Μαγικά κόλπα και εξουσία… Δεν υπάρχει!

Το να εξαφανίζεις ένα συρμό του μετρό ή το Άγαλμα της Ελευθερίας, να αιωρείσαι στο δωμάτιο, να ανασταίνεις μια πάπια, να σταματάς μια σφαίρα είναι πράγματι μοναδικά κατορθώματα. Πώς γίνονται;

Ο αιγυπτιακός πάπυρος Βέστκαρ εξιστορεί τα κατορθώματα του μάγου Ντέντι μπροστά στον Χέοπα. Ο μάγος έκοψε τα κεφάλια μιας πάπιας, μιας χήνας και μιας αγελάδας και, με μια μαγική κίνηση, ξαναζωντάνεψε τα ζώα αμέσως. Όταν ο αυτοκράτορας του ζήτησε να κάνει το ίδιο με έναν άνθρωπο, ο Ντέντι αρνήθηκε, πράγμα που κατά τον Έντουιν Ντόους, ιστορικό της μαγείας και ταχυδακτυλουργό, αποδεικνύει ότι ο Ντέντι ήταν ταχυδακτυλουργός και όχι θαυματοποιός.

Μαγικά κόλπα και εξουσία

Το μείγμα θαυμασμού και έκπληξης έκανε τους μάγους να γίνουν, από περιπλανώμενοι καλλιτέχνες, άτομα με υπερφυσικές δυνάμεις. Το μυστήριο που τους περιέβαλλε προκαλούσε ακόμα και φθόνο κατά το Μεσαίωνα, κάνοντας πολλούς να λένε ότι οι μάγοι είχαν συμμαχήσει με το διάβολο. Αυτή ήταν μια τολμηρή κατηγορία, δεδομένου ότι οι ιερείς όλων των δογμάτων χρησιμοποιούσαν διάφορα κόλπα για να πείσουν τους πιστούς τους: οι μάγοι των Ινδιάνων Ναβάχο έκαναν να αιωρείται ένα τόξο στον αέρα, στην πραγματικότητα όμως δύο βοηθοί τους το συγκρατούσαν με λεπτά νήματα. Οι Αιγύπτιοι ιερείς άνοιγαν «υπερφυσικά» τις θύρες των ναών τους, με μηχανισμούς που κινούνταν με ατμό, όπως μας αποκάλυψε ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς. Οι δρυίδες έκαναν να ακούγεται η τρομερή φωνή του Τεύταμου κρυμμένοι μέσα σε κουφάλες δέντρων. Δεν είναι τυχαίο ότι ο άγιος Μπόσκο, που θεωρείται προστάτης των ταχυδακτυλουργών στο δυτικό κόσμο, ήταν καθολικός ιερέας. Γεννήθηκε στη Σαρδηνία το 1815, και οι βιογραφίες του υποστηρίζουν πως δεκαπλασίαζε μια ντουζίνα αβγά, μετέτρεπε το νερό σε κρασί, έπνιγε κοτόπουλα που μετά τα ανάσταινε και έβγαζε κέρματα από τη μύτη των θεατών.

Δεν υπάρχει κακή παράσταση αλλά κακή παρουσίαση

Για πολλούς, η ταχυδακτυλουργία δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από επιδεξιότητα και ταχύτητα. Όμως στην πραγματικότητα είναι κατά 95% εφαρμοσμένη ψυχολογία. Η τεχνική βασίζεται στην απόσπαση της προσοχής του θεατή ώστε να μην αντιληφθεί τη δόλια κίνηση: την παραπλάνηση. Χωρίς αυτήν, χωρίς τον εντυπωσιασμό, χωρίς τη μαγική ατμόσφαιρα, το παιχνίδι δε θα είχε καμία έννοια. Για να κατορθώσει το ακατόρθωτο, ο θαυματοποιός κάνει χρήση της επιστήμης και της τεχνολογίας της εποχής του. Το μεγαλύτερο παράδειγμα ήταν ο σπουδαίος Γάλλος μάγος του 19ου αιώνα Ζαν-Εζέν Ρομπέρ Ουντέν, γνωστός και ως Χουντίν. Έκανε χρήση του ηλεκτρομαγνητισμού όταν ήταν ακόμη άγνωστος για τους θεατές. Στο μαγικό κόλπο «Βαρύ και ελαφρύ μπαούλο» καλούσε ένα θεατή να σηκώσει ένα μικρό ξύλινο κουτί, πράγμα που εκείνος έκανε με μεγάλη ευκολία. Όταν όμως ο μάγος διέταζε το κουτί να μην κινηθεί, ο καημένος ο εθελοντής, όσο κι αν προσπαθούσε, δεν μπορούσε να το μετακινήσει. Το όλο κόλπο βασιζόταν σε μια μεταλλική πλάκα που ήταν κρυμμένη μέσα στο μπαούλο, σε συνδυασμό με ένα μαγνήτη κάτω από το σκηνικό.

Το 1856, μια σειρά από ταραχές στην Αλγερία έφερε σε δυσχερή θέση τη γαλλική κυβέρνηση: οι μαραμπούτ, πολεμιστές-μοναχοί, ξεσήκωναν σε επανάσταση το μουσουλμανικό λαό, κυρίως στην ορεινή περιοχή Καμπίλια, στο βορρά της χώρας. Οι αρχηγοί μαραμπούτ είχαν πείσει τους συμπατριώτες τους πως κατείχαν υπεράνθρωπες δυνάμεις και επομένως η νίκη ήταν εξασφαλισμένη. Σκεπτόμενοι με αξιοθαύμαστη φαντασία, οι Γάλλοι έστειλαν τον Ρομπέρ Ουντέν για να τους δυσφημίσει. Κι εκεί, ο περίφημος μάγος επανέλαβε το κόλπο με το μαγνήτη.

Ο μάγος που σταμάτησε μια επανάσταση

«Είσαι δυνατός;», ρώτησε έναν Άραβα. «Ναι», απάντησε εκείνος. «Θα σου κλέψω τη δύναμη και θα γίνεις σαν παιδί». Ο Άραβας σήκωσε χωρίς πρόβλημα το κουτί. «Αυτό ήταν όλο;», είπε. «Στάσου», του είπε ο Χουντίν. Έκανε κάποια μαγικά κόλπα και του λέει: «Τώρα, είσαι πιο αδύναμος από μια γυναίκα. Προσπάθησε ξανά να το σηκώσεις». Με τον ηλεκτρομαγνήτη αναμμένο, ο τεράστιος Άραβας δεν μπόρεσε να σηκώσει το κουτί ούτε ένα εκατοστό.

Από τον Χουντίν ζητήθηκε επίσης να καταρρίψει ένα άλλο τέχνασμα των μαραμπούτ, που προσποιούνταν ότι τα όπλα δεν τους έκαναν κακό. Μια μέρα που επισκεπτόταν κάποια φυλή στην ενδοχώρα, ένας επαναστάτης τον προκάλεσε να αποδείξει επί τόπου το πόσο άτρωτος ήταν. Ο Χουντίν απάντησε πως χρειαζόταν ένα φυλαχτό που είχε αφήσει στην πόλη. Αν όμως του επέτρεπαν να προσευχηθεί για 6 ώρες, είπε, θα τα κατάφερνε και χωρίς αυτό. Συμφώνησαν για το επόμενο πρωινό. Ο μαραμπούτ έβγαλε δυο πιστόλια, τους έβαλε μπαρούτι και έδειξε στον Χουντίν μια χούφτα σφαίρες ζητώντας του να διαλέξει δύο. Ο μαραμπούτ παρακολουθούσε στενά την κάθε κίνηση, και ήταν σίγουρος ότι θα σκότωνε το μάγο. Σκόπευσε και τον πυροβόλησε. Με χαμόγελο, ο Χουντίν έδειξε τη σφαίρα που κρατούσε ανάμεσα στα δόντια του. Τραβώντας το δικό του πιστόλι, είπε: «Εσύ δεν μπορείς να μου κάνεις κακό, αλλά εγώ είμαι πιο επικίνδυνος. Για κοίτα!». Πυροβόλησε στον τοίχο. Έσκασε ο ασβέστης και, από το σημείο όπου έπεσε η σφαίρα, μια σταγόνα αίμα κύλησε στο έδαφος. Με αυτές τις καλές υπηρεσίες του, ο Χουντίν απέδειξε πως οι Γάλλοι είχαν μεγαλύτερες δυνάμεις από τους μαραμπούτ.

Ιδιαίτερες δυνάμεις

Ασφαλώς θα μείνατε με την απορία πώς έκανε το θαύμα ο Χουντίν. Με μια γρήγορη κίνηση, άλλαξε τις σφαίρες με αυτές που είχε κατασκευάσει το προηγούμενο βράδυ από κερί. Στο εσωτερικό τους (που ήταν κενό) είχε βάλει μια σταγόνα αίμα από το δάχτυλό του. Σπρώχνοντας μέσα στην κάννη τη σφαίρα που προοριζόταν για τον ίδιο, η σφαίρα διαλύθηκε και, στην εκπυρσοκρότηση, ακούστηκε μόνο ο κρότος από το μπαρούτι. Η άλλη σφαίρα, τοποθετημένη με προσοχή, δεν καταστράφηκε και απελευθέρωσε τη σταγόνα αίματος όταν χτύπησε στον τοίχο. Ο κίνδυνος που διέτρεξε ήταν τεράστιος. Το κόλπο με τη σφαίρα έχει οδηγήσει στον τάφο 16 ταχυδακτυλουργούς. Ο τελευταίος ήταν ο Φερνάντο Τεχάδα, το 1988 στην Κολούμπια (ΗΠΑ).

Πολλά μπορούν να οδηγήσουν στην αποτυχία. Το 1880 ο Ραούλ Κάραν πέθανε όταν ένας θεατής ανέβηκε στη σκηνή και, χωρίς κανείς να το περιμένει, τον πυροβόλησε φωνάζοντας: «Πιάσε αυτήν…».

Αναζήτηση του ακατόρθωτου

Η μαγεία και το ρίσκο είναι ένας επικίνδυνος συνδυασμός. Μια από τις πιο πρόσφατες τραγωδίες συνέβη στις 3 Οκτωβρίου του 2003. Εκείνη την ημέρα το θέαμα Ζίγκφριντ & Ρόι, φημισμένο για τη συμμετοχή λευκών λιονταριών που οι ίδιοι οι θαυματοποιοί μεγάλωναν, τελείωσε τραγικά μετά από 5.750 παραστάσεις στο Λας Βέγκας. Ένας εφτάχρονος τίγρης, ο Μόντεκορ, δάγκωσε τον Ρόι Ουβ Λούντβιχ Χορν στο λαιμό. Βαριά τραυματισμένος, ενώ τον μετέφεραν με το ασθενοφόρο, ο Ρόι είπε: «Μη σκοτώσετε το ζώο». Μετά από χρόνια περιπετειών σε χειρουργεία και σκληρή θεραπεία αποκατάστασης για τον Ρόι, το «ντουέτο» επέστρεψε στις 28 Φεβρουαρίου του 2009 στη σκηνή για μια συγκλονιστική παράσταση, όπου εμφανίστηκε και ο Μόντεκορ.

Το μυστικό είναι βασικό στοιχείο της ζωής του ταχυδακτυλουργού και το θεμέλιο της τέχνης του. Το 1905 ο θρυλικός Χάρι Χουντίνι επισκέφτηκε τη Μεγάλη Βρετανία. Εκεί βρέθηκε με έναν άλλο ειδικό στις αποδράσεις, τον «Μέγα Καρλ Μίστο», λεπτό, κοντό, με ένα ευτραφές μουστάκι. Ο Μίστο ήταν ενθουσιασμένος που συναντούσε το ίνδαλμα του, αλλά ο Χουντίνι, που θεωρούσε όλους τους άλλους ειδικούς στις αποδράσεις τσαρλατάνους, έκανε μια πράξη πραγματικής προδοσίας: στη διάρκεια μιας παράστασης στο θέατρο Σάλφορντ Ρέτζεντ του Μάντσεστερ, αποκάλυψε τα κόλπα του Μίστο, ο οποίος έγινε έξαλλος. Οι δυο τους διαπληκτίστηκαν και πιάστηκαν στα χέρια.

Σήμερα, τα μυστικά κόλπα προστατεύονται με ευρεσιτεχνίες: τα κρίσιμα σημεία της περίφημης πτήσης του Ντέιβιντ Κόπερφιλντ, για παράδειγμα, καλύπτονται από το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας με αριθμό 5354238 στο όνομα του Τζον Γκον, κατασκευαστή μηχανημάτων για μάγους. Θυμάστε όταν ο Κόπερφιλντ εξαφάνισε το Άγαλμα της Ελευθερίας; Ήταν δική του δημιουργία. Οι Πέντραγκονς παρουσίασαν με μεγάλη επιτυχία ένα άλλο από τα τρικ του, όπου ο μάγος περνά μέσα από ένα βοηθό του. Αυτό το ζευγάρι μάγων έχει το ρεκόρ ταχύτητας στον κόσμο και στη λεγόμενη «μεταμόρφωση». Ο ταχυδακτυλουργός ξαπλώνει πάνω σε ένα μπαούλο, μέσα στο οποίο είναι κλεισμένος ο συνεργάτης του. Το μπαούλο και ο ταχυδακτυλουργός καλύπτονται με ένα ύφασμα και, όταν αυτό απομακρύνεται, οι δυο τους έχουν αλλάξει θέσεις! Οι Πέντραγκονς χρειάζονται μόνο 25 δευτερόλεπτα. Η μεταμόρφωση είναι μια εφεύρεση ενός από τους μεγαλύτερους ταχυδακτυλουργούς του 19ου αιώνα, του Βρετανού Τζον Νέβιλ Μασκελάιν, που επινόησε επίσης την πρώτη δημόσια τουαλέτα με πληρωμή: είχε μια κλειδαριά που άνοιγε όταν της έβαζαν μια δεκάρα.

Ο διασημότερος όλων

Όταν πάντως μιλάμε για μαγικά κόλπα, ο νους όλων πάει στον Χάρι Χουντίνι. Το πραγματικό όνομά του ήταν Έριχ Βάις (το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο ήταν μια αναγνώριση προς τον Γάλλο Ουντέν) και ήταν ένας μάγος των αποδράσεων. Κατάφερε να λυθεί από τις πιο ασφαλείς χειροπέδες του κόσμου, αυτές της Σκότλαντ Γιάρντ, και να αποδράσει από το περιβόητο βαγόνι του Υπερσιβηρικού Σιδηρόδρομου, μιας μεταλλικής φυλακής που χρησίμευε για τη μεταφορά φυλακισμένων στην εξορία, μπροστά στα έκπληκτα μάτια της μυστικής αστυνομίας. Ήταν όμως και δάσκαλος στο μάρκετινγκ. Πούλησε την εικόνα του όσο κανένας άλλος και οι διαφημιστές του διάνθισαν τα κατορθώματά του με τα πιο δραματικά χρώματα. Τελικά επέζησε ο μύθος. Έτσι συνέβη με το περίφημο πήδημα από τη γέφυρα του Ντιτρόιτ. Η ιστορία περιγράφει πώς ο Χουντίνι, αλυσοδεμένος, πήδηξε από τη γέφυρα Μπελ Άιλ στον παγωμένο ποταμό Ντιτρόιτ μια χειμωνιάτικη μέρα. Ο Χουντίνι ελευθερώθηκε από τις χειροπέδες αλλά, ανεβαίνοντας στην επιφάνεια, δε βρήκε την τρύπα από όπου είχε μπει. Αναπνέοντας τον παγιδευμένο αέρα ανάμεσα στον πάγο και το νερό, μπόρεσε να διακρίνει το σκοινί που οι βοηθοί του, φοβούμενοι τα χειρότερα, του είχαν πετάξει από πάνω. Όταν όλοι πίστευαν πως είχε πνιγεί, ο Χουντίνι εμφανίστηκε. Η πραγματικότητα ήταν άλλη: ο Χουντίνι είχε πηδήξει σε ποτάμι που δεν ήταν παγωμένο, ενώ ήταν δεμένος με σχοινί ασφαλείας μήκους 45 μέτρων.

Ο «μάγος πολεμιστής»

Κάτι παρόμοιο είχε συμβεί με τον Τζάσπερ Μασκελάιν, εγγονό του Τζον Νέβιλ που αναφέραμε πριν. Σύμφωνα με όσα έγραψε στην αυτοβιογραφία του, στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διοικούσε μια μονάδα παραλλαγής γνωστή ως «Μαγική Ομάδα». Το βρετανικό επιτελείο στρατού τού ζήτησε να εξαφανίσει το λιμάνι της Αλεξάνδρειας, για να μην καταστραφεί από τα γερμανικά βομβαρδιστικά. Ο Τζάσπερ βρήκε σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από την Αλεξάνδρεια τον όρμο Μαριούτ, η γεωγραφία του οποίου συνέπιπτε με αυτή της πόλης. Τοποθέτησε φώτα σε ίδια διάταξη με το λιμάνι της μεγαλούπολης και οι Γερμανοί βομβάρδιζαν αυτό το στόχο επί οκτώ νύχτες. Εντυπωσιασμένοι, οι Βρετανοί του επιτελείου στρατού του ζήτησαν να προστατεύσει το κανάλι του Σουέζ. Ο μάγος κατασκεύασε 24 πελώριους ανεμιστήρες που τα φτερά τους ήταν καθρέφτες και τους συνδύασε με φωτεινές πηγές. Όλα αυτά δημιουργούσαν ένα τόσο έντονο παιχνίδι φωτός, που τύφλωνε οποιονδήποτε πιλότο.

Δυστυχώς αυτή η ιστορία είναι ψεύτικη. Σε μια σειρά 21 άρθρων που δημοσιεύτηκαν μεταξύ 1993 και 1995 στο αυστραλιανό περιοδικό των θαυματοποιών Geniis Magical Journal, ο μάγος και στρατιωτικός ιστορικός Ρίτσαρντ Στόουκς ξεσκέπαζε ένα σωρό αντιφάσεις και λάθη, π.χ. ότι δεν υπάρχει όρμος Μαριούτ. Την ίδια εποχή, ο γιος του Μασκελάιν, Άλιστερ, αποκάλυπτε ότι η φερόμενη ως αυτοβιογραφία του πατέρα του ήταν ένα έργο «με μεγάλη δόση φαντασίας».

Πηγή :  Focus