Άγιος Δονάτος
1 Μαΐου 2010
Ο Άγιος Δονάτος είναι ο Πολιούχος της Πόλης της Παραμυθιάς. Έζησε την εποχή της βασιλείας του Αυτοκράτορα Θεοδοσίου του Μεγάλου και υπήρξε επίσκοπος της πόλης Ευροίας που ήταν μια από τις 12 πόλεις της Ηπείρου και ήταν χτισμένη στην θέση όπου σήμερα βρίσκεται το χωριό Χόικα.
Γεννήθηκε γύρω στο 310 και απεβίωσε το 387. Τις πρώτες 3 τετραετίες της ζωής του τις έζησε στο Βουθρωτό της Ηπείρου, όπου και δίδασκε. Λίγα χρόνια αργότερα, χειροτονείται Επίσκοπος Ευροίας. Δένεται με τον κόσμο και σύντομα γίνεται πολύ αγαπητός, καθώς ανέπτυξε πολυσχιδή δραστηριότητα υπέρ του ποιμνίου του. Παροιμιώδης παρέμεινε η μέριμνά του για τούς πτωχούς και αδυνάτους της επαρχίας του. Για όλες αυτές τις αρετές ο Θεός του έδωσε το χάρισμα να θαυματουργεί. Έκτισε με βασιλικά χρήματα ναό, τον οποίο και διακόσμησε μεγαλόπρεπα. Οι κινήσεις του και τα έργα του ήταν πάντα προς το καλό των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι τον εμπιστεύονταν.
Ο Άγιος Δονάτος εκτός από την Ευροία, δραστηριοποιείται στην πόλη Ισορεία, η οποία βρισκόταν στην θέση της σημερινής Γλυκύας στις πήγες του Αχέροντα, και στην πόλη Ομφάλιον, για την οποία η μυθολογία αναφέρει πως βρισκόταν στο σημείο όπου ήταν η πύλη του Άδη. Το σημείο όπου από την Αχερουσία λίμνη, οι ψυχές των νεκρών ανθρώπων μεταφερόταν από τον Χάροντα στο Νεκρομαντείο.
Στα αξιοθαύμαστα, ύστερα από δικές του παρακλήσεις στον θεό, είναι η διακοπή μιας παρατεταμένης ξηρασίας που απειλούσε με μεγάλη καταστροφή. Γύρω στο 360 η κόρη του του Θεοδοσίου είχε αρρωστήσει βαριά από σεληνιασμό και ο Άγιος Δονάτος την θεράπευσε απλά με την παρουσία του και με τις επικλήσεις του στον Θεό. Σε μια πηγή στον ποταμό Αχέροντα στην Γλυκή, όπου η ιστορία μας λέει πως ήταν καταραμένη και το νερό δεν πινόταν, ο Άγιος Δονάτος, σκότωσε ένα τερατώδες φίδι, και εξόρκισε το κακό με αποτέλεσμα η πηγή να ξαναβγάλει καθαρό νερό.
Ο Άγιος Δονάτος ανάστησε κάποιο νεκρό, για να πιστοποιήσει την αποπληρωμή ενός δανείου σε έναν τοκογλύφο, που προσπάθησε να εξαπατήσει την γυναίκα του μετά τον θάνατο του. Σήμερα, η χάρη του εορτάζεται στις 30 Απριλίου και στην Παραμυθιά, στην οποία η μέρα αυτή είναι αργία, γίνεται λιτανεία της εικόνας του καθώς και ορισμένων οστών που σώζονται στον ομώνυμο Ιερό Ναό στο κέντρο της πόλης.