Θα γελάσουν μαζί μας …ακόμη και οι κότες!

 Ο άγιος απόστολος Θωμάς

Σε αγίους ανθρώπους αναφέρεται ένα από τα ωραιότερα τροπάρια της περιόδου του Πάσχα, που ψάλλεται στον Εσπερινό της Κυριακής του Θωμά.

Για να το κατανοήσουμε καλύτερα, το εξηγούμε. Λέει: «Το απέραντο πλήθος των οικτιρμών του Θεού, που δεν είμαστε, ούτε άξιοι ούτε ικανοί, όχι να το κατανοήσουμε, αλλά ούτε και να το φαντασθούμε, (αυτό σημαίνει «ανείκαστο»), καταφαίνεται κατά πρώτον και κύριο λόγο στη μακροθυμία Του! Υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη για το πόσο ο Θεός είναι μακρόθυμος και φιλάνθρωπος, από το ότι μακροθύμησε και δεν τιμώρησε με τον χειρότερο τρόπο: τους Εβραίους, που τόσο άδικα Τον ράπιζαν; ή τον Θωμά, που ήθελε, σώνει και καλά, να βάλει το δάκτυλό του στους τύπους των ήλων του Χριστού; ή τέλος, εκείνους που αποστατούν από την πίστη, επειδή (σώνει και καλά και αυτοί!), θέλουν να κατανοήσουν με το φτωχότατο το μυαλουδάκι τους, που όπως είδαμε δεν αξίζει ούτε μια πεντάρα, τα ακατάληπτα μυστήρια της Βασιλείας του Θεού;» Πολυπραγμονώ σημαίνει, ένα πράγμα το παιδεύω από όλες του τις πλευρές! Κάνοντάς το αυτό στα θεία, μερικοί, σχηματίζουν μόνοι τους την ιδέα, την παιδιακίστικη ιδέα, πως έτσι γίνονται πολύ ερευνητικοί άνθρωποι, βαθείς και έξυπνοι! Αλλά δεν είναι. Γιατί τα θέματα γύρω από το Θεό και τη Βασιλεία Του, ανήκουν σε άλλη κλίμακα από αυτή, που ξέρουμε. Ανήκουν σε μια άγνωστη, στους τάχα ερευνητικούς, «κλίμακα»! Ο Θεός υπερηφάνοις αντιτάσσεται. Οι  αλήθειες της πίστεως ανήκουν σε μια άλλη κλίμακα. Και, όπως μια άγνωστη μουσική σημειογραφία, ή μια άγνωστη γλώσσα, με εντελώς για μας άγνωστη γραφή, μας κάνει να στεκόμαστε μπροστά της σαν χαζοί, άλλα με μια τριπλή δυνατότητα:

• ή να φροντίσουμε να την μάθουμε, ώστε να την καταλάβουμε και να την χρησιμοποιήσουμε·
• ή να ομολογήσουμε με ταπείνωση την άγνοιά μας και να ακούσουμε σαν μαθητές εκείνους που την ξέρουν·
• ή να τα περιφρονήσουμε όλα, λέγοντας ότι πρόκειται για ανοησίες!

Μόνο που, βέβαια, στην τελευταία αυτή περίπτωση θα γελάσουν μαζί μας ακόμη και οι κότες!

Μπορεί ποτέ ανθρώπου διάνοια να εννοήσει,

• πώς «ο αχώρητος παντί εχωρήθη εν γαστρί»;
• πώς έγινε άσπορος σύλληψη και τόκος άφθορος;
• πώς η Παναγία είναι και μητέρα και παρθένος
• πώς ο Κύριος, ο αθάνατος ως Θεός, σταυρώθηκε, πέθανε και τάφηκε;
• πώς ήταν, ταυτόχρονα, «εν τάφω σωματικώς»· και, ταυτόχρονα, «εν άδου δε μετά ψυχής ως Θεός»· και, ταυτόχρονα, «εν παραδείσω μετά ληστού»· και, ταυτόχρονα, «εν θρόνω μετά του Πατρός και του Παναγίου Πνεύματος»;

 Και ατυχώς ο άνθρωπος έχει:

• και την απαιτούμενη ελευθερία να εκλέξει και να επιλέξει, μία από τις τρεις αυτές εκδοχές, όποια του αρέσει την κάθε φορά,
• αλλά ταυτόχρονα έχει και μια σοβαρή δόση βλακείας, ώστε να επιλέγει εκείνη που τον κατεβάζει πολύ χαμηλά!

Ας θυμηθούμε τα λόγια της Αγίας Γραφής: «Άνθρωπος εν τιμή ων ου συνήκε· παρασυνεβλήθη τοις κτήνεσι τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς» (Ψαλμ. 48,21). Γι αυτό ακριβώς το τροπάριο αυτό τελειώνει με τα εξής λόγια:   «Ελέησέ μας, Κύριε· βάλε μας μυαλό, Κύριε, δώσε μας φώτιση, Κύριε, αξίωσέ μας και μας σαν τον Θωμά, να μπορούμε και εμείς να φωνάζουμε και να διακηρύττουμε, ότι Συ είσαι ο Κύριος μας και ο Θεός μας!».

 Ο Πατριάρχης Αβραάμ

Η μακροθυμία του Κυρίου, όπως είδαμε, μας οδηγεί στην επίγνωση και στη μετάνοια. Μας φωτίζει, να φεύγουμε από την κατάσταση της αμαρτίας, στην οποία όταν μένουμε, μας περιμένει η απώλεια.

Πόσο όμως μακροθυμεί ο Θεός περιμένοντας να διορθωθούμε;

Να πόσο.

Ο Θεός φανερώθηκε στον δίκαιο Αβραάμ στη Δρυ του Μαμβρή. Είναι η περίφημη φιλοξενία του Αβραάμ. Εκεί αποκάλυψε ο Θεός στον Αβραάμ, ότι σκόπευε να καταστρέψει τα Σόδομα και τα Γόμορρα, γιατί Του εξαντλήθηκε, από τις αισχρότητες τους, κάθε όριο ανοχής, υπομονής και μακροθυμίας .

Αυτό τάραξε το δίκαιο Αβραάμ, και μάλιστα που θυμήθηκε, ότι στα Σόδομα ζούσε τότε και ο ανιψιός του, ο δίκαιος Λώτ.

Προσκύνησε λοιπόν τον Κύριο και Του είπε:

-Είναι ποτέ δυνατό, Συ ο Δίκαιος Θεός, να χτυπήσεις χωρίς διάκριση δικαίους και ασεβείς μαζί; Θα κάμεις ενέργεια, που θα δώσει λαβή να βγει το συμπέρασμα, ότι δεν έχει καμιά άξια η ευσέβεια; Θα εξισωθούν οι άγιοι με τους αμαρτωλούς; Κύριε, Συ είσαι δίκαιος και δικαιοκρίτης! Θα κάνεις τέτοιο πράγμα; Μη γένοιτο! Ερωτώ. Πες μου: Αν στην πόλη εκείνη συμβεί να υπάρχουν πενήντα δίκαιοι, θα «πάνε» και αυτοί, μαζί με τους αμαρτωλούς και ασεβείς; Δεν θα προτιμήσεις να τους αφήσεις όλους, για χάρη των πενήντα δικαίων;

Απάντησε ο Θεός:

-Αν υπάρχουν πενήντα δίκαιοι, για χάρη τους θα αφήσω ολόκληρη την πόλη.

Τί να τολμούσε σ’ αυτά να απαντήσει ο Αβραάμ; Και όμως το τόλμησε. Αντιμίλησε. Είπε:

-Κύριε, ξέρω τι είμαι! «Γη και σποδός». Στάχτη, χώμα. Τόλμησα όμως που τόλμησα, να Σου αντιμιλήσω. Θα πω κάτι ακόμη. Αν είναι όχι πενήντα, αλλά σαράντα;

-Θα τους αφήσω όλους για χάρη των σαράντα.

-Κι αν είναι τριάντα;

-Θα τους αφήσω όλους για χάρη τους.

-Κι αν είναι είκοσι;

-Και για χάρη των είκοσι.

-Και αν είναι μόνο δέκα;

-Και για χάρη των δέκα.

Κατάλαβε ο Αβραάμ, τί είχε κάνει. Πόσο είχε προχωρήσει. Είχε αντιμιλήσει στο Θεό έξι φορές. Και μαζεύτηκε. Δεν τόλμησε να ξαναμιλήσει. Φοβήθηκε, μήπως εξαντλούταν η απέραντη μακροθυμία του Κυρίου απέναντι του.

Και συμπληρώνει η Γραφή. Τελικά έφυγε ο Κύριος, επειδή ο Αβραάμ έπαυσε να μιλάει. Το λέει δε έτσι, για να μας δηλώσει, ότι ο Θεός, θα κατέβαινε και πιο κάτω!

Τελικά στα Σόδομα και στα Γόμορρα, και σε άλλες δύο ακόμη πόλεις, βρέθηκε ένας μόνο άξιος να σωθεί: Ο Λωτ. Και για χάρη του, εστάλη από τον Εύσπλαχνο Πατέρα ο Υιός Του εκεί, με μορφή αγγέλου, για να τον σώσει, τον ένα και μόνο δίκαιο, από την καταστροφή. Και τον έσωσε. Πριν πέσει η φωτιά από τον ουρανό, ο Λώτ πειθαρχώντας στο λόγο του Κυρίου ήταν μακριά

Και τώρα μια ερώτηση.

-Αν σήμερα συνέβαινε το ίδιο για τήν πόλη αυτή, την δική μας, πόσοι θα σώζονταν; Για πόσους θα ερχόταν ο άγγελος του Κυρίου; Πόσοι, και αν άκουγαν το λόγο Του, θα γελούσαν εις βάρος Του, όπως οι γαμβροί του Λωτ; Πόσοι θα αρνιόνταν να φύγουν λέγοντας, ότι αυτά είναι παραμύθια; Πόσοι τάχα θα υπάκουαν;

Ποίος θα μπορέσει να απαντήσει;

Αλλά ας ρωτήσει ο καθένας τον εαυτό του:

-Πώς θα φερόμουν εγώ, αν ήμουν άξιος να λάβω την προειδοποίηση του αγγέλου; Είμαι εγώ άξιος να λάβω προειδοποίηση; Είμαι άξιος να σωθώ; Μπορώ να πιστεύω ότι θα είμαι, σε μια τέτοια νέα περίπτωση, ένας νέος Λωτ;

Να, λοιπόν!

Η μακροθυμία του Κυρίου μας δίδει νέα περιθώρια για αγώνα, για φωτισμό, μετάνοια, επιστροφή και αγιασμό.

Και βάλετέ το βαθειά μέσα σας, στο νου σας, ότι η μακροθυμία του Κυρίου, είναι για μας σωτηρία.

(Μητροπ. Νικοπόλεως Μελετίου, Η μακροθυμία του Κυρίου)