Μυθικα Πλασματα – Νεράιδες, Ξωτικά, Αγερικά, Νάνοι
10 Αυγούστου 2010
Λέγονται και Ανεράιδες ή Ανεράδες.
Το όνομά τους προέρχεται από τις Νηρηίδες, τις θαλάσσιες νύμφες που ταυτίστηκαν με τις Νύμφες των πηγών.
Σε διάφορα μέρη της Ελλάδας οι Νεράιδες γίνονται Ξωτικά, Αγερικά, Ανεμικές, Ξωνέρια, Κυράδες, Καλομοίρες, Καλούδες.
Εμφανίζονται στα σπήλαια, στις πηγές, κοντά στα πηγάδια, στα ποτάμια αλλά και στους αγρούς και στα αλώνια. Διακρίνονται επίσης σε τοπικές και ξενικές.
Οι τοπικές είναι καλές και προστατεύουν τους συντοπίτες τους, ενώ οι ξενικές είναι επικίνδυνες.
Οι όμορφες Νεράιδες με μακριά μαλλιά και λευκά φορέματα είναι καλόγνωμες, αν και μπορούν να γίνουν επικίνδυνες. Οι άσχημες και μαυροντυμένες είναι πάντα κακές. Για τους Σαρακατσάνους οι λευκοντυμένες νεράιδες ζουν στις πηγές και τα ρέματα και το σούρουπο μπορεί κανείς να ακούσει τα γέλια τους. Οι μαυροφορεμένες κατοικούν στα σκοτεινά σημεία και τις χαράδρες των βουνών.
Η επιστημονική άποψη για τους νεραϊδόκυκλους είναι ότι δημιουργούνται από δράση μυκήτων. Η άποψη της παράδοσης όμως είναι ότι οι κύκλοι αυτοί σχηματίζονται σε μέρη που μαζεύονται νεράιδες, οι οποίες συνηθίζουν να κλείνουν τις συναντήσεις τους, με ένα κυκλικό χορό, που αφήνει τα ίχνη του στη γη. Στο Sussex οι νεραϊδόκυκλοι ονομάζονται “ίχνη μαγισσών”, ενώ στο Devonshire πιστεύουν ότι οι νεράιδες ιππεύουν νεαρά άλογα τη νύχτα και τρέχουν σχηματίζοντας κύκλους. Όσα ζωντανά βρίσκονται αναμαλλιασμένα το πρωί, θεωρούν ότι τα χρησιμοποίησαν οι νεράιδες τη νύχτα.
Οι νεραϊδόκυκλοι είχαν μαγικές ιδιότητες που ευνοούσαν τη μαντική ή την καλοτυχία – όπως πιστεύουν κάποιοι αγρότες που τους βρίσκουν στα χωράφια τους. Αλλοι πάλι πιστεύουν ακριβώς το αντίθετο, αναμένοντας κακοτυχίες. Στη Σκοτία υπάρχει η παράδοση ότι αν μια παρθένα πλυθεί με δροσοσταλίδες πρωινών του Μαΐου θα γίνει πιο όμορφή, αλλά αν τύχει να πλυθεί μέσα σ’ ένα νεραϊδόκυκλο θα γίνει αντίθετα πιο άσχημη και θα μεταμορφωθεί σε μια κακάσχημη γριά.
Σε πολλά σημεία της Γης υπάρχει ένας μύθος ο οποίος απαντάται σε διάφορες παραλλαγές του. Θα μπορούσε για αρχή να αναζητηθούν αυτοί οι μύθοι από όσες περισσότερες πηγές γίνεται.
Πρόκεται για τον μύθο της απαγωγής μιας νεράιδας (ή κάποιου αερικού, ή υπερφυσικού πλάσματος με την μορφή γυναίκας) με κάποιο τέχνασμα (κλοπή της μαντίλας της κ.ο.κ.), κι ο άνδρας που αυτός είναι πάντα ο κλέφτης την εξαναγκάζει να μείνει μαζί του κάνοντας μαζί της οικογένεια. Ο επίλογος αυτών των ιστοριών είναι, πως η νεράιδα παίρνει πίσω με κάποιον τρόπο το αντικείμενο που την κρατούσε δέσμια στον κόσμο των ανθρώπων κι επιστρέφει στον δικό της κόσμο αφήνοντας πίσω σύζυγο και παιδιά.
Στις παραδόσεις και τους μύθους όλων των λαών συναντάμε ένα μικρόκοσμο γεμάτος νάνους, ξωτικά, αερικά, καλικάντζαρους, νεράιδες και τελώνια. Όλα τους είναι μικρά ανθρωπόμορφα πλάσματα που ζουν στη φύση και μένουν όσο πιο μακριά γίνεται από τους ανθρώπους.
Οι εμφανίσεις ή οι συναντήσεις με το κόσμο αυτό συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Αυτό φανερώνει ότι η ψυχή του σημερινού ανθρώπου δεν άλλαξε πολύ σε σχέση μ’ εκείνη των μακρινών προγόνων του.
Για τα πλάσματα που “κρύφτηκαν από τους ανθρώπους” υπάρχουν αρκετές περιγραφές. Με βάση αυτές, μπορούμε να τα κατατάξουμε σε τέσσερις κατηγορίες: τους νάνους, τους καλικάντζαρους, τα αερικά και τα ξωτικά. Οι νάνοι των δασών προέρχονται από τη Βόρεια Ευρώπη, αλλά με το πέρασμα του χρόνου διαδόθηκαν και στον υπόλοιπο κόσμο.
Είναι φρόνιμα, συνεσταλμένα ανθρωπάκια με γενειάδα και κόκκινο καπέλο και ζουν στα δάση.
Συχνά οι νάνοι του δάσους συγχέονται με τους νάνους της γης, πρόσωπα αρχαιότερης παράδοσης, οι οποίοι σχετίζονται με τη γονιμότητα της γης. Αυτοί περνούν τη ζωή τους κάτω από το έδαφος, γιατί δεν ανέχονται το φως και τον καθαρό αέρα. Eκεί κάτω λοιπόν δουλεύουν τα μέταλλα και φυλάνε ζηλότυπα τους θησαυρούς τους. Οι νάνοι της Χιονάτης είναι μια ενδιάμεση περίπτωση. Από τη μια κέρδισαν ένα σπίτι στο δάσος, αλλά συνέχισαν να εργάζονται στο ορυχείο. Η ιδιαιτερότητά τους ήταν το ότι επρόκειτο για αρσενικούς νάνους. Για να αναπαραχθούν έπρεπε να σκαλίσουν ένα νέο νάνο στο βράχο και να του δώσουν ζωή μ’ ένα μυστικό μαγικό τελετουργικό. Υπογείως ζουν και οι δικοί μας καλικάντζαροι, μοχθηρά και επικίνδυνα τερατάκια με στενούς συγγενείς στη Γαλλία και στην Αγγλία.
Όλο το χρόνο ροκανίζουν το Δέντρο της Γης, το οποίο, ευτυχώς, ξαναγεννιέται το δωδεκαήμερο μεταξύ των Χριστουγέννων και των Θεοφανίων, οπότε ανεβαίνουν στη γη και δημιουργούν ένα σωρό προβλήματα στους ανθρώπους.
Οι εμφανίσεις ή οι συναντήσεις με το μικρόκοσμο συνεχίζονται μέχρι σήμερα, αν και πολλές από τις πιο πρόσφατες μαρτυρίες αναφέρονται σε εξωγήινους και όχι σε ξωτικά. Αυτό φανερώνει ότι η ψυχή του σημερινού ανθρώπου δεν άλλαξε πολύ σε σχέση μ’ εκείνη των μακρινών προγόνων του. Σύμφωνα με ανθρωπολόγους, οι νάνοι του δάσους είναι παραφυσικές παρουσίες, μια προβολή σε ανθρώπινη μορφή της ανθρώπινης διαίσθησης. Κάτι ανάλογο συνέβη και με τις θεότητες στις οποίες προβάλλαμε τα χαρακτηριστικά μας. Η τάση του ανθρώπου να ανακαλύπτει παντού πλάσματα κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή του δημιούργησε τους θεούς του Ολύμπου -ωραίοι, δυνατοί, συχνά γιγαντιαίοι- και συγχρόνως πολλά μικροσκοπικά πνεύματα της φύσης, ορισμένες φορές υπεροπτικά ή φιλάνθρωπα, αλλά πάντοτε άπιαστα. Ένα ισλανδικό παραμύθι εξηγεί τη δυσκολία να τα δούμε ως εξής: Η πρώτη γυναίκα ντράπηκε να δείξει στο Θεό κάποια από τα παιδιά της, γιατί δεν ήταν καθαρά και τακτικά. Ο Θεός το κατάλαβε και αποφάσισε: “Αυτό που κρύφτηκε από μένα θα κρυφτεί κι από τους ανθρώπους”, ήταν η απόφασή Του. Από εκείνα τα παιδιά προέρχεται η γενιά των αερικών.