Ο Άδης στενάζει. Καθε άδης μια μέρα θα στενάξει!

  «Συ που είσαι η  Ζωή, πώς πεθαίνεις; Και πώς σε τάφο κατοικείς; Του θανάτου το βασίλειο όμως καταργείς  και επαναφέρεις στη ζωή τους νεκρούς που είχε ο άδης». (Α’ Στάση Εγκωμίων)

Διπλή νίκη

Νίκησε ζωντανός! Νίκησε και νεκρός! Είναι ο Νικητής  Iησους. Δεν ήταν δυνατόν να μη νικήσει. Είναι ο σαρκωμένος Θεός. Και όταν στο σταυρό νεκρώθηκε το σώμα του, δεν έπαθε τίποτα η θεότητα. Παρέμεινε ενωμένο το σώμα του με τη θεότητα, όπως παρέμεινε και η ψυχή του ενωμένη με τη θεότητα.

Κι έτσι ο θάνατος του Ιησού απέδωσε διπλό κέρδος. Με μια μάχη δυο νίκες. Το Σώμα στο τάφο νίκησε το θάνατο. Η Ψυχή στον άδη νίκησε τον άδη. Πιο άπλα: Με τη ταφή του νέκρωσε το θάνατο, «θανάτω θάνατον πατήσας». Λύτρωσε όλους τους ανθρώπους από τη τρομοκρατία του θανάτου. Με τη κάθοδο του στον άδη ελευθέρωσε εκείνους τους ανθρώπους, που ήδη είχαν αιχμαλωτισθεί από το θάνατο, όλους τους νεκρούς του παρελθόντος. Ο Ιησούς Χριστός, δηλαδή, είναι ο Νικητής του παρόντος, του παρελθόντος και του μέλλοντος.

Με τη κάθοδο του στον άδη ο Χριστός έδωσε κατάστηθα χτύπημα στον άδη, πλήγμα κατάκαρδο, θανατηφόρο. «Πληγώθηκε ο άδης στη καρδία μόλις δέχτηκε Εκείνον που πληγώθηκε με τη λόγχη στη πλευρά» (από την ζ’ ωδή του κανόνα του Μεγ. Σαββάτου).

Με την κάθοδο του στον άδη ο Ιησούς Χριστός κατέκτησε και το τελευταίο οχυρό του εχθρού. Όχι μόνο καλύπτει όλο το φάσμα του χρόνου, παρελθόν, παρόν και μέλλον, αλλά καλύπτει και όλο το φάσμα του «χώρου». Τα επουράνια τα κατείχε. Τα επίγεια τα κατέκτησε. Απέμεναν τα καταχθόνια, ο άδης. Κυρίευσε και τα καταχθόνια. «Κι έτσι, στο όνομα του Ιησού όλα τα επουράνια, τα επίγεια και τα υποχθόνια θα προσκυνήσουν» (Φιλιπ. 2, 10).

Η ένδοξη παρουσία του θεανθρώπου Ιησού Χρίστου πλήρωσε(γέμισε) τα πάντα. Είναι ο «πανταχού παρών και τα πάντα πλήρων». Ένας από τους λόγους, που κατέβηκε στα κατώτατα μέρη, είναι και αυτός: να γεμίσει με τη παρουσία του όλο τον κόσμο. «Για να γεμίσεις τα πάντα από τη λαμπρότητά σου κατέβηκες στο τάφο και τον άδη» (από την ωδή α’ του κανόνα).

Αλλά και για άλλο λόγο κατέβηκε ο Χριστός στον άδη. Την κάθοδο αυτή του Χριστού απαιτούσε η καθολικότητα της αγάπης του Θεού, η αδιάκριτη αγάπη του. Η σαρκωμένη και σταυρωμένη Αγάπη δεν αγκαλιάζει λίγους μόνο ανθρώπους, αλλά τους  αγκαλιάζει όλους γενικά . Και βρίσκονταν στον άδη τόσοι άνθρωποι, που είχαν πεθάνει και είχαν και αυτοί ανάγκη της αγάπης του Θεού.

Την κάθοδο του Χριστού στον άδη απαιτούσε η δικαιοσύνη . Θα ήταν αδικία να σταυρωνόταν ο Ιησούς για μας, τους μετά Χριστόν, και όχι και για εκείνους, τους προ Χριστού. Και ας σημειωθεί, ότι ανάμεσα στους νεκρούς του άδη ήσαν και τόσοι δίκαιοι και άγιοι, που είχαν αγωνιστεί «τον καλόν αγώνα», αλλά βραβείο δεν είχαν λάβει· είχαν ζήσει με το όραμα της ελεύσεως του Μεσσία, αλλά το Μεσσία δεν είχαν προλάβει να τον δουν. Τώρα τον βλέπουν και αυτοί. Ο μεγάλος Επισκέπτης του ουρανού επισκέφθηκε και αυτούς.

Πολλοί από τους προ Χριστού δικαίους είχαν μαρτυρήσει, αλλά στεφάνι δεν είχαν λάβει. Περίμεναν εμάς, για να στεφανωθούν μαζί μας. Ο Ιησούς Χριστός άνοιξε δρόμο. Ο δρόμος προς τον ουρανό ήταν άβατος. Υπήρχε αδιέξοδο. Ο Χριστός με τη σάρκωσή του, τη σταυρική θυσία του και την ανάστασή του, ανοίγει το δρόμο. Γίνεται ο «μπροστάρης» στην κατάκτηση του ουρανού. «Έλυσε τις ωδίνες του θανάτου,… δείχνοντας σε όλους το δρόμο για την εκ νεκρών ανάσταση» (από τη λειτουργία του Μ. Βασιλείου).

Δύο τα ημισφαίρια

Έχει και ένα άλλο νόημα η κάθοδος του Χριστού στον άδη. Κανείς δεν μπορεί να κρυφτεί από την παρουσία του Χριστού. Ο ήλιος φαίνεται ότι δύει το δειλινό. Στην πραγματικότητα όμως δεν δύει. Απλώς αλλάζει ημισφαίριο. Υπάρχουν, όπως όλοι γνωρίζουμε, δύο ημισφαίρια. Όταν το ένα έχει ήμερα, το άλλο έχει νύχτα. Και το αντίθετο.

Έτσι ας θεωρήσουμε και τους δύο κόσμους κατά την εποχή του Χριστού. Οι ζωντανοί της γης αποτελούν το ένα ημισφαίριο. Οι νεκροί του άδη το άλλο ημισφαίριο. Όσο χρόνο οι άνθρωποι της γης έβλεπαν ζωντανό τον Ιησού Χριστό, το νοητό Ήλιο, οι νεκροί του άδη ζούσαν ακόμη μέσα στο σκοτάδι. Ήλθε η στιγμή, που φάνηκε ότι δύει ο Ήλιος. Ο Χριστός πέθανε, και μέσα στο μνήμα φάνηκε στους ανθρώπους της γης ότι δύει ο Ήλιος. Στην πραγματικότητα ο Ήλιος Χριστός δεν έδυσε. Πήγε και φώτισε το άλλο ημισφαίριο, το βασίλειο του άδη. Τούτο βέβαια δεν σημαίνει, ότι αοράτως δεν ήταν παρών και στο ημισφαίριο της γης, αφού είναι παντού παρών, «Γιατί η ύπαρξή μου, που στο πρόσωπο του Αδάμ παρέβηκε την εντολή, δεν ήταν δυνατόν να κρυφτείαπό Σένα» (από την α’ ωδή του κανόνα).

Τα μάτια πάντως των ανθρώπων τον είχαν χάσει για λίγο… Για λίγο! Γιατί ύστερα από τρεις ημέρες λαμπρότερος ανέτειλε ο Ήλιος. Ήταν ο Ήλιος της Αναστάσεως, «ως εκ παστάδος προελθών». Έκτοτε ο άδυτος αυτός Ήλιος φωτίζει ταυτοχρόνως και τους δύο κόσμους, και τον κόσμο των ζωντανών και τον κόσμο των πεθαμένων, των «κεκοιμημένων». Φωτίζει και τα δύο ημισφαίρια του κόσμου.

Και η δική μας ζωή έχει δύο ημισφαίρια. Πολλοί νομίζουν, ότι ο θάνατος είναι μία νύκτα, ένα σκοτεινό γεγονός. Και γι’ αυτό το φοβούνται. Τούτο οπωσδήποτε είναι λάθος. Ο θάνατος είναι το άλλο ημισφαίριο της ζωής. Η δύση της εδώ ζωής μας σημαίνει την ανατολή μας σε μια άλλη ζωή, στην αιώνια . Λέγουν ότι το δικό μας ημισφαίριο, το ημισφαίριο της ηπείρου μας, είναι πτωχότερο από το άλλο ημισφαίριο, από το ημισφαίριο της Αμερικής. Δεν είμαι σε θέση να το βεβαιώσω. Είμαι όμως σε θέση να βεβαιώσω, ότι το ημισφαίριο της παρούσας ζωής είναι πολύ μικρό και πολύ φτωχό σε σύγκριση με το ημισφαίριο της άλλης, της μετά θάνατον ζωής.

Αδελφοί μου! Η νίκη του Χριστού είναι μεγάλη. Ο Άδης στενάζει. «Σήμερα ο Άδης στενάζοντας, φωνάζει: η εξουσία μου αφανίστηκε…Ο σταυρωθείς άδειασε του τάφους· δεν έχει πλέον δύναμη η εξουσία του θανάτου.» (από τα στιχηρά του εσπερινού του Μεγ. Σαββάτου).

Κάθε άδης μια μέρα θα στενάξει. Κάθε δύναμη μια μέρα θα υποχωρήσει μπροστά στη δύναμη του θεανθρώπου Χριστού.

Σκοτεινά φαίνονται σήμερα τα πράγματα, όπως σκοτεινός είναι ο τόπος του άδη. Όλοι ανησυχούμε για την πορεία της ανθρωπότητας. Όλοι διαπιστώνουμε, ότι πηγαίνουμε από το κακό στο χειρότερο.

Αλλ’ όχι! Χρειάζεται υπομονή, χρειάζεται ελπίδα. Ας φαίνονται κλειστές οι πόρτες, σφραγισμένες με τις αμπάρες της απιστίας οι καρδιές των ανθρώπων. Κάποια χαραμάδα υπάρχει. Οι ακτίνες του φωτός, οι ακτίνες του ουρανού, οι ακτίνες της πίστεως κάποια ήμερα θα κατορθώσουν να μπουν και να φωτίσουν τις καρδιές όσων αληθινά αναζητούν την αλήθεια και την ελευθερία.

Όσο κι αν έχουμε πέσει χαμηλά, μη λησμονούμε ότι ο Χριστός «κατήλθεν εν τοις κατωτάτοις της γης». Εκείνος που έπιασε από το χέρι τον Αδάμ και τους προπάτορες της παλαιάς εποχής και τους ανάστησε, Εκείνος μπορεί να πιάσει από το χέρι και τους ανθρώπους της εποχής μας και να τους αναστήσει. Εκείνος που έπιασε από το χέρι το νεκρό κορίτσι του Ιάειρου και είπε «Η παις εγείρου!», Εκείνος μπορεί ν’ απλώσει το παντοδύναμο χέρι του και ν’ αναστήσει τα κορίτσια και τ’ αγόρια, τους νέους της εποχής μας, και να τους οδηγήσει σε μια καινούργια ζωή. Αρκεί εμείς να πιστεύουμε ακράδαντα. Και να είμαστε με τη ζωή μας σύμβολα και δείγματα της Αναστάσεως.

Ο Χριστός «νεοποιεί τους γηγενείς». Νέοι άνθρωποι θα γίνουμε κοντά στο Χριστό. Νέοι άνθρωποι, που θα συντελέσουμε στο να γίνει νέος ο κόσμος του πλανήτη μας, φωτισμένος από τον Ήλιο της Αναστάσεως.

(Αρχ. Δ. Αεράκη, «Στη Μεγ. Εβδομάδα»)