ΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΤΙΜΙΩΝ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ (890 μ. Χ).

του Αρχιεπισκόπου Καισαρείας Αρέθα

1. Ο Λάζαρος ο φίλος του Χριστού έχει ετοιμάσει αυτήν την πνευματική σύναξη, όχι όπως κάποτε στο δείπνο που προκάλεσε το φθόνο των αχάριστων Ιουδαίων και όπου ευτύχησε να δη τη μία από τις δύο αδελφές του, να υποδέχεται τον Διδάσκαλο με το πολύτιμο μύρο· αλλά πραγματοποιώντας επίσκεψη με τα λείψανα του σώματος του στην βασιλίδα των πόλεων και χρησιμοποιώντας σαν πρωτεργάτη σ’ αυτό, τον πιστότατο βασιλιά που άριστα διευθέτησε τα της επισκέψεως αυτής και με δάκρυα τον ραίνει αντί με μύρο, όλος φιλοτιμία: με δάκρυα που διαλαλούν την πίστη του σ’ όσους τα βλέπουν και τον καθιστούν αφορμή χαράς και όχι λύπης. Γιατί όπως η κατήφεια κεντάει την αίσθηση και στομώνει τις πηγές των δακρύων, έτσι βέβαια και η ελπίδα για το καλό φέρνει με τρόπο φυσικό συγκίνηση και ξεχειλίζει τα ρυάκια των ματιών.

2. Αλλά ας τρέξουμε κι εμείς μαζί, ας πάρουμε μέρος σ’ αυτήν την τιμημένη και μακάρια ευφροσύνη, ας γίνουμε μέτοχοι του αγιασμού κι αν όχι ψηλαφώντας με τα χέρια τη σορό, αλλά πάντως αγγίζοντας την με την πίστη.

Για τα πνευματικά δεν υπάρχει στενότητα χώρου, ούτε φράζεται από εμπόδια η χάρη για να μην υποτιμώνται και σ’ αυτό όσοι έχουν επίγνωση. Έτσι προσεγγίζουμε και στο Θεό που «πληροί τα πάντα». Έπειτα ας μην το ακούμε σαν επουσιώδες εκείνο το «εγγίσατε προς με και εγγιώ υμίν» και ξεμακραίνουμε απ’ Αυτόν, με το να προσκολλούμαστε πορνικά στην απιστία, όσο ξεστρατίζουμε μακριά από την καλωσύνη και την αρετή. Γιατί τι άλλο θα μπορούσε να σταθεί εμπόδιο για να προσεγγίσουμε αυτά τα ζητήματα.

Ας ψηλαφούμε και όσοι βρισκόμαστε μακρυά απ’ την αγιώτατη αυτή σορό, με το άγγιγμα του βλέμματος, με τη σκιά της που πέφτει επάνω μας, ή αισθανόμενοι την οσμή της ευωδίας των τιμίων οστών.

Είναι δυνατό και μ’ αυτά να «κλέψουμε» τη χάρη, να διωχθούν οι αρρώστιες, ν’ αποτραπεί κάθε τι φθοροποιό. Για θυμήσου τα θαύματα του Πέτρου και του Παύλου και τα παράδοξα που ενεργούσαν ο πρώτος με μόνη τη σκιά του κι ο δεύτερος με τα μαντήλια που σφούγγιζε τον ίδρωτα του.

Τι το παράξενο, και δικός μου πάλι Σωτήρας ο Ιησούς· μήπως όλα τα θαύματα πραγματοποιούνται με την αφή; Λάζαρε, «δεύρο έξω», λέγει και να αμέσως ο λόγος γίνεται έργο καθώς η φωνή αποβαίνει πιο δραστική από τα χέρια και ο λόγος που βγήκε από στόμα αποτελεσματικώτερα τραβάει και κατευθύνει προς τον προκαλούντα απ’ όσο οι σταλμένοι γι’ αυτό το σκοπό.

3. Αυτός που τον κάλεσε τότε ο Ιησούς είναι που τώρα μας επισκέπτεται από την Κύπρο, χάρη στη σύνεση του βασιλιά: γιατί έπρεπε, ναι έπρεπε να μη μείνουμε στερημένοι από ένα τέτοιο αγιασμό. Αυτός είναι ο πρώτος που κλόνισε το κράτος του θανάτου με τη δύναμη του Διδασκάλου. Είναι αυτός που επανήλθε στη ζωή -όπως ο αθλητής στο στάδιο στρέφεται γύρω από τη στήλη της καμπής και επανέρχεται στον δρόμο προς την αφετηρία- και αφού κατέλυσε στο ξενώνα της εδώ ζωής άλλα δεκαπέντε χρόνια, καθώς λέγεται, πέταξε προς τον Διδάσκαλο και Φίλο του, γιατί ποθεί να βρίσκεται κοντά στον Αγαπημένο, με τον οποίο πάλι θα ξανάρθει, όταν Εκείνος θ’ αναζωογονήσει τη σκόνη που βλέπουμε τώρα και θα την μεταστοιχειώσει σε αμετάπτωτη κατάσταση.

4. Αλλά τώρα, κάνε μου τη χάρη να προσέξεις και τον ξακουσμένο τούτο ναό που ‘χει το όνομα της Σοφίας του Θεού, σαν κανένας ζωντανός οικοδεσπότης και μεγαλόκαρδος σκιρτάει και χαίρεται με τον ερχομό του πανάγιου αυτού θησαυρού. Στ’ αλήθεια χαίρεται μαζί με τον φίλο Εκείνου που του ‘δωσε τ’ όνομα και όλους όσοι απ’ όλα τα μέρη προσήλθαν στην τελετή τους αγκαλιάζει μέσα στην ευρύτητα των χώρων του και ευφραίνεται μ’ όσα βλέπει και ξαναστέλνει με την αντήχηση τους ύμνους αρμονικώτερους κι αστραφτοκοπά με τη φωταψία ημερόφαντων αστεριών. Και υποδέχεται σαν άλλο Μωϋσή τον Αυτοκράτορα που προσκομίζει στην όντως Αγία Γη τα οστά του αγαπημένου. Τούτο το εξαίρετο κατόρθωμα σου θεοστεφάνωτε θα γίνει περιλάλητο, με εγκώμια από γενιά σε γενιά. Αύτη η πράξη σου που έγινε με θείο φωτισμό θα επισκιάσει τα ανδραγαθήματα των παλαιών γιατί ποιό κατόρθωμα θα μπορούσε να θεωρηθεί σπουδαιότερο από το να είναι κανείς φίλος του Θεού και των Αγίων και να ‘χει πίστη στα επέκτεινα; Μ’ αυτό θα νικήσεις εύκολα τους εχθρούς, έτσι θα καταπατήσεις τους αλλοφύλους, σαν ασπίδα, το φίδι, θα πατήσεις τον εχθρό που ανίσχυρος θα προτείνει ειρήνη και θα καταπατήσεις λιοντάρι και δράκοντα, τον κάθε βάρβαρο που με την αποκοτιά της δύναμης του και τη στρεβλότητα των αποφάσεων του, σαν με βαρούλκο θα τραβήξει από μακρυά τη συνθήκη ειρήνευσης. Αλλά θα το βρεις και εφόδιο αρμόδιο και για τις πέραν του τάφου «μονές» που θα σε αξιώσει ό,τι αξιώθηκε και ο Λάζαρος που τόσο τιμήθηκε από σένα: Γιατί εάν εκείνος είναι φίλος του Χριστού και συ δικός του φίλος και τα των φίλων είναι κοινά κι εγώ άλλος φίλος, ποιός θα μπορούσε ν’ αμφιβάλλει;

Γιατί λέγεται αυτό και σήμερα αλλά και απ’ τους παληούς σοφούς και δίνει εγγύηση στα λεγόμενα η ίδια η πραγματικότητα εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών στον οποίο ανήκει η δόξα και η δύναμη στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

(Ασματική Ακολουθία εις τον Άγιον και Δίκαιον Λάζαρον τον Τετραήμερον, Έκδ. Ι. Μ. Βατοπαιδίου, Άγιον Όρος, σ. 69).