Αποκλειστική Συνέντευξη, του Καθηγουμένου της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, Γέροντα Εφραίμ (16 Μαΐου 2010)

«Με πρωτοβουλία Καραμανλή η συνάντησή μας το 2006»

Στη ΓΙΑΝΝΑ ΠΑΠΑΔΑΚΟΥ

Πυρά και μηνύματα εναντίον μελών της κυβέρνησης Καραμανλή εξαπολύει με συνέντευξή του στην «Κ.Ε.» ο πατέρας Εφραίμ, λίγο πριν κλείσει στην εξεταστική η διερεύνηση του σκανδάλου της Μονής Βατοπεδίου.

Αποκαλύπτει ότι «με πρωτοβουλία του τότε πρωθυπουργού Κων. Καραμανλή» έγινε η επίμαχη επίσκεψη τον Ιούλιο του 2006 στο Αγιον Ορος! Επιμένει, όμως, ότι το αντικείμενο των τότε συνομιλιών ήταν μόνο η δημιουργία του Ιδρύματος Αγιος Γρηγόριος Παλαμάς. Αποφεύγει πάντως να συνδέσει την εγκατάσταση του ιδρύματος στο ολυμπιακό ακίνητο, παρ’ ότι φαίνεται ότι από το 2006 υπήρχε σχέδιο για το ίδρυμα, κάτι που γνώριζε και ο τότε πρωθυπουργός.

* Για τον Θ. Ρουσόπουλο δηλώνει: «Δεν επικοινωνούμε πλέον σήμερα λόγω των εξελίξεων και της δυσφήμησης του ονόματός του» και επιμένει ότι η σχέση τους ήταν καθαρά πνευματική. Ο Γ. Αγγέλου -λέει- επισκεπτόταν τη μονή κάθε Σάββατο του Λαζάρου, αλλά «ποτέ δεν του είχαν ζητήσει τη μεσολάβησή του για τις ανταλλαγές…».

* Δηλώνει πάντα με σημασία ότι σύρθηκαν στις ανταλλαγές «από την προηγούμενη κυβέρνηση». Αποδίδει αυτή τη στάση στις αντιδράσεις των τοπικών φορέων και γι’ αυτό, τονίζει, τα ακίνητα της Ξάνθης εξαιρέθηκαν από τις ανταλλαγές.

* Αισθάνεστε αλήθεια ως φορέας σκανδάλου; Εχετε κάνει λάθη στη υπόθεση του Βατοπεδίου; Εσείς εξομολογείστε, έχετε πνευματικό;

– Κατ’ αρχήν, θα ήθελα να σας διευκρινίσω ότι δεν πρόκειται για κανένα σκάνδαλο. Πρόκειται για μια υπόθεση που αφορά τη μακροχρόνια προστασία των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων της μονής επί της Λίμνης Βιστωνίδας και των παραλίμνιων αυτής εκτάσεων έναντι του ελληνικού Δημοσίου. Βγήκε στο φως της δημοσιότητας και παρουσιάστηκε ως «σκάνδαλο» με στόχο να αμαυρωθεί η εικόνα και η μακροχρόνια προσφορά της μονής, η οποία αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων χριστιανών από όλο τον κόσμο. Εάν γύριζα τον χρόνο πίσω, δεν ξέρω αν θα άφηνα τη Μονή να συρθεί με αυτό τον τρόπο στις ανταλλαγές. Σίγουρα θα ζητούσα από το ελληνικό Δημόσιο να διασφαλίσει τα συμφέροντα της Μονής ως νομικού προσώπου δημόσιου δικαίου. Εάν αυτό ήταν λάθος, θα κριθεί μετά από την ολοκλήρωση κάθε εκκρεμούσας διαδικασίας και ύστερα -φοβάμαι- από πολλά χρόνια, όταν θα καταλαγιάσει αυτή η άδικη επίθεση. Πάντοτε είχα πνευματικό· η εξομολόγηση είναι ένα από τα μυστήρια της Εκκλησίας.

* Ποιος συνέλαβε το σχέδιο της ανάπτυξης της Μονής; Τα εξηγήσατε όλα αυτά σε υπουργούς της πρώην κυβέρνησης; Τι βοήθεια τους ζητήσατε;

– Η Ιερά Μονή Βατοπεδίου έγινε κοινόβιο το έτος 1990, όταν επανδρώθηκε από την αδελφότητα 18 νέων μοναχών, υπό τη δική μου πνευματική ηγεσία. Το έργο μας ήταν ιδιαιτέρως δυσχερές, καθώς η Μονή είχε κατά κυριολεξία καταρρεύσει, τα περισσότερα από τα κτίσματα ήταν ασυντήρητα, ερειπωμένα και, κάποια, υπό κατάρρευση. Υπήρχαν επίσης ανεκτίμητης πολιτιστικής και ιστορικής αξίας κειμήλια, χειρόγραφα, παλαίτυπα βιβλία, ιστορικά έγγραφα κ.λπ., τα οποία κινδύνευαν να καταστραφούν ή να απωλεσθούν. Είχαμε ένα μοναστήρι τριάντα πέντε χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων και μαζί με τα εξαρτήματά του άλλες εβδομήντα χιλιάδες, δηλαδή εκατό χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα, που ήταν όλα μνημεία έρημα, χαμένα και εγκαταλελειμμένα. Και αρχίσαμε να σκεφτόμαστε πώς θα αποδώσουμε στην Ιερά Μονή την παλιά της αίγλη. Ετσι αρχίσαμε να κάνουμε μελέτες, να συντηρούμε το Μοναστήρι και να υποβάλλουμε αιτήσεις για την υπαγωγή σε κοινοτικά προγράμματα χρηματοδότησης της αναστήλωσης της Μονής. Δεν συζήτησα με κανέναν υπουργό για όλα αυτά. Αντιθέτως μπορώ να πω ότι στο θέμα της προστασίας των ιδιοκτησιακών μας δικαιωμάτων οι εκάστοτε υπουργοί ήταν αρνητικοί και κουραστήκαμε ασύγκριτα για να διασφαλίσουμε τα δικαιώματά μας.

* Είχατε κατ’ ιδίαν συζητήσεις με τον πρώην πρωθυπουργό, ποιος ήταν ο σκοπός της επίμαχης επίσκεψης;

– Ο τέως πρωθυπουργός επισκέφθηκε το Αγιον Ορος με δική του πρωτοβουλία περί τα τέλη Ιουλίου 2006, κατόπιν προηγούμενης συνεννόησης με την Ιερά Κοινότητα κατά το Πρωτόκολλο και με τις Ιερές Μονές που ήθελε να επισκεφθεί, δηλαδή τη Μονή Μεγίστης Λαύρας, τη Μονή Βατοπεδίου και τη Μονή Ιβήρων. Δεν υπήρχε σκοπός στην επίσκεψη αυτή και δεν είχαμε συζητήσεις με τον τέως πρωθυπουργό για την υπόθεση των ανταλλαγών. Αντιθέτως η μοναδική νύξη που του έγινε αφορούσε τη δημιουργία του Ιδρύματος Αγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, το οποίο προοριζόταν να παράσχει μεταξύ άλλων ένα μεγάλο φιλανθρωπικό έργο και για το οποίο μας υποσχέθηκε στήριξη όπου μπορούσε.

* Ποια ήταν η σχέση σας με τον Θ. Ρουσόπουλο; Αλήθεια, επικοινωνείτε μαζί του ως σήμερα;

– Η σχέση μου με τον Ρουσόπουλο ήταν καθαρά πνευματική. Δυστυχώς όμως σήμερα λόγω των εξελίξεων και της δυσφήμησης του ονόματός του στην υπόθεση του Βατοπεδίου δεν έχουμε κάποια επικοινωνία. Δυστυχώς κατάντησε η κατάθεση πίστης και πνευματικότητας να θεωρείται ποινικό αδίκημα.

* Θεωρείτε ότι συνάδει με την πνευματικότητα του Αγίου Ορους η διακίνηση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ μέσω διαφόρων εταιρειών -κάποιες είναι και υπεράκτιες;

– Κατ’ αρχήν πρέπει να σας διευκρινίσω ότι η Ιερά Μονή Βατοπεδίου δεν έχει αναπτύξει ποτέ επιχειρηματική δραστηριότητα η ίδια. Δεν είναι αυτό το έργο μας. Γι’ αυτό τον λόγο η Μονή έχει αναθέσει σε τρίτους ειδικούς τη διαχείριση των χρημάτων της, τα οποία σας δηλώνω κατηγορηματικά ότι χρησιμοποιεί αποκλειστικά για την ολοκλήρωση της αναστήλωσης της Μονής, τη συντήρηση των ιερών κειμηλίων, τη σίτιση και φιλοξενία μοναχών και επισκεπτών και τη διενέργεια φιλανθρωπικών έργων.

* Στο Βατοπέδι έχετε εντυπωσιακό κατάλογο επισκεπτών. Τι εννοούσατε όταν είπατε στην εξεταστική, ότι «είμαστε σε ένα εθνικό κέντρο, όπου είμαστε πραγματικά υπηρέτες του γένους»;

– Τα μοναστήρια σε κάθε ορθόδοξη χώρα είναι κέντρα διαφύλαξης της παράδοσης και της θρησκείας στην οποία πιστεύουν. Ενα τέτοιο μοναστήρι είναι και η Ιερά Μονή Βατοπεδίου. Διαφυλάσσει ακέραια την παράδοση του γένους και υπηρετεί την ορθοδοξία. Πιστεύω ότι αυτό είναι μια μεγάλη προσφορά, καθρέφτης του γένους μας και κιβωτός των ορθοδόξων παραδόσεων. Και είναι πραγματικά τιμή της Ελλάδας για όλους όσοι μας επισκέπτονται, απλοί πολίτες αλλά και ηγέτες κρατών.

* Πιστεύετε ότι υπήρξαν κρατικοί λειτουργοί που χρηματίστηκαν για να σας εκχωρήσουν τα κρατικά φιλέτα;

– Απαντώ κατηγορηματικά όχι. Θα ήταν μεγάλη αδικία κάθε ισχυρισμός περί του αντιθέτου. Αλλωστε εμείς ζητήσαμε να ανοίξουν όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί για να διαπιστωθεί η πορεία κάθε ποσού. Από όσο γνωρίζω με τα μέχρι τώρα στοιχεία και πορίσματα της Τράπεζας της Ελλάδος, δεν έχει προκύψει κάποιος χρηματισμός των κρατικών λειτουργών από τρίτους. Οσο για τα λεγόμενα «φιλέτα», ο όρος, καθαρά εφεύρεση ορισμένων για να παραπλανηθούν οι αρμόδιες αρχές και ο λαός, πρέπει να σας πω ότι τα ακίνητα που μας έδωσε το ελληνικό Δημόσιο για ανταλλαγή με τη Λίμνη Βιστωνίδα και τις παραλίμνιες εκτάσεις σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να χαρακτηριστούν «φιλέτα». Αντιθέτως, πολλά απ’ αυτά που μας έδωσαν ήταν ακατάλληλα για οποιαδήποτε χρήση, είτε διότι υπήρχαν πολεοδομικοί περιορισμοί, είτε διότι ήταν δασικές εκτάσεις, είτε, όπως το ολυμπιακό ακίνητο, το οποίο δεν πληρούσε τις προδιαγραφές ασφάλειας για την εξυπηρέτηση ιδρυματικών σκοπών.

* Τι λέτε για την κατάθεση του υπουργού Τσιτουρίδη, ότι μέσω λάπτοπ εσείς υποδεικνύατε τα ακίνητα που επιθυμούσατε να εκχωρηθούν;

– Κατ’ αρχήν δεν γνωρίζω ποιοι λόγοι σκοπιμότητας οδήγησαν τον κύριο Τσιτουρίδη στις αναλήθειες που είπε. Ήταν εξ εκείνων που αναγνώριζαν την ιδιοκτησία μας επί της Λίμνης και των παραλιμνίων κι επιθυμούσαν ανταλλαγές. Ωστόσο σας δηλώνω κατηγορηματικά ότι εκ των πραγμάτων δεν μπορούσαμε να γνωρίζουμε τα διαθέσιμα ακίνητα και δεν είχαμε σε καμία περίπτωση δικαίωμα υπόδειξης και επιλογής. Σε κάθε περίπτωση, δεν ξέρω τι είναι τα λάπτοπ.

* Καταγγείλατε στην εξεταστική ότι συρθήκατε στις ανταλλαγές. Ποιος σας έσυρε και ποιος ωφελήθηκε τελικά;

– Ολες οι κυβερνήσεις από το έτος 1998 και μετά αναγνώρισαν με σωρεία επισήμων εγγράφων και αποφάσεων τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου επί της Λίμνης Βιστωνίδας και των παραλίμνιων αυτής εκτάσεων. Οι ανταλλαγές που ακολούθησαν δεν ήταν δική μας επιλογή, ήταν πρωτοβουλία της τότε κυβέρνησης, η οποία προκειμένου να ικανοποιήσει το αίτημα των τοπικών παραγόντων να φύγουμε από την περιοχή τους μας οδήγησε στις ανταλλαγές. Αυτό άλλωστε το κατέθεσε και ένας από τους βασικότερους αυτούς παράγοντες, ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ξάνθης, κ. Αθ. Ξυνίδης, συγγενής του γεν. γραμματέα της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ, στον εισαγγελέα, ομολογώντας ότι οι ανταλλαγές ήταν αποτέλεσμα των κινητοποιήσεών τους. Το κατέθεσαν και άλλοι μάρτυρες στην εξεταστική επιτροπή του 2008, όπως ο τ. υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Μπασιάκος και ο τ. υφυπουργός κ. Κοντός. Αυτές οι αλήθειες γιατί δεν αναφέρθηκαν ποτέ από τά μέσα επικοινωνίας ώστε να διαφωτισθεί ο λαός; Συρθήκαμε στις ανταλλαγές πιεζόμενοι από την τότε κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να μας εμφανίζουν σαν συμμέτοχους σε ένα παιχνίδι πολιτικών συμφερόντων, όπου στην ουσία χαμένη βγήκε η Μονή.

* Ποια ήταν η σχέση σας με τον Γ. Αγγέλου, του ζητήσατε ποτέ τη διαμεσολάβηση προκειμένου να διευκολυνθείτε στην υπόθεση;

– Ο κ. Αγγέλου επισκεπτόταν κάθε Σάββατο του Λαζάρου για τρία συνεχή έτη το Μοναστήρι μας. Ποτέ δεν του ζήτησα τη διαμεσολάβηση για οτιδήποτε.

Πηγή: Ελευθεροτυπία Κυριακής 16-5-2010

αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα του Συλλόγου Φίλων της Μονής Βατοπαιδίου friendsofimmb.net