ώρα τη δύσκολή φωνάζουμε «Παναγιά μου»;
Γέροντας Εφραίμ: Μπορεί να μη μας έχει διδάξει κανείς επισταμένως. Μη ξεχνάτε ότι βρισκόμαστε στην ορθόδοξη Ελλάδα που η περιρρέουσα παράδοση και ατμόσφαιρα πάντοτε βοηθούσε τον άνθρωπο να στρέφεται προς την Εκκλησία, γιατί στις δύσκολες ώρες και στιγμές νομίζω ότι το πρόσωπο που στρέφεται ο άνθρωπος είναι το πρόσωπο της Παναγίας.
Γκίζα: Γέροντα, θαύματα συμβαίνουν σήμερα;
Γέροντας Εφραίμ: Βεβαιότατα! Κοιτάξτε, εδώ στο Μετόχι μας στη Λίμνη της Βιστωνίδας, υπάρχουν τόσα πολλά θαύματα, τόσοι άνθρωποι που βρήκαν την ίαση τους, έχουν τόσα αφιερώματα, τόσες επιστολές, που πραγματικά συγκλονίζεται κανείς βλέποντας την πληθώρα των θαυμάτων που κάνει η Παναγία μας με το αντίγραφο της εικόνας της Παναγίας της Παντανάσσης, που το πρωτότυπο της βρίσκεται στην Μονή Βατοπαιδίου. Όπως ξέρετε, η Μονή Βατοπαιδίου είναι η μόνη Μονή στον κόσμο που κοσμείται από επτά θαυματουργές Θεομητορικές εικόνες και την Αγία Ζώνη.
Γκίζα: Αυτά δεν θα τα δούμε οι γυναίκες ποτέ;
Γέροντας Εφραίμ: Αυτά θα τα δείτε όταν κατά περιστάσεις μας καλούν και βγάζουμε αυτά τα κειμήλια έξω από το Άγιον Όρος και ιδιαίτερα δεχόμεθα κατά μακρά χρονικά διαστήματα και τα βγάζουμε ιδιαίτερα για το γυναικείο φύλο.
Γκίζα: Πιο είναι το τελετουργικό εκεί που βρίσκεστε σήμερα στο περιβόλι της Παναγιάς;
Γέροντας Εφραίμ: Όπως ξέρετε με το αγιορείτικο ημερολόγιο σήμερα δεν είναι η ημέρα της Κοιμήσεως, όπως με το νέο ημερολόγιο, αλλά εμείς εδώ στο μετόχι μας που γιορτάζουμε με το νέο ημερολόγιο. Απόψε γίνεται αγρυπνία, περίπου πέντε ώρες. Ήρθαν οι πατέρες από την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου να ψάλλουν χορωδιακά με το αγιορείτικο ύφος. Μαζεύεται πάρα πολύς κόσμος. Κάνουμε και δεύτερη λειτουργία το πρωί γι’ αυτούς που έχουν παιδάκια και δεν μπορούν να έλθουν σε άλλο εκκλησάκι.
<!– @page { margin: 0.79in } P { margin-bottom: 0.08in } –>
Γκίζα: Πιστεύετε Γέροντα ότι ο κόσμος αυτός θ’ αλλάξει κάποια στιγμή προς το καλύτερο;
Γέροντας Εφραίμ: Η ελπίδα είναι η εναπομείνασα δύναμις που όπως λέει ο Απόστολος Παύλος «η ελπίς ου καταισχύνει». Νομίζω ότι δεν πρέπει ποτέ να φύγει η ελπίδα από την καρδιά του ανθρώπου.
Γκίζα: Η ελπίδα είναι ισχυρότερη από την πίστη;
Γέροντας Εφραίμ: Η ελπίδα πηγάζει από την πίστη και είναι παράγων της πίστεως.
Γκίζα: Τί θα λέγατε σ’ έναν άνθρωπο που δεν πιστεύει στο Θεό;
Γέροντας Εφραίμ: Θα του έλεγα να δοκιμάσει αυτή τη ζωή που ζούμε εμείς. Και νομίζω αν την δοκιμάσει με ένα πειραματικό τρόπο νομίζω κάτι θα πάρει. Γιατί και αυτός ο άνθρωπος που δεν πιστεύει έχει μέσα του ψυχήν αθάνατον.
Γκίζα: Αν είναι ένας άνθρωπος που δεν ζει μια ζωή κοντά στην Εκκλησία αυτό σημαίνει ότι δεν έχει τη χάρη του Κυρίου;
Γέροντας Εφραίμ: Μπορεί να μη ζει τώρα στην Εκκλησία, αλλά δεν ξέρουμε το τέλος. Όπως έλεγε και ο π. Παΐσιος, αυτός ο μεγάλος σύγχρονος άγιος, μπορώ να πω, ο αγιορείτης, στη Δευτέρα παρουσία θα έχουμε πολλές εκπλήξεις. Δεν ξέρουμε το τέλος κάθε ανθρώπου.
Γκίζα: Τώρα μια τελευταία ερώτηση θέλω να σας κάνω, Γέροντα. Όλος αυτός ο θόρυβος γύρω από το όνομα σας παραπέμπει λίγο και στους διωγμούς των χριστιανών άλλων εποχών, σας έχει κλονίσει;
Γέροντας Εφραίμ: Όχι δεν με έχει κλονίσει με την χάρη του Θεού, διότι η πίστις όπως σας είπα είναι μεγάλη δύναμις! Εμείς είμεθα αφοσιωμένοι στο καθήκον μας, δεν περιμένουμε να ακούσουμε το «εύγε» των ανθρώπων, διότι όπως ξέρετε και οι προκάτοχοι μας οι αγιασμένοι πατέρες, που αυτούς διαβάζουμε και αντιγράφουμε ήταν πάντοτε σημεία αντιλεγόμενα. Πρώτα ο ίδιος Χριστός. Έναν μοναχό δεν τον ενδιαφέρει η έξωθεν καλή μαρτυρία, τον ενδιαφέρει να κάνει μετά συνειδήσεως το απόλυτο καθήκον που είναι η εξ ολοκλήρου αφοσίωση εις τον Θεόν.
Γκίζα: Ούτε φοβάστε δηλαδή ότι μπορεί να κλονιστεί η πίστη των πιστών.
Γέροντας Εφραίμ: Δεν νομίζω. Ένας πιστός που αγωνίζεται καταλαβαίνει και τις μεθόδους και τις προδιαγραφές και τις αιτιάσεις όλων αυτών των πραγμάτων. Νομίζω ότι ο κοινός νους καταλαβαίνει ότι πρόκειται περί ενός πράγματος που είναι ανάξιο λόγου
Γκίζα: Έτσι λέτε πως η αλήθεια κάποια στιγμή φανερώνεται στον άνθρωπο αλλά μ’ έναν τρόπο που ίσως μέσα στο περιβάλλον που ζούμε να μην την αντιλαμβανόμαστε.
Γέροντας Εφραίμ: Πολλές φορές ο άνθρωπος λόγω και του τρόπου ζωής που ζει δεν καταλαβαίνει και την αλήθεια.
Εμείς πάντοτε από την πλευρά μας, προσευχόμαστε για όλο τον κόσμο, προσευχόμαστε για τον κόσμο της απανταχού οικουμένης, και πάντα διακείμεθα έτσι αγαπητικά για τον κάθε άνθρωπο. Διότι αυτή είναι η αποστολή και η θέση μας».
Γκίζα: Αυτό είναι πολύ σημαντικό που λέτε ότι η αποστολή σας είναι αυτή. Για σήμερα τι θα ευχόσασταν στον κόσμο που σας ακούει αλλά και για αυτόν που δεν σας ακούει;
Γέροντας Εφραίμ: Ταπεινά εύχομαι στον κόσμο να καταλάβει ότι ο άνθρωπος είναι πνευματική υπόσταση και να αρχίζει να ενδιαφέρεται για τη σωτηρία της αθανάτου ψυχής του που όπως λέγει ο Μέγας Βασίλειος, ο τόσον μέγιστος άγιος, ότι πρέπει να επιμελούμεθα της ψυχής που είναι πράγμα αθάνατον και όταν αρχίζει και επιμελείται της αθανάτου ψυχής του θα καταλάβει, θα φωτιστεί ότι η Παναγία μας είναι παρούσα, οι άγιοι είναι παρόντες και πραγματικά η πίστις είναι μεγάλη δύναμις στον ορθόδοξο λαό μας και μάλιστα στην Ελλάδα μας.
Γκίζα: Γέροντα, σας ευχαριστώ μέσα απ’ την καρδιά μου.
Γέροντας Εφραίμ: Να είστε καλά και η Παναγία μαζί σας.
Γκίζα: Και σεις. Την ευλογία σας.
Γέροντας Εφραίμ: Του Κυρίου.