Ο Θεός τον προόριζε για μεγάλο άνθρωπο
5 Ιουλίου 2010
Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης (5 Ιουλίου)
Η υψηλότερη κορυφή του Άγιου Όρους είναι η κορυφή του Άθωνα. Έτσι όλη η χερσόνησος αυτή ονομάζεται και χερσόνησος του Άθωνα. Είναι όλη γεμάτη από μοναστήρια και σκήτες. Είναι αφιερωμένη στο Θεό και μάλιστα στην Υπεραγία Θεοτόκο γι’ αυτό και τη λένε και περιβόλι της Παναγίας. Σύμφωνα με μια παράδοση, το χώρο αυτό τον διάλεξε η ίδια η Θεοτόκος Μαρία. Ο μοναχισμός του Αγίου Όρους είναι πολύ παλαιός. Είναι το αποστάλαγμα των δύο αρχαίων μοναχισμών της Αιγύπτου και της Παλαιστίνης. Στο Άγιο Όρος και μάλιστα στον Άθωνα ασκήτεψαν πολλοί και μεγάλοι ασκητές όπως είναι ο άγιος Πέτρος ο Αθωνίτης και άλλοι.
Ανάμεσα στους πολλούς και μεγάλους αγιορείτες πατέρες διακρίνεται ο άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης, όπου την ιερή μνήμη του σήμερα γιορτάζουμε. Λέγεται Αθωνίτης διότι ασκήτεψε στον Άθωνα. Πατρίδα του είναι η Τραπεζούντα. Γεννήθηκε από γονείς ευσεβείς και πιστούς. Γρήγορα όμως πέθανε και ο πατέρας και η μάνα του κι έμεινε ορφανός. Τον ανέλαβε κάποια φίλη της μάνας του, η οποία και τον μεγάλωσε με μεγάλη θεοσέβεια. Από μικρός διακρίνονταν για την αγάπη που είχε για το μοναχισμό και τα γράμματα και όλα έδειχναν πως ο Θεός τον προόριζε για μεγάλο άνθρωπο.
Όταν μεγάλωσε, πήγε στην Κωνσταντινούπολη για να σπουδάσει. Εκεί διακρίθηκε για το χριστιανικό του ήθος και την φιλομάθειά του, ώστε να τον προτείνουν για Σχολάρχη της Σχολής.
Στην Κωνσταντινούπολη ο άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης ενώ σπούδαζε, γνώρισε τον ηγούμενο Μιχαήλ Μαλεΐνο του όρους Κυμινά της Βιθυνίας. Ο ηγούμενος Μιχαήλ ήταν θείος του μετέπειτα αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Ο νεαρός τότε Αβραάμιος, διότι έτσι ήταν το κοσμικό όνομα του αγίου Αθανασίου, πήγε και γνωρίστηκε με τον άγιο ηγούμενο και του εξομολογήθηκε ότι θέλει να γίνει μοναχός. Ο ηγούμενος Μιχαήλ του έδωσε κάποιες συμβουλές και τον άφησε μόνο του να αποφασίσει. Και πραγματικά ο νεαρός και περίλαμπρος Αβραάμιος άφησε σε λίγο τη πρωτεύουσα και όλο το κοσμικό του μέλλον και πήγε στο όρος Κυμινά της Βιθυνίας όπου και έγινε μοναχός από τον Μιχαήλ Μαλεΐνο και έλαβε το όνομα Αθανάσιος.
Δεν πέρασε πολύς χρόνος και ο νέος μοναχός Αθανάσιος διακρίθηκε για τις μοναχικές του αρετές, ώστε ο γέροντάς του ο Μιχαήλ Μαλεΐνος να στέλνει τους ανθρώπους που είχαν λογισμούς να συμβουλευτούν τον όσιο Αθανάσιο. Τότε πήγε και ο ανεψιός του ηγούμενου, ο στρατηγός Νικηφόρος Φωκάς και μετέπειτα αυτοκράτορας, για να συμβουλευθεί το θείο του για πνευματικά πράγματα. Ο ηγούμενος τον παρέπεμψε στον άγιο Αθανάσιο. Έτσι από τότε ο άγιος Αθανάσιος και ο Νικηφόρος Φωκάς δέθηκαν με το δεσμό της φιλίας και της χριστιανικής αγάπης, μάλιστα δε ο στρατηγός Νικηφόρος Φωκάς του εξομολογήθηκε πως θέλει να γίνει μοναχός και να μονάσουν μαζί, και ο άγιος του είπε· «αυτό άφησε το στο Θεό».
Ο Θεός όμως τον προόριζε για αλλού. Έτσι μια μέρα που είδε από τη Λήμνο τον Άθωνα τόσο του άρεσε, που από τότε άρχισε να σκέπτεται να πάει να ασκητέψει εκεί. Δεν πέρασε πολύς χρόνος και ο άγιος Αθανάσιος άφησε το όρος Κυμινά της Βιθυνίας και πήγε στο Άγιον Όρος για μεγαλύτερη ησυχία. Πήγε και έκανε υπακοή σε έναν αγράμματο γέροντα. Στην αρχή ήταν άγνωστος σ’ όλους. Ύστερα όμως από αναζήτηση του Νικηφόρου Φωκά, αφού βρέθηκε, έγινε γνωστός σ’ όλους. Έτσι αφού συναντήθηκε και πάλι με το φίλο του τον Νικηφόρο Φωκά, και αφού ο δεύτερος του υποσχέθηκε και πάλι ότι θέλει να γίνει μοναχός άρχισε να κτίζει με χρήματα του αυτοκράτορα το μοναστήρι της Μεγίστης Λαύρας, το έτος 963.
Ο Νικηφόρος Φωκάς δεν μπόρεσε να εκπληρώσει την υπόσχεση του, διότι δολοφονήθηκε. Στο θρόνο της Κωνσταντινούπολης ανέβηκε ο Ιωάννης Τσιμισκής. Ο άγιος Αθανάσιος κατόρθωσε να πάρει χρήματα και από το νέο αυτοκράτορα και να συνεχίσει το χτίσιμο της Μεγίστης Λαύρας. Κυρίως όμως στην αποπεράτωση του πρώτου μοναστηριού του Αγίου Όρους βοήθησε τον άγιο Αθανάσιο η Υπεραγία Θεοτόκος, η οποία πολλές φορές παρουσιάσθηκε στον Όσιο και τον ενίσχυσε με χρήματα. Και ο ίδιος έβαλε μεγάλη προσωπική εργασία. Ήταν άνθρωπος γεροδεμένος και βοηθούσε πολύ στη μεταφορά των υλικών. Έδωσε πραγματικά τη ζωή του για την Μεγίστη Λαύρα. Πέθανε, πέφτοντας κάτω από τη σκαλωσιά του τρούλου ενώ βοηθούσε τους μαστόρους. Οι τελευταίες του λέξεις ήταν· «Δόξα σοι ο Θεός». Αμήν.
(Επισκόπου Διονυσίου Ψαριανού(+), Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης, «Εικόνες έμψυχοι»)
