Συνέντευξη με το καθηγούμενο της Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους αρχιμ. Γεώργιο
19 Σεπτεμβρίου 2009
-Το Άγιον Όρος είναι από τα μεγαλύτερα κάστρα της Ορθοδοξίας. Τί είναι αυτό που κάνει την ακτινοβολία του τόσο Ισχυρή άλλα και διαχρονική;
-Το Άγιον Όρος εδώ και 1500 χρόνια διασώζει την Ορθόδοξο πίστη και την Ορθόδοξο ζωή. Η Ορθοδοξία και ως πίστις και ως ζωή είναι πάντα θεανθρωποκεντρική. Κέντρο έχει τον Θεάνθρωπο και όχι τον αυτονομημένο άνθρωπο, που τοποθετεί τον εαυτό του κέντρο του κόσμου. Ο αυτονομημένος άνθρωπος αγνοεί την ταπείνωση, την μετάνοια, την προσευχή. Στο Άγιον Όρος αντίθετα καλλιεργείται η μετάνοια, η ταπείνωσις, η προσευχή, η μυστηριακή ζωή. Αυτές οι αρετές ελκύουν την Χάρι του Θεού και γι΄ αυτό το Άγιον Όρος ακτινοβολεί την θεία Χάρι διά των μετανοούντων και ταπεινών μοναχών του.
-Τί είναι αυτό που ελκύει νέους ανθρώπους, μάλιστα και μορφωμένους, να πλησιάσουν τον μοναχισμό;
-Ο άνθρωπος είναι προ πάντων «οv θεολογικόν» ή όπως γράφει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος· «ζώον… τη προς Θεόν νεύσει θεούμενον» (Εις τα Θεοφάνεια, PG 36, 324 Α). Τελικά ο άνθρωπος δεν αναπαύεται παρά μόνον όταν συνάντηση και ενωθή με το Αρχέτυπό του, που είναι ο Χριστός. Η δίψα για να ζήση ο Χριστιανός με θείο έρωτα την κοινωνία του με τον Θεό κάνει κάποιους Χριστιανούς να αναζητούν τον μοναχισμό. Φυσικά νέοι στην ηλικία Χριστιανοί (περισσότερο ή λιγότερο μορφωμένοι) είναι αυτοί που αναζητούν στο μοναχισμό την βίωσιν της ερωτικής κοινωνίας με τον Θεό.
-Πόσο, Γέροντα, είναι αισθητή η παρουσία της Παναγίας αλλά και των Αγίων (π.χ. του Αγίου Νικολάου) στην καθημερινή ζωή του μοναστηριού;
Η ζωή του χριστιανού και του μονάχου είναι πάντοτε «συν πασι τοις Αγίοις», κοινωνία με τον ζώντα Θεόν, την μητέρα του Θεού, την Παναγία μας, και τους φίλους του Θεού, τους Αγίους.
Την κοινωνία αυτή ζη ο μοναχός έντονα και καθημερινά στο Άγιον Όρος. Ο μοναχός συνομιλεί συχνά, και σε μερικές περιπτώσεις αδιαλείπτως, με τον Χριστό με την νοερά καρδιακή προσευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν». Αλλά και με την Παναγία επικοινωνεί, διότι πολλές φορές το 24ωρο ψάλλει ειδικές ακολουθίες στην Παναγία (Παρακλήσεις, Θεοτοκάρια) ή απαγγέλλει τους Χαιρετισμούς της.
Οι ακολουθίες των εορταζομένων Αγίων, που ψάλλονται καθημερινώς (χωρίς περικοπές), οι αναγνώσεις των έργων και των βίων (συναξαριών) των Αγίων στην τράπεζα, οι τοιχογραφίες και οι φορητές εικόνες που κοσμούν τους Ναούς και τις τράπεζες των Ιερών Μονών, όλα αυτά βοηθούν να βιούται το μυστήριο της Εκκλησίας ως μυστήριον θεανθρώπινης κοινωνίας, «κοινωνίας Αγίων».
-Έχει επηρεασθή ο μοναχικός βίος των αγιορειτών μοναχών από την πληθώρα των προσκυνητών καθώς και από τα διάφορα αναστηλωτικά έργα που γίνονται στις Ιερές Μονές; Βλέπετε κάποιον κίνδυνο εκκοσμίκευσης;
Υπάρχει πράγματι κίνδυνος επηρεασμού του ησυχαστικού βίου των μοναχών. Επειδή όμως οι μοναχοί δεν εγκαταλείπουν την φοίτησί τους στις πολύωρες νυχθήμερες ιερές Ακολουθίες και Θείες Λειτουργίες, ούτε αφήνουν τον καθημερινό κανόνα της προσευχής, ο κίνδυνος αυτός ελαχιστοποιείται.
-Αν βρισκόσασταν μπροστά σε μία ομάδα εφήβων, τί θα τους λέγατε να προσέξουν στην ζωή τους και τί να επιδιώξουν να αποκτήσουν;
Θα τους έλεγα το ρητόν αρχαίου Πατρός της Εκκλησίας: «Αγάπα και κάνε ό,τι θέλεις». Άμα αγαπάς δεν θα κάνης κάτι που θα λύπηση τον Θεό ή τους συνανθρώπους σου. Όλες οι εντολές του Χρίστου άλλως τε περιέχονται στην εντολή της αγάπης. Αληθινή ελευθερία είναι ή ελευθερία της αγάπης και όχι η ελευθερία του εγωισμού. Είμαι αληθινά ελεύθερος, όταν κάνω ό,τι επιβάλλει η αγάπη και όχι όταν κάνω ό,τι μου επιβάλλει ο εγωϊσμός και τα πάθη μου.
-Σαν μέλη της Εκκλησίας που είμαστε, πότε πρέπει να μιλούμε και πότε να σιωπούμε;
Αυτό είναι ένα σοβαρό ερώτημα, για το οποίο πρέπει να ερωτούμε τον πνευματικό μας. Η διάκρισις είναι κάτα τους Πατέρας ή υψίστη αρετή. Αυτή μας υποδεικνύει πότε και τί να είποΰμε. Η διάκρισις είναι δώρον τοΰ Αγίου Πνεύματος και δίδεται στους τελείους ή ωριμοτέρους των πιστών.
-Η υπακοή, η μεγάλη αυτή αρετή, απευθύνεται μόνο στους μοναχούς ή και στους ανθρώπους που είναι στον κόσμο; Πού πρέπει να γίνεται η υπακοή;
Η υπακοή είναι οδός σωτηρίας και τελειώσεως για όλους τους Χριστιανούς. Στο Άγιον Όρος λέγουν: «Ανέπαυσες τον αδελφό σου; Ανέπαυσες Κύριον τον Θεόν σου». Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός συνιστά όχι μόνον στις γυναίκες να κάνουν υπακοή στους άνδρες τους, αλλά και στους άνδρες να κάνουν υπακοή στις γυναίκες τους, όταν δεν τους συμβουλεύουν αντίθετα προς το θέλημα του Θεού. Με την υπακοή νικάμε τον εγωϊσμό μας και μπορούμε να ξεπεράσουμε την φιλαυτία και να αποκτήσουμε την φιλοθεΐα και φιλανθρωπία και έτσι να γίνουμε άνθρωποι του Θεού.
-Ευχαριστούμε για την μεγάλη αυτή τιμή και ευλογία, να μιλήσετε στο περιοδικό μας.
Και εγώ ευχαριστώ, και τελειώνω την μικρή αυτή συνέντευξη με την ευχή στους αναγνώστας του ωραίου περιοδικού σας· να γίνουμε όλοι «άνθρωποι του Θεού».
Πηγή: ‘’Συνέντευξη στο περιοδικό «Εκ Βαθέων» του καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους Αρχιμ. Γεωργίου’’
«Εκ Βαθέων», Τριμηνιαία Έκδοση Ενοριακών Συνάξεων Νέων Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου Γιαννιτσών
σελ. 23-25, Τεύχος 20ο, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2009