Προσπάθησε να τους κάνεις φίλους σου!
9 Μαρτίου 2010
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
Η επαφή και η συνομιλία με τους άλλους επηρεάζει πολύ τον άνθρωπο. Η γνωριμία και η συνομιλία μ’ ένα σοφό άνθρωπο σου μεταφέρει γνώση, μ’ ένα ποιητή υψηλές σκέψεις και αισθήματα, μ’ ένα ταξιδιώτη μαθαίνεις πολλά πράγματα για άλλες χώρες, για τον χαρακτήρα και τις συνήθειες ξένων ανθρώπων. Και είναι φυσικό η επαφή κι η συνομιλία με τους αγίους να σου μεταδίδει αγιότητα. Όπως λέει και ο Ψαλμωδός, «μετά οσίου όσιος έση, και μετά ανδρός αθώου αθώος έση, και μετά εκλεκτού εκλεκτός έση» (Ψαλμ. ιζ’ 26-27).
Γι’ αυτό λοιπόν, στο σύντομο χρόνο αυτής της πρόσκαιρης ζωής, που η Γραφή την ονομάζει «ταξίδι» μάλλον κι όχι ζωή, ας προσπαθήσουμε να γνωριστούμε με τους αγίους. Θέλεις ν’ ανήκεις και συ στην κοινωνία τους στον ουρανό και να συμμετέχεις στη μακαριότητα τους; Αν ναι, προσπάθησε να γνωριστείς μαζί τους, να τους κάνεις φίλους σου. Κι όταν αφήσεις το σώμα σου κι αναχωρήσεις απ’ αυτή τη ζωή, τότε κι εκείνοι θα σε υποδεχτούν στην άλλη ζωή, την αληθινή, σαν γνωστό τους, σαν φίλο τους.
Δεν υπάρχει καλλίτερη γνωριμία ούτε στενότερος δεσμός από εκείνον που χαρίζει ενότητα στις σκέψεις, στα αισθήματα, στους στόχους.
Όπου υπάρχει ενότητα στον τρόπο σκέψης θα υπάρχει σίγουρα και ψυχική ενότητα, θα υπάρχει και ενιαίος προορισμός, ταυτότητα αντίληψης στην κατάκτηση του στόχου.
Προσπάθησε ν’ αφομοιώσεις τις σκέψεις και το πνεύμα των αγίων πατέρων. Και θα το κατορθώσεις αυτό αν διαβάζεις τα κείμενα τους. Οι άγιοι πατέρες κατόρθωσαν να επιτύχουν το στόχο τους, που δεν είναι άλλος από το να σωθούν. Αλλά και σύ μπορείς να κατορθώσεις να πετύχεις τον ίδιο στόχο αν ακολουθήσεις τον ορθό δρόμο. Εφόσον θα έχεις τον ίδιο τρόπο σκέψης και θα είσαι μια ψυχή με τους αγίους πατέρες, θα σωθείς.
Τους αγίους πατέρες τους δέχτηκε στην αγκαλιά του ο ουρανός. Αυτό σημαίνει πως οι σκέψεις και οι πράξεις τους είναι ευάρεστες στον ουρανό. Οι άγιοι πατέρες ανάπτυξαν και μας παρουσίασαν τις σκέψεις, την καρδιά και την εικόνα των έργων τους στα κείμενα τους. Τί σημαίνει αυτό; Πως τα κείμενα τους είναι αληθινοί οδηγοί προς τον ουρανό. Και αυτό το βεβαιώνει ο ίδιος ο ουρανός.
Όλα τα κείμενα των αγίων πατέρων είναι εμπνευσμένα από το Άγιο Πνεύμα. Γι’ αυτό και μεταξύ τους έχουν θαυμαστή αρμονία. Όποιος καθοδηγείται από τα κείμενα τους αυτά χωρίς αμφιβολία βρίσκεται στην καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος.
Όλα τα νερά της γης καταλήγουν στους ωκεανούς.
Και οι ωκεανοί πρέπει να ‘ναι η πηγή όλων των νερών στη γη. Κατά τον ίδιο τρόπο τα κείμενα των αγίων πατέρων επικεντρώνονται όλα στην Καινή Διαθήκη. Όλα συγκλίνουν σ’ ένα στόχο: να μας διδάξουν την ακριβή τήρηση των εντολών του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Αρχή και τέλος όλων των εντολών είναι το ευαγγέλιο.
Οι άγιοι πατέρες μας διδάσκουν πως να προσεγγίσουμε το ευαγγέλιο, πως να το διαβάσουμε, πως να το κατανοήσουμε, τι είναι αυτό που μας βοηθάει ή μας εμποδίζει στην κατανόησή του. Γι’ αυτό το λόγο το ξεκίνημά σου στην πνευματική ζωή πρέπει να γίνει με την ανάγνωση των κειμένων των αγίων πατέρων. Και όταν διδαχτείς απ’ αυτά πως πρέπει να διαβάζεις το ευαγγέλιο, τότε προχώρησε στην ανάγνωσή του.
Μη νομίσεις ποτέ πως είσαι από μόνος σου άξιος να διαβάζεις το ευαγγέλιο, χωρίς τη βοήθεια των άγιων πατέρων. Αυτή είναι υπερήφανη και επικίνδυνη σκέψη. Άσε καλύτερα τους αγίους πατέρες να σε οδηγήσουν στο ευαγγέλιο. Να φέρεσαι σαν αγαπημένο παιδί τους που γαλουχήθηκε και ανατράφηκε πνευματικά από τα κείμενά τους.
Πολλοί άνθρωποι που απόρριψαν ασυλλόγιστα και ασύνετα τους αγίους πατέρες και προσπάθησαν να προσεγγίσουν το ευαγγέλιο με τυφλό θράσος και ακάθαρτο νου, πλανήθηκαν οικτρά. Το ίδιο το ευαγγέλιο τους απόρριψε. Μόνο στους ταπεινούς επιτρέπει να το προσεγγίσουν.
Η ανάγνωση των πατερικών κειμένων είναι ο πατέρας και ο βασιλιάς όλων των αρετών. Με την ανάγνωση των αγίων πατέρων μαθαίνουμε την ορθή κατανόηση της Αγίας Γραφής, της ορθής πίστης, το δρόμο που πρέπει ν’ ακολουθήσουμε στη ζωή μας ώστε αυτή να είναι σύμφωνη με τις ευαγγελικές εντολές, τη βαθιά εκτίμηση και το σεβασμό που πρέπει να τρέφουμε προς αυτές. Και μ’ ένα λόγο, μαθαίνουμε πως να προχωρήσουμε στη χριστιανική τελειότητα και να σωθούμε.
Σήμερα που λιγόστεψαν οι πνευματοφόροι καθοδηγητές, η ανάγνωση των πατερικών κειμένων είναι ο κύριος οδηγός για εκείνους που θέλουν να γίνουν τέλειοι και να σωθούν.
Τα έργα των αγίων πατέρων, όπως είπε ένας απ’ αυτούς, είναι σαν καθρέφτης. Η ψυχή που κοιτάζεται σ’ αυτόν συχνά και με προσοχή, βλέπει όλα τα ελαττώματά της.
Τα πατερικά έργα μοιάζουν με μια πλούσια συλλογή από φάρμακα. Και η ψυχή μπορεί να καταφύγει σ’ αυτήν για να βρει τη σωστική θεραπεία σε κάθε αρρώστια της.
Ο άγιος Επιφάνιος Κύπρου είχε πει πως, «και μια μόνο ματιά στα ιερά βιβλία μπορεί να προξενήσει στον άνθρωπο ευλάβεια».
Η ανάγνωση των πατερικών κειμένων πρέπει να γίνεται με προσοχή και αυτοσυγκέντρωση και να ‘ναι συνεχής. Ο αόρατος εχθρός μας που μισεί τη φωνή της σιγουριάς και βεβαιότητας μισεί πολύ περισσότερο τη φωνή των αγίων πατέρων. Γιατί η φωνή τους ξεσκεπάζει τις κακίες του, αποκαλύπτει τις παγίδες του, τον τρόπο που ενεργεί. Γι’ αυτό και εναντιώνεται σε κείνους που διαβάζουν τα κείμενα τους, ενσπείρει στο νου τους διάφορες υπερήφανες και βλάσφημες σκέψεις, προσπαθεί να σπρώξει τον ασκητή σε μάταιες μέριμνες για να τον αποσπάσει από την ωφέλιμη ανάγνωση, μάχεται εναντίον του με όπλα την απόγνωση, την κατάθλιψη και την ακηδία. Από τον πόλεμο που διεξάγει εναντίον εκείνων που διαβάζουν τα πατερικά κείμενα μπορούμε να συμπεράνουμε πόσο σωτήριο είναι το όπλο αυτό για μας. Αυτός είναι ο λόγος που ο εχθρός κάνει ό,τι μπορεί για ν’ αποσπάσει το όπλο αυτό από τα χέρια μας.
Ας διαλέξει ο καθένας μας να διαβάσει τα πατερικά εκείνα κείμενα που ταιριάζουν στο τρόπο ζωής του. Ο ερημίτης ας διαβάσει τους πατέρες που έχουν γράψει για την ερημική ζωή. Ο μοναχός που ζει σε κοινόβιο ας διαβάσει τους πατέρες που έγραψαν συμβουλές και διδαχές για την κοινοβιακή ζωή. Ο χριστιανός που ζει στο κόσμο ας διαβάσει τους αγίους πατέρες που έγραψαν διδασκαλίες για όλους γενικά τους χριστιανούς. Όλοι μας, όποια κι αν είναι η κλήση μας, έχουμε ν’ αντλήσουμε μεγάλη ωφέλεια από τα κείμενα των αγίων πατέρων.
Είναι απαραίτητο να ξεκινήσει κανείς να διαβάζει κείμενα που ταιριάζουν στη κλήση του, στο τρόπο ζωής που διάλεξε. Διαφορετικά θα του δημιουργηθούν σκέψεις που μπορεί μεν να είναι άγιες από μόνες τους, αλλά στη πράξη θ’ αποδειχτούν ανεφάρμοστες και θα ωθήσουν σε δραστηριότητες άκαρπες, που μόνο στη φαντασία μας καρποφορούν. Και τότε οι ευσεβείς πράξεις που ταιριάζουν στο τρόπο ζωής μας θα ξεφύγουν από τα χέρια μας. Όχι μόνο θα γίνουμε άκαρποι ονειροπόλοι, αφού οι λογισμοί μας θα βρίσκονται σε αντίθεση με το έργο μας, αλλά σίγουρα αυτό θα μας προκαλέσει ταραχή στη καρδιά και αβεβαιότητα στη συμπεριφορά μας, που θα είναι επιζήμια και για μας και για τους αδελφούς μας. Όταν δε διαβάζουμε τα σωστά κείμενα ούτε της Αγίας Γραφής ούτε των αγίων πατέρων, ελλοχεύει ο κίνδυνος να ξεφύγουμε εύκολα από τον ορθό και σωστικό δρόμο και να οδηγηθούμε σε δρόμους σκολιούς, στην άβυσσο, κάτι που έπαθαν πολλοί. Αμήν!
(Αγ. Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ, «Η Βασιλεία του Θεού και ο αντίχριστος». Έργα:Γ΄)