Συναξαριακές Μορφές

Κοντάκιο, Οίκος και Συναξάρι του Μεγάλου Σαββάτου

3 Απριλίου 2010

Κοντάκιο, Οίκος και Συναξάρι του Μεγάλου Σαββάτου

Ο ενταφιασμός του Χριστού. Τοιχογραφία του 11ου αιώνα. Μονή Οσίου Λουκά, Βοιωτία. Φωτογραφία VatopaidiFriend.

Διαβάστε τα παρακάτω από την Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου (Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου). Παρατηρήστε ιδιαίτερα τί λένε οι Στίχοι στο τέλος.

Το Κοντάκιον. Ήχος β΄.

Την άβυσσον ο κλείσας νεκρός οράται, και σμύρνη και σινδόνι ενειλημμένος, εν μνημείω κατατίθεται, ως θνητός, ο αθάνατος. Γυναίκες δε αυτόν ήλθον μυρίσαι, κλαίουσαι πικρώς και εκβοώσαι· τούτο Σάββατόν εστι το υπερευλογημένον, εν ώ Χριστός, αφυπνώσας, αναστήσεται τριήμερος.

Αυτός που περιώρισεν εις ωρισμένον τόπον την απέραντον θάλασσαν (η οποία κάποτε εκάλυπτεν ολόκληρον την γην,) εμφανίζεται νεκρός και εναποτίθεταθ ο αθάνατος εις μνημείον ως θνητός, αφού προηγουμένως ετυλίχθη με σινδόνα (σάβανον) και ηλείφθη με νεκρικά αρώματα. Γυναίκες δε ήλθον εις τον τάφον (μετά το Σάββατον, κατά τα εξημερώματα της Κυριακής,) δια να Τον αλείψουν με αρώματα, κλαίουσαι πικρώς και κραυγάζουσαι: Η σημερινή ημέρα (η μετά το Σάββατον, η Κυριακή, και όχι το Σάββατον των Ιουδαίων,) είνε πράγματι το ευλογηθέν κατ’ εξοχήν υπό του Θεού Σάββατον (δηλαδή η αληθινή ημέρα εορτασμού)· επειδή κατά την ημέραν αυτήν (της Κυριακής) ο Χριστός, αφού εκοιμήθη τον ύπνον του θανάτου, θα αναστή (εκ των νεκρών), διότι συνεπληρώθησαν αι τρεις ημέραι.

Ο Οίκος.

Ο συνέχων τα πάντα επί σταυρού ανυψώθη και θρηνεί πάσα η κτίσις, τούτον βλέπουσα κρεμάμενον γυμνόν επί του ξύλου· ο ήλιος τας ακτίνας απέκρυψε και το φέγγος οι αστέρες απεβάλοντο· η γη δε συν πολλώ τω φόβω συνεκλονείτο, η θάλασσα έφυγε και αι πέτραι διερρήγνυντο· μνημεία δε πολλά ηνεώχθησαν και σώματα ηγέρθησαν αγίων ανδρών. Άδης κάτω στενάζει και Ιουδαίοι σκέπτονται συκοφαντήσαι Χριστού την Ανάστασιν, τα δε γύναια κράζουσι· τούτο Σάββατόν εστι το υπερευλογημένον, εν ώ Χριστός, αφυπνώσας, αναστήσεται τριήμερος.

Αυτός που συγκρατεί (δια της θείας δυνάμεώς Του) τα πάντα, ανυψώθη επί του Σταυρού και όλη η Δημιουργία, βλέπουσα Αυτόν κρεμάμενον γυμνόν επάνω εις το ξύλον, θρηνεί· ο ήλιος (εξ αιτίας του γεγονότος αυτού,) απέκρυψε τας ακτίνας του και οι αστέρες έχασαν το φως των· η γη, γεμάτη από φόβον, εσείετο, η θάλασσα απεσύρθη (από την ξηράν) και οι βράχοι εθραύοντο· πολλά μνήματα ηνοίχθησαν μόνα των (θαυματουργικώς) και σώματα νεκρά αγίων ανδρών ανεστήθησαν. Ο άδης κάτω από την γην στενάζει και οδύρεται (δια την συντριβήν της εξουσίας του και την απελευθέρωσιν των υπ’ αυτού κρατουμένων) και οι Ιουδαίοι (παρ’ όλα τα πρωτοφανή και συγκλονιστικά αυτά γεγονότα,) σκέπτονται να διαδώσουν συκοφαντικώς ότι είνε ψευδής η Ανάστασις του Χριστού· αι δε γυναίκες (που μετέβαινον, κατά τα εξημερώματα της Κυριακής, με μύρα εις τον τάφον,) εφώναζον δυνατά: Η σημερινή ημέρα (η μετά το Σάββατον, η Κυριακή, και όχι το Σάββατον των Ιουδαίων,) είνε πράγματι το ευλογηθέν κατ’ εξοχήν υπό του Θεού Σάββατον (δηλαδή η αληθινή ημέρα εορτασμού)· επειδή κατά την ημέραν αυτήν (της Κυριακής) ο Χριστός, αφού εκοιμήθη τον ύπνον του θανάτου, θα αναστή (εκ των νεκρών), διότι συνεπληρώθησαν αι τρεις ημέραι.

Το Συναξάριον.

Τω Αγίω και Μεγάλω Σαββάτω την θεόσωμον ταφήν και την εις άδου κάθοδον του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού εορτάζομεν, δι’ ών της φθοράς το ημέτερον γένος ανακληθέν, προς αιωνίαν ζωήν μεταβέβηκε.

Κατά το Άγιον και Μέγα Σάββατον εορτάζομεν τον ενταφιασμόν του μετά της Θεότητος αχωρίστως ηνωμένου Σώματος του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, καθώς και την κάθοδον του Κυρίου εις τον άδην, δια των οποίων (ταφής και καθόδου εις τον άδην,) το ανθρώπινον γένος εκλήθη να επανέλθη, από την φθοράν, εις την κατάστασιν όπου ήτο αρχικώς (προ της πτώσεως του Αδάμ), και ούτως ωδηγήθη εις την αιώνιον ζωήν.

Στίχοι:

Μάτην φυλάττεις τον τάφον, κουστωδία·

Ου γαρ καθέξει τύμβος αυτοζωΐαν.

Ματαίως και ασκόπως φρουρείτε τον τάφον, σείς οι φύλακες· διότι δεν είνε δυνατόν να κρατήση ο τάφος Αυτόν, που είνε η ιδία η ζωή.

Τη ανεκφράστω σου συγκαταβάσει, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον ημάς. Αμήν.

Δια της απεριγράπτου ταπεινώσεώς Σου, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησέ μας. Αμήν.

Πηγή: Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΣ ΜΕΤΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ, υπό π. Επιφανίου Θεοδωρόπουλου, εκδ. Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.