Ο δρόμος που ακολούθησαν οι όσιοι της Εκκλησίας

Του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Αντινόης, κ.κ. Παντελεήμονος

Ο Ορθόδοξος μοναχισμός αποτελεί μέρος του πνευματικού οργανισμού, του μυστικού σώματος της Εκκλησίας. Αποτελεί ένα εγκώμιο των αρετών και της Πίστεως των οσίων ανδρών και γυναικών, που επισφράγισαν με την πνευματική θυσία της ζωής τους για τη δόξα του αγίου ονόματος του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος μας Ιησού Χριστού.

Ο δρόμος που ακολούθησαν οι όσιοι της Εκκλησίας είναι εκείνος που χάραξε ο ίδιος ο Σωτήρας μας, και διακήρυξε, ότι Αυτός ο ίδιος είναι η Οδός, η Αλήθεια και η Ζωή. Ο μοναχισμός είναι δρόμος σταυρικός, γιατί η ασκητική ζωή είναι η άρση του σταυρού έως εσχάτων. Ο Κύριος καλεί όλους, όσοι θέλουν να τον ακολουθήσουν, να σηκώσουν το Σταυρό τους, αφού απαρνηθούν τον εαυτό τους. Η άρνηση του προσωπικού εγώ του ανθρώπου και η

αντικατάστασή του από τον Χριστό είναι αυτό ακριβώς που οδηγεί τον άνθρωπο στη θέωση. Η άρνηση της αμαρτίας και η αποδοχή των αρετών, η εν Χριστώ σωτηρία πραγματοποιείται, όταν ο άνθρωπος εγκαταλείψει την αμαρτία, που τον σκλαβώνει στα πάθη και στις αμαρτωλές επιθυμίες. Με την άσκηση ο πιστός εξαγνίζει τη ψυχή και το σώμα του, επιτεύγματα που πραγματοποιούνται μόνον μέσα στην υπακοή προς την Εκκλησία, που είναι υπακοή του πιστού στον ίδιο τον Κύριο. Η αγιαστική Χάρη προσφέρεται στον κάθε άνθρωπο, αλλά καρποφορεί όταν ο άνθρωπος απαρνηθεί τον εαυτό του και τα αμαρτωλά πάθη του.

Ο μοναχισμός είναι ένα είδος βαπτίσματος που έζησαν οι όσιοι της Εκκλησίας μας σε βάθος απ’ την πρώιμη ζωή της Εκκλησίας έως και σήμερα. Το ηρωικό φρόνημα των μοναχών με τις αναρίθμητες θυσίες τους είναι εκείνο που τους έδωσε τη νίκη κατά των δαιμόνων, οι οποίοι με τις διάφορες πνευματικές παγίδες προσπαθούσαν να παρασύρουν τους πιστούς στην πτώση τους. Αυτό δεν ήταν ένα απλό μαρτύριο, αλλά ένα συνεχές μαρτύριο και ταυτόχρονα έχουμε μία αληθινή θεία συγκατάβαση στην άσκηση. Η βαθιά αίσθηση ότι όλα γίνονται κάτω από τη σκιά του Αγίου Πνεύματος δίνει άλλη διάσταση στην άσκηση και στον αναχωριτισμό. Αποτελεί μία μυστική και μυστηριακή ένταση στη μαρτυρική ζωή του μοναχού. Ο μοναχός συνεχίζει το μαρτύριο της Εκκλησίας μέσα από τους αιώνες. Ζει τη Σταύρωση του Κυρίου μέσα από την προσωπική του ζωή. Γι’ αυτόν ο κόσμος παύει να ζει και στην ψυχή του ζει ο Κύριος.

Οι πειρασμοί. και οι δοκιμασίες των μοναχών δεν πέτυχαν τίποτε άλλο παρά μόνο να στολίσουν τον ουρανό της Εκκλησίας με αστέρες πολύφωτους. Μέσα από τον μοναχισμό αναδείχτηκαν άντρες και γυναίκες που είχαν ψυχική δύναμη, οι πραγματικοί ήρωες του Χριστιανισμού. Το πνευματικό μαρτύριο τους καταξίωσε να συνεχίσουν το δρόμο που άνοιξε ο Κύριος, ακολούθησαν οι Απόστολοι και συνέχισαν οι μάρτυρες της Πίστεώς μας. Αυτοί οι γεναίοι αγωνιστές της Πίστεώς μας με λόγια και με έργα και τελικά με τη θυσία της ζωής τους επιβεβαίωσαν τη χριστιανική τους ιδιότητα.

Η καρδιά των οσίων ήταν εξ ολοκλήρου κάτω από την επίδραση της θείας Χάριτος, γι’ αυτό είχαν τη δύναμη να απαρνηθούν τον κόσμο και τα του κόσμου.

Η κουρασμένη από το βάρος της αμαρτίας εποχή μας, ζητά σήμερα κάπου να βρει ανάπαυση. Τριγυρισμένη από το σκοτάδι της αμαρτίας, της ολιγοπιστίας, της αμφιβολίας της έλλειψης ιδανικων και προτύπων, ζητά παραδείγματα και πρότυπα μέσα από τα οποία θα βλέπει το φως της αληθινής θεογνωσίας και χριστιανικής ζωής.

Μέσα σ’ αυτό τον αγώνα προβάλλει η μνήμη του οσίου Σάββα σαν βάλσαμο παρηγοριάς στους κουρασμένους πνευματικά ανθρώπους της εποχής μας. Καθημερινά καλούμαστε να δώσουμε μαρτυρία για την πίστη μας στο Χριστό. Ο κόσμος μισεί τον μοναχισμό, γιατί ο μοναχός υπενθυμίζει τη ζωή που όλοι έπρεπε να ακολουθούμε. Ο μοναχός καλεί τον κόσμο να υψώσει τα ηθικά ιδανικά και τις αρετές μέσα από τα ερείπια της καταστροφικής λαίλαπας, που έφερε η ελεύθερη και χωρίς περιορισμούς απόλαυση των σαρκικών ηδονών. Ο μοναχισμός καλεί τον κόσμο να αναστηλώσει τα θεμέλια της οικογένειας, που κατασκάφτηκαν από ην απιστία των συζύγων. Ο μοναχισμός μας καλεί να ενδυναμώσουμε την πίστη μας στον Χριστό, που κλονίσθηκε από τις αμφιβολίες που έφερε ο μοντερνισμός και η ψευτο-κουλτούρα της εποχής μας. Ο μοναχισμός μας καλεί να γίνουμε ζωντανά και υγιή μελη της Εκκλησίας.

Η αδιαφορία, η προσκόλληση στα υλικά και η αγάπη του πλούτου έχει απομακρύνει τον Χριστιανό από την εν Χριστώ ζωή και πνευματικότητα. Οι περισσότεροι καταντήσαμε να είμαστε τυπικοί Χριστιανοί των περιστάσεων και των κοινωνικών υποχρεώσεων.

Η μεγαλύτερη τιμή που θα μπορέσουμε να προσφέρουμε στον σημερινό όσιο Σάββα, τον αγιασμένο, είναι να μιμηθούμε τη ζωή του. Ας αγαπήσουμε λοιπόν ουσιαστικά και ειλικρινά τον Χριστό και τον συνάνθρωπό μας. Ας απορρίψουμε την αμαρτωλή ζωή μας και με τη μετάνοια, ας ξεκινήσουμε μία νέα ζωή εν Χριστώ και κατά Χριστόν.

Μόνον μ’ αυτόν τον τρόπο θα βρούμε την εν Χριστώ σωτηρία. Αυτό τον δρόμο ακολούθησαν οι όσιοι. Ο δρόμος της άσκησης είναι ένας δρόμος που εξαγνίζει, αγιάζει και σώζει μόνον όταν ακολουθείται μέσα στα πλαίσια που χάραξε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός και βάδισαν οι άγιοι. Ας τον ακολουθήσουμε και εμείς προς δόξα του Σωτήρας μας Ιησού Χριστού. Αμήν.