Η αδιάλειπτη προσευχή (2)

Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτη

 Ο άγιος Ευδόκιμος

 Μήπως και ο δίκαιος εκείνος και άγιος Ευδόκιμος, δεν ήταν και αυτός μέσα στη Κωνσταντινούπολη και μέσα στα ανάκτορα και στις βασιλικές υποθέσεις; Δεν συναναστρεφόταν με το βασιλιά και τους άρχοντες του παλατιού και δεν είχε και εκείνος τόσες φροντίδες και περισπασμούς; Παραταύτα κρατούσε πάντοτε τη νοερά προσευχή αδιάλειπτα, καθώς διηγείται ο βιογράφος του Συμεών ο Μεταφραστής. Ώστε λοιπόν και ο άγιος Ευδόκιμος, ενώ βρισκόταν μέσα στο κόσμο και στα κοσμικά ο τρισμακάριος, έζησε αληθινά μια ζωή αγγελική και υπερκόσμια και αξιώθηκε να λάβει από τον μισθαποδότη Θεό και τέλος μακαριστό και άγιο.

Και άλλοι πολλοί, αναρίθμητοι, έζησαν μέσα στο κόσμο και ήταν ολωσδιόλου δοσμένοι στη νοερά αυτή και σωτήρια προσευχή, καθώς το βλέπουμε σε διάφορες διηγήσεις.

Λοιπόν, αδελφοί μου, Χριστιανοί, σας παρακαλώ και εγώ μαζί με τον ιερό Χρυσόστομο, για τη σωτηρία της ψυχής σας, μην παραμελήσετε αυτό το έργο της προσευχής. Μιμηθείτε αυτούς που είπαμε και, όσο το δυνατόν, ακολουθήστε τους. Και αν στην αρχή σας φανεί δύσκολο το πράγμα, να είσθε βέβαιοι και πληροφορημένοι, ως εκ προσώπου του Παντοκράτορος Θεού, ότι αυτό το ίδιο το Όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, όταν το επικαλείσθε και το αναφέρετε καθημερινά και ακατάπαυστα, θα ευκολύνει όλες σας τις δυσκολίες. Και με τον καιρό, όταν θα το συνηθίσουμε και θα αισθανθούμε τη γλυκύτητα του, θα γνωρίσουμε στην πράξη πως δεν είναι αδύνατον ούτε δύσκολο να το λέμε ακατάπαυστα, αλλά είναι και εύκολο και δυνατόν. Γι’ αυτό και ο θείος Παύλος, που ήξερε καλύτερα από μας τη μεγάλη ωφέλεια της προσευχής, μας παρήγγειλε «να προσευχόμαστε ακατάπαυστα». Δεν θα μας συμβούλευε ποτέ ο Απόστολος κάτι που είναι δύσκολο και αδύνατο να εφαρμοσθεί, γιατί δεν θα μπορούσαμε να το εφαρμόσουμε και θα γινόμασταν αναγκαστικά παρήκοοι και παραβάτες της παραγγελίας του και για τούτο και άξιοι καταδίκης.

Επομένως, και όταν κάνουμε εργόχειρο και όταν περπατάμε και όταν καθόμαστε και όταν τρώμε και όταν πίνουμε, πάντοτε μπορούμε να προσευχόμαστε με το νου μας, να κάνουμε δηλαδή νοερά προσευχή που είναι ευάρεστη στο Θεό και αληθινή. Με το σώμα να δουλεύουμε, και με τη ψυχή να προσευχόμαστε. Ο έξω άνθρωπος να ασχολείται με τη σωματική υπηρεσία, και ο έσω άνθρωπος να είναι ολότελα αφιερωμένος στη λατρεία του Θεού και να μην αφήνει ποτέ αυτό το πνευματικό έργο της νοεράς προσευχής.

 «Πήγαινε μέσα στο ταμιείον σου»

 Αυτό μας παρήγγειλε και ο Θεάνθρωπος Ιησούς στο Ιερό Ευαγγέλιο λέγοντας: «Εσύ λοιπόν, όταν προσεύχεσαι, πήγαινε μέσα στο “ταμιείον” σου, κλείσε τη θύρα σου και προσευχήσου κρυφά στον Πατέρα σου». “Ταμιείον” της ψυχής είναι το σώμα και θύρες του εαυτού μας είναι οι πέντε αισθήσεις. Η ψυχή μπαίνει μέσα στο “ταμιείον” της, όταν ο νους δεν γυρίζει από εδώ και από εκεί στα πράγματα του κόσμου, αλλά βρίσκεται μέσα στη καρδιά μας. Και οι αισθήσεις μας κλείνουν και μένουν ασφαλισμένες, όταν δεν τις αφήνουμε να προσηλώνονται στα αισθητά πράγματα που βλέπουμε. Και μ’ αυτό το τρόπο μένει ο νους μας ελεύθερος από κάθε προσπάθεια κοσμική και με την κρυφή και νοερά προσευχή ενώνεσαι με το Θεό Πατέρα σου. Και τότε, λέει η Αγία Γραφή, «ο Πατέρας σου που βλέπει την κρυφή εργασία σου, θα σου το ανταποδώσει στα φανερά». Βλέπει ο κρυφιογνώστης Θεός τη νοερά προσευχή σου και την ανταμείβει με φανερά και μεγάλα χαρίσματα.

Όπως είναι το μύρο, που όσο περισσότερο το κλείνεις μέσα στο αγγείο, τόσο περισσότερο ευωδιάζει το αγγείο, έτσι είναι και η προσευχή. Όσο περισσότερο την κλείνεις μέσα στη καρδιά σου, τόσο περισσότερο σε γεμίζει από τη θεία Χάρη.

Μακάριοι και καλότυχοι είναι εκείνοι που θα συνηθίσουν να εκτελούν αυτό το ουράνιο έργο, γιατί μ’ αυτό νικούν κάθε πειρασμό που φέρνουν οι πονηροί δαίμονες, όπως και ο Δαβίδ νίκησε τον υπερήφανο Γολιάθ. Με το έργο αυτό της προσευχής σβήνουν οι άνθρωποι αυτοί τις άτακτες επιθυμίες της σάρκας, όπως οι Τρεις Παίδες έσβησαν τη φλόγα της καμίνου. Με την προσευχή αυτή την αδιάλειπτη καταπραΰνουν τα πάθη, όπως ο Δανιήλ ημέρωσε τα άγρια λιοντάρια. Με την προσευχή αυτή κατεβάζουν τη δρόσο του Αγίου Πνεύματος στην καρδιά τους, όπως ο Ηλίας κατέβασε από τον ουρανό τη βροχή στο Καρμήλιο όρος. Αύτη η νοερά προσευχή είναι που ανεβαίνει ως το θρόνο του Θεού και φυλάσσεται μέσα στις χρυσές φιάλες, για να θυμιάζεται μ’ αυτή ο Κύριος, καθώς λέει ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος στην Αποκάλυψη: «Και οι εικοσιτέσσερις πρεσβύτεροι έπεσαν ενώπιον του Αρνίου, έχοντας όλοι κιθάρες και φιάλες χρυσές, γεμάτες θυμιάματα, τα οποία είναι οι προσευχές των Αγίων».

Αυτή η νοερά προσευχή είναι το φως που φωτίζει πάντοτε τη ψυχή του άνθρωπου και φλογίζει την καρδιά του με τις φλόγες της αγάπης του Θεού. Η προσευχή αυτή είναι μια αλυσίδα που κρατάει ενωμένο και συμφιλιωμένο τον άνθρωπο με το Θεό.

Ω, ασύγκριτη Χάρη της νοεράς προσευχής! Αυτή κάνει τον άνθρωπο να συνομιλεί πάντοτε με το Θεό. Ω, πράγμα αληθινά θαυμάσιο και εξαίρετο! Να είσαι μαζί με τους ανθρώπους σωματικά και να βρίσκεσαι μαζί με το Θεό νοερά!

Οι Άγγελοι δεν έχουν φωνή υλική, αλλά με το νου τους προσφέρουν στο Θεό ακατάπαυστη δοξολογία. Αυτό είναι το έργο τους. Σ’ αυτό είναι αφιερωμένη όλη η ζωή τους. Λοιπόν και σύ, αδελφέ, όταν εισέρχεσαι στο “ταμιείον” σου και κλείνεις τη θύρα, δηλαδή όταν ο νους σου δεν σκορπά εδώ και εκεί, αλλά εισέρχεται μέσα στη καρδιά σου και οι αισθήσεις σου είναι ασφαλισμένες και δεν είναι προσηλωμένες στα πράγματα του κόσμου τούτου και μπορείς έτσι να προσεύχεσαι συνεχώς νοερά, τότε γίνεσαι παρόμοιος με τους αγίους Αγγέλους· και ο Πατέρας σου που βλέπει τη μυστική σου προσευχή, την οποία του προσφέρεις κρυφά μέσα στη καρδιά σου, θα σου ανταποδώσει μεγάλα πνευματικά χαρίσματα στα φανερά. Μα τί άλλο μεγαλύτερο θέλεις από τούτο, από το να βρίσκεσαι πάντοτε με το Θεό, όπως είπαμε, νοερά και να συνομιλείς ακατάπαυστα με Αυτόν; Χωρίς το Θεό, δεν μπορεί ποτέ κανένας άνθρωπος να είναι μακάριος, ούτε εδώ ούτε στην άλλη ζωή.

(Η Θεοποιός προσευχή, Εκδ. ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ)