Ανατολή και Δὐση…

Του Αγίου Νικολάου Βελίμιροβιτς

Ή ΔΥΣΗ ευρίσκεται στην σπασμώδη ταραχή, ενώ ή Ανατολή στην παραίτηση και την υποταγή στο πεπρωμένο.

Η ΔΥΣΗ συνεχώς τρώγει εκ του Δένδρου της Γνώσεως και αισθάνεται ολοένα και περισσότερον την πείνα δια την γνώση, ή Ανατολή κάθεται κάτωθεν του Δένδρου της ζωής, άλλα δεν μπορεί να φθάση εως τον καρπόν.

Η ΔΥΣΗ έχει μανία δια την οργάνωση. Ή Ανατολή έχει μανία δια τον οργανισμό.

Η ΔΥΣΗ απαύστως τακτοποιεί τα εξωτερικά πράγματα, ενώ οι εσωτερικές αξίες ή μία μετά την άλλη εξαφανίζονται. Η Ανατολή απαύστως καλλιεργεί τας εσωτερικός αξίας, καθώς αϊ εξωτερικοί πίπτουν και χάνονται.

Η ΔΥΣΗ κτίζει τους τερατώδεις βαβυλώνιους πύργους, άλλ’ επειδή οι πύργοι αυτοί κτίζονται από ακατέργαστο πέτρα και επειδή πάντοτε τείνουν προς μία πλευρά, ταχέως καταρρέουν ή Ανατολή εν ιδρώτι κατεργάζεται «πέτρα την πέτραν» και κατάφερε να κατεργασθεί τας ωραιότερος πέτρας, όμως, καθόλου δεν ημπορεί να τας συναρμολόγηση σε ένα οικοδόμημα.

Στην Δύση καλλιεργούνται τα πράγματα και τα πράγματα λάμπουν, καθώς ο άνθρωπος ολοένα και περισσότερον εξαγριώνεται και σκεπάζεται με το σκότος.

Στην Ανατολή καλλιεργούνται μόνον μερικοί άνθρωποι και αυτοί λάμπουν, καθώς τα πράγματα είναι ξεχασμένα στον αγριότοπο και μεγαλώνουν εκει εντός των ζιζανίων.

Η ΔΥΣΗ πιστεύει πρωτίστως εις τα έργα του ανθρώπου, έπειτα εις τα έργα του Θεού και τελικώς εις τον Θεόν Η Ανατολή πιστεύει εις τον Θεόν, αλλά εκμηδενίζει τα έργα του Θεού και απορρίπτει τα έργα του ανθρώπου. Δια τούτο ή ΔΥΣΗ δεν έχει την ενότητα, ούτε μπορεί να φθάση μέχρι την ενότητα, διότι ή ενότητα υπάρχει μόνον εν Θεώ• Ούτως ή Ανατολή έχει την ενότητα εσωτερική, αλλά δεν θέλει να την εφαρμόσει και στα εσωτερικά. Δια τούτο τόσον συχνά ή δραστηριότητα της Δύσεως μετατρέπεται στον πόλεμο και την ειρήνη και της Ανατολής εις στην παραίτηση και την υποταγή στο πεπρωμένο.

Διατί όλα γίνονται ούτω διερωτάσαι, παιδί μου;

Επειδή ή ΔΥΣΗ δεν μπορεί να δεχθεί τον Χριστόν, και επειδή ή Ανατολή δεν ημπορεί να δεχθεί τον Ιησούν.

Η επειδή ή ΔΥΣΗ ανεγνώρισε τον άνθρωπον και δεν αναγνωρίζει τον Θεόν, ενώ ή Ανατολή ανεγνώρισε τον Θεόν και δεν αναγνωρίζει τον άνθρωπον.

Δια τούτο ή ΔΥΣΗ ευρίσκεται στην σπασμώδη ταραχή και ή Ανατολή στην παραίτηση στο πεπρωμένο. Καθώς ό Ιησούς Χριστός απλώνει και τα δικά του χέρια, δια να εναγκαλιστεί εις μίαν αγκάλη και την Ανατολή και την Δύση, αλλά δεν μπορεί. Δεν μπορεί να εναγκαλιστεί την Ανατολή, λόγω της νιρβάνας, ούτε την Δύση λόγω των ξιφών.

Ιδού ή Ανατολή και ή ΔΥΣΗ είναι στην ψυχή σου. Ό σπασμός και ή παραίτησης είναι σπόροι στον ίδιο αγρό. Το Δένδρον της Γνώσεως και το Δένδρον της Ζωής μεγαλώνουν το ένα πλάι εις το άλλο. Ή Ανατολή και ή ΔΥΣΗ συγκρούονται εις έκαστο άνθρωπον. Και δεν σημαίνουν την συγκατοίκησα, αλλά την σύγκρουσιν. Εάν ή Ανατολή και ή ΔΥΣΗ σήμαιναν την συγκατοίκηση και όχι την σύγκρουση, στον άνθρωπον θα βασίλευεν ή ειρήνη, ως και εις τον κόσμον τότε εις την θέση τής σπασμώδους ταραχής και της παραιτήσεως στο πεπρωμένο θα ήσαν άλλες δυνάμεις, θετικές και ήπιες

Γνώρισε το Δένδρον της Ζωής και θα θεραπευθείς από τάς ασθενείας και της Δύσεως και της Ανατολής.

Και θα γίνεις υγιής και πλήρης άνθρωπος. Ένας υγιής και πλήρης άνθρωπος είναι αισιόδοξος.

Τότε ή δραστηριότητα και ή πίστη —τα αντίθετα των εν λόγω ασθενειών— θα ανθίσουν στον σκουπιδότοπο της σπασμώδους ταραχής και της παραιτήσεως στο πεπρωμένο.

(Εκ του βιβλίου του άγιου επισκόπου Νικολάου Βελιμίροβιτς: «Οι στοχασμοί περί τον καλόν και τον κακόν»,

Μετάφρασης από τα σερβικά Μ. Βέσκοδ).