Πως θα έπρεπε να είναι οι Πολιτικοί

VatopaidiFriend: Διαβάστε προσεκτικά αυτό το άρθρο και ιδίως την προσευχή που παρατίθεται.

ΕΝΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ: ΤΟ ΠΡΟΣΕΥΧΗΤΑΡΙΟ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΟΘΩΝΟΣ Γ΄

Το 1994 η κρατική Βιβλιοθήκη της Βαυαρίας απέκτησε σε δημοπρασία ένα σπάνιο χειρόγραφο του 10ου αιώνος, το “Βασιλικό Προσευχητάριο του Όθωνος Γ΄”.

Ο Όθων Γ΄, γυιός του Όθωνος Β΄ και της πριγκηπίσσης του Βυζαντίου Θεοφανούς, χρίσθηκε Γερμανός Βασιλεύς σε ηλικία 3 ετών, τα Χριστούγεννα του 983. Αμέσως μετά την χρίση του στο Aachen της Γερμανίας έφθασε η είδηση του θανάτου του πατέρα του, Όθωνος Β΄, από τη Ρώμη, όπου βρισκόταν σε εκστρατεία εναντίον Ιταλών επαναστατών.

Για να μή χαθή η διαδοχή και να μην αναρριχηθή στον θρόνο ο Heinrich, ο δούκας της Βαυαρίας και Καρεντίας, ο ξάδελφος του Όθωνος Β΄, ανέλαβε η Θεοφανώ την διακυβέρνηση του υπολείμματος της πάλαι ποτέ ενδόξου “Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Γερμανικού Έθνους” του Καρλομάγνου, στη θέση του κοιμηθέντος συζύγου της και του ακόμα ανηλίκου γυιού της, τον οποίον όμως προετοίμασε συστηματικά για τη διαδοχή του θρόνου, εξασφαλίζοντάς του μια για τα τότε δεδομένα – ιδιαίτερα στη Δύση – εξαιρετική μόρφωση και εμπνέοντάς του φόβο Θεού και βαθειά ευλάβεια.

Με αυτόν τον “εξοπλισμό” ο Όθων Γ΄, σε ηλικία μόλις 12 ετών, μετά τον θάνατο της μητέρας του, κυβέρνησε την αυτοκρατορία για μια δεκαετία, μέχρι τον πρώιμο θάνατό του το 1002, σε ηλικία 21 ετών.

Ένα από τα σπουδαία βοηθήματα που έδωσε η Θεοφανώ στον γιό της μεταξύ του 983 και του 990 είναι το μοναδικό γνωστό βασιλικό Προσευχητάριο, με ψαλμούς και προσευχές, τις οποίες επέλεξε ή και συνέγραψε η ίδια η Θεοφανώ μαζί με τον Πνευματικό της, τον τότε επικεφαλής της Εκκλησίας της Γερμανίας, τον Αρχιεπίσκοπο του Mainz, Willigis. Το Προσευχητάριο αυτό είναι γραμμένο σε μοσχαρίσια περγαμηνή με χρυσό μελάνι σε πορφυρό φόντο. Θα παραθέσουμε εδώ την ειδικά για τον νεαρό βασιλιά γραμμένη πρωινή προσευχή, η οποία αναγράφεται στο φύλο 35 του προσευχηταρίου (βλ. φωτογραφία) σε μετάφραση από το Λατινικό πρωτότυπο: «Προσευχήσου· Το πρωί, όταν σηκώνομαι, κατεύθυνε το βλέμμα Σου σε μένα, Κύριε, και κυβέρνησε όλες τις πράξεις μου και τα λόγια και τις σκέψεις μου, για να περάσω όλην την ημέρα σύμφωνα με το θέλημά Σου. Δός μου, Κύριε, εν τω φόβω Σου μετάνοια καρδίας, ταπεινότητα φρονήματος, καθαρότητα συνειδήσεως, για να περιφρονώ τα γήϊνα, για να ατενίζω τα ουράνια, για να μισώ την αμαρτία και να αγαπώ την δικαιοσύνη. Αφαίρεσε από εμένα, Κύριε, λαιμαργία, σφοδρή επιθυμία σαρκικών ορμών, φιλοχρηματία, καταστροφική δύναμη της οργής, λύπη του νύν αιώνος, ακηδία νοός και κενή και μάταια ευδαιμονία».

Με αυτό τον τρόπο γαλούχησε η Θεοφανώ τον γυιό της, μεταφέροντας το πνεύμα του Βυζαντίου στη Δύση. Και ο γυιός εφήρμοσε τη νουθεσία της. Μια σύγχρονή του ιστορική πηγή, η Vita Bernwardi, δηλ. ο βίος του Αρχιεπισκόπου του Hildesheim, Berward, ο οποίος είχε, κυρίως μετά τον θάνατο της Θεοφανούς, το διπλό ρόλο του διδασκάλου και του Πνευματικού του νεαρού βασιλέως, μάς εξιστορεί: «Στερημένος και των δύο γονέων ο βασιλεύς εμπιστεύθηκε εξ ολοκλήρου στην καθοδήγηση του διδασκάλου του. Κατόπιν της συμβουλής του εξέτασε όλα, όσα άλλοι τού είπαν κολακεύοντάς τον… Συχνά κάθονταν από κοινού, μια στην οικία του βασιλέως, μια στου Επισκόπου και συζητούσαν για νομικές υποθέσεις και ζητήματα διακυβερνήσεως του κράτους. Για παράδειγμα σε θέματα στρατού· όπως συμβαίνει συχνά του είπαν οι μέν ότι πρέπει να ενισχυθή μια πολιορκία, οι δέ ότι θα ήταν προτιμώτερο να την σταματήσουν. Τότε ο βασιλεύς βρήκε τον επίσκοπο ιδιαιτέρως και τον ρώτησε, τί οφείλει να πράττη…. Ό,τι δίσταζε ο ευσεβής αυτοκράτωρ να εμπιστευθή σε ένα έγγραφο ή σε κάποιον αγγελειοφόρο, το εμπιστεύθηκε στην βαθειά εχεμύθεια του εμπίστου επισκόπου, για να το ζυγίση στη ζυγαριά της όντως σοφίας.»

Εκεί στη Δύση ο νεαρός βασιλεύς δεν βρήκε κατανόηση. Το φρόνομά του αυτό το θεωρούσαν πολλοί σύγχρονοί του ως κάτι το ξένο. Τα σχέδιά του για την renovatio imperii Romanorum, για την ανακαίνιση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στη Δύση με το πρότυπο της Ανατολικής, της λεγομένης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, τα θεωρούσαν γεννήματα αρρωστημένου μυαλού και φαντασιώσεις.

Ο βασιλεύς έβλεπε την επίγεια βασιλεία ως στάδιο προετοιμασίας για την επουράνια βασιλεία, ως στίβο για την απόκτηση αρετών με σκοπό την σωτηρία. Πολλάκις διακήρυττε πως “όλα τα γήϊνα είναι μάταια”. Γι’ αυτό και έδωσε εντολή να κεντηθούν στην επίσημη αυτοκρατορική του περιβολή σκηνές από την Αποκάλυψη!

Οι συμπατριώται του τα είδαν αλλιώς τα πράγματα: «Έχασε μια μεγάλη κληρονομιά, ακολούθησε τις φαντασιώσεις του, περιβαλλόταν από ακαδημαϊκούς και αλλοεθνείς, υπήκουσε σε ακατάλληλους ανθρώπους». Ή κατά την κρίση άλλου: «Ήταν μεγάλη ατυχία για το Γερμανικό Έθνος ότι αυτός ο ταλαντούχος διάδοχος του θρόνου αισθάνθηκε περισσότερο Έλλην και Ρωμαίος παρά Γερμανός, και ότι ατένιζε ως ιδανικό τον πολιτισμό του Βυζαντίου».

Αυτή είναι η κρίση των ψυχρών ορθολογιστών εθνικιστών της Δύσεως. Έτσι έφραξαν τον δρόμο στον εξ Ανατολών αέρα, με αποκορύφωμα μετά από λίγες δεκαετίες το Σχίσμα και τον Παπικό ολοκληρωτισμό.

Εμείς όμως, που ανήκουμε στην καθ’ ημάς Ανατολή, που δεν έχουμε αποκοπεί από την πνευματικότητα, την πίστη και την ευσέβεια των Βυζαντινών προγόνων, πρέπει να ξαναδώσουμε στα χέρια των πολιτικών μας το Προσευχητάριο του βασιλέως. Εμείς πρέπει να τους ξαναδιδάξουμε τα λόγια του Χριστού ότι «χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Και εάν αυτή η προσπάθεια δεν καρποφορήση, έχουμε όχι μόνο το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να τους πούμε ότι είναι περισσότερο Γερμανοί παρά Έλληνες και Ρωμιοί, άρα ξένοι του πνεύματος του τόπου μας, και ότι κακώς φέρουν και το όνομα του “Έλληνος Χριστιανού”.

π. Γεώργιος Χάας

Σημείωση του περιοδικού: Ο π. Γεώργιος Χάας είναι Γερμανικής καταγωγής.

Πηγή: Περιοδικό “Ενοριακή Ευλογία”, μηνιαία έκδοση ιερού ναού Αγ. Νικολάου Πευκακίων Αθηνών, έτος Ζ΄, Νοέμβριος 2008, αριθ. φύλλου 77, σ. 208-210