ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΝΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ (Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου) (3)

Συνέχεια από (2)

ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ’ΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟ (20η Ομιλία στην Επιστολή προς Εφεσίους)

Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

«Αλλά και ο καθένας από σας», προτρέπει ο Απόστολος, «ας αγαπάει τη γυναίκα του όπως τον εαυτό του, ενώ η γυναίκα οφείλει σε ανταπόδοση αυτής της αγάπης να σέβεται τον άνδρα».

Πράγματι, η αλληλουχία των γεγονότων που συνοδεύουν το γάμο, τον αναδεικνύουν μυστήριο, και μάλιστα μέγα μυστήριο , καθώς ο άνδρας καλείται να εγκαταλείψει αυτόν που του έδωσε τη ζωή, τον γέννησε, τον ανέθρεψε, καθώς και αυτήν που ταλαιπωρήθηκε κατά τη γέννησή του, υπομένοντας τους πόνους του τοκετού. Αυτούς, λοιπόν, που τον ευεργέτησαν τόσο πολύ, που του έγιναν καθημερινή συνήθεια, καθώς ζούσε μαζί τους τόσα χρόνια, αυτούς εγκαταλείπει, για να προσκολληθεί σε μιαν άγνωστη, που, μέχρι πριν λίγο, ούτε που την ήξερε και που δεν έχει τίποτε κοινό μαζί της. Και όμως, από όλους και όλα αυτήν προτιμά. Πραγματικά είναι μέγα το μυστήριο του γάμου. Και ενώ γίνονται αυτές οι κοσμογονικές μεταβολές, οι γονείς δεν δυσανασχετούν, αλλά αντίθετα καταθλίβονται όταν δεν συμβαίνουν αυτά και τα παιδιά τους παραμένουν χωρίς σύντροφο. Και νιώθουν άφατη χαρά ακόμα και όταν καταναλώνουν χρήματα και υποβάλλονται σε πολλές δαπάνες για το γάμο των παιδιών τους.

Πράγματι, είναι μέγα το μυστήριο. Και κοντά στα άλλα περιέχει και μια κρυφή και άρρητη σοφία. Αυτό, ακριβώς, προφητεύοντας, δήλωσε από την αρχή του βιβλίου της Γενέσεως ο Μωυσής. Αυτό, ακριβώς, βροντοφωνάζει σήμερα μπροστά μας ο απόστολος Παύλος λέγοντας ότι το μυστήριο του γάμου αναφέρεται «στον Χριστό και στην Εκκλησία». Όλα αυτά, όμως, δεν έχουν λεχθεί μόνο για τον άνδρα αλλά και για τη γυναίκα, επειδή «την τρέφει και τη φροντίζει όπως το σώμα του, ακριβώς όπως κάνει ο Χριστός για την Εκκλησία». Δεν παραγγέλλει ο Απόστολος μόνο τα καθήκοντα της αγάπης αλλά και κάτι περισσότερο, «να σέβεται τον άνδρα» της. Η γυναίκα είναι δεύτερη αρχή. Ας μην απαιτεί λοιπόν την ισοτιμία, γιατί βρίσκεται κάτω από την εξουσία της κεφαλής. Αλλά ούτε και ο άνδρας να την καταφρονεί επειδή βρίσκεται σε υποταγή, διότι αύτη είναι το σώμα. Αν λοιπόν περιφρονεί το σώμα η κεφαλή, θα χαθεί και η ίδια μαζί του. Ας προσφέρει ο άνδρας από μέρους του την αγάπη ως αντίβαρο για την εκ μέρους της προσφερόμενη υπακοή. Όση αξία έχει η κεφαλή, τόση κατέχει και το σώμα. Γιατί το σώμα προσφέρει για την εξυπηρέτηση της κεφαλής τα χέρια, τα πόδια και τα υπόλοιπα μέλη του, η κεφαλή δε φροντίζει το σώμα φανερώνοντάς του πόσο πολύτιμο της είναι. Δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο απ’ αυτή την ένωση και συζυγία».

Ο δεύτερος γάμος είναι μια παραχώρηση

Αλλά τι θα μπορούσαν να πουν, όσοι συνάπτουν δεύτερο γάμο; Δεν θα πω τίποτε που θα τους προσβάλει. Όχι. Μη γένοιτο! Γιατί ο ίδιος ο απόστολος Παύλος το επέτρεψε, αν και το έκανε συγκαταβαίνοντας στην ασθένεια της σαρκός.

Η κατ’ οίκον Εκκλησία

«Τα πάντα να κάνεις γι’ αυτή. Να υπομένεις ταλαιπωρίες για χάρη της. Η ανάγκη ασκεί πίεση πάνω σου, για να κάνεις όλα αυτά. Στην περίπτωση, λοιπόν, αυτή ο Απόστολος δεν θεωρεί ότι αρμόζει να δώσει τη συμβουλή του δανειζόμενος παραδείγματα από εξωτερικές πηγές, όπως κάνει σε πολλές άλλες περιπτώσεις. Είναι αρκετό από μόνο του το σπουδαίο και ισχυρό παράδειγμα του Χριστού, ιδιαίτερα μάλιστα σε σχέση με την αιτιολογία της υποταγής της συζύγου. «Θα αφήσει πίσω του τον πατέρα και τη μητέρα του». Όπως αντιλαμβάνεσαι αυτό είναι έξωθεν παράδειγμα. Αλλά δεν είπε «και θα συγκατοικήσει μαζί της», αλλά αντί γι’ αυτό λέει «θα προσκολληθεί στη γυναίκα του, δείχνοντας με αυτή τη φράση την εγγύτητα της ένωσης και τη γνησιότητα της αγάπης. Και δεν έμεινε ικανοποιημένος μόνο με αυτό ο Απόστολος, αλλά προχωρεί ακόμη πιο πέρα με αυτό που προσθέτει για να εξηγήσει την υποταγή της γυναίκας, η οποία γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε, τελικά, οι δύο σύζυγοι να μην είναι πια δύο. Δεν είπε, λοιπόν, ότι οι δυο σύζυγοι «θα είναι ενωμένοι σε ένα πνεύμα», ούτε «σε μια ψυχή», γιατί κάτι τέτοιο είχε ήδη αποκαλυφθεί και ήταν γνωστό στον καθένα, αλλά προβάλλει την ένωση «εις σάρκα μίαν», σε ένα σώμα.

…Πάντως, η λέξη «σάρκα» αναφέρεται στην αγάπη, όπως όμοια στην αγάπη παραπέμπει και η φράση «θα προσκολληθεί». Γιατί, αν την καταστήσεις «αγία, χωρίς ψεγάδι», τα υπόλοιπα θα ακολουθήσουν. Ζήτησε λοιπόν όσα αρέσουν στον Θεό και όλα τα ανθρώπινα θα προστεθούν σύντομα…

Αν διευθετούμε τις υποθέσεις του σπιτιού μας με αυτό τον τρόπο, θα είμαστε και ικανοί για τη διοίκηση της Εκκλησίας. Γιατί, πράγματι, το σπίτι μας είναι μια μικρή Εκκλησία. Έτσι, είναι δυνατό να ξεπεράσουμε σε επιτεύγματα και εκτίμηση όλους τους άλλους, αν γίνουμε καλοί σύζυγοι και αντάξιες σύζυγοι».

Το δικό μου: μια καταραμένη φράση

Αν έχεις μεγάλη επιθυμία να προσκαλείς φίλους και να παραθέτεις δείπνα, να μην καλείς κανένα ταραχοποιό και αναιδή. Αλλά, αν μπορείς να βρεις κάποιο φτωχό, ο όποιος μόλις θα πατήσει το πόδι του στο σπίτι σου θα φέρει μαζί του ολόκληρη την ευλογία του Θεού· αυτόν να προσκαλείς. Να προσθέσω και κάτι ακόμη περισσότερο. Να μη σπεύδει κανένας σας να βρει για να παντρευτεί μια πλούσια γυναίκα, αλλά να προτιμά μάλλον κάποια φτωχή. Γιατί, όταν με το καλό θα μπει νύφη στο σπίτι σου, δεν θα σου προκαλέσει τόσο μεγάλη ευχαρίστηση με την εισροή της περιουσίας της, όσο, αντίθετα, εξαιτίας αυτής της περιουσίας θα σε εκνευρίσει με τους σαρκασμούς της, με τις απαιτήσεις της να λάβει περισσότερα από αυτά που έφερε, με την υβριστική της αυθάδεια, με τη σπάταλη επιδειξιομανία της και με τον ενοχλητικό και προσβλητικό τρόπο που θα σου απευθύνει το λόγο.

Ίσως τολμήσει να σου πει: «Μέχρι τούτη τη στιγμή δεν κατανάλωσα τίποτε από τα δικά σου πράγματα. Πρόσεξε και θα δεις, ότι φορώ ακόμη τα ίδια τα ρούχα που έφερα εδώ μαζί με την προίκα που μου έδωσαν οι γονείς μου». Τι είναι αυτά που ξεστόμισες, γυναίκα; Ακόμη φοράς τα δικά σου; Τι μπορεί να είναι πιο τρομερό και άθλιο από αυτές τις προτάσεις; Τώρα πια δεν κατέχεις το δικό σου σώμα, που με τη γαμική ένωση έγινε ένα με αυτό του συζύγου σου και τολμάς να λες ότι έχεις δικά σου χρήματα; Μετά το γάμο δεν είσθε πια δύο σώματα, αλλά γίνατε σάρκα μία και συ επιμένεις πως είσθε δυο υπάρξεις και όχι μια; Που φθάνει κανείς εξαιτίας του έρωτα των χρημάτων! Και οι δυο γίνατε ένας άνθρωπος, μια ζώσα ύπαρξη και ακόμη μιλάς για τα δικά σου; Αυτή η καταραμένη και αποτρόπαιη φράση είναι εισήγηση του διαβόλου.

Πράγματα πού είναι πολυτιμότερα και αναγκαιότερα από αυτά για τη ζωή μας, τα δημιούργησε κοινά και για τους δυο, άνδρα και γυναίκα, ο Θεός και τα χρήματα δεν είναι κοινά; Είναι δυνατό να μιλάμε για «το δικό μου φως, το δικό μου ήλιο, το δικό μου νερό», για όλες αυτές τις μεγάλες -κοινές σε όλους- ευεργεσίες του Θεού; Όχι, φυσικά! Όλα αυτά τα μείζονα, είναι κοινά σε όλους, και τα ελάσσονα, τα χρήματα, δεν είναι κοινά; Ας πάνε στο καλό τα χρήματα, ας χαθούν όχι μόνο μια, αλλά χιλιάδες φορές. Και όχι μόνο τα χρήματα, αλλά και η νοοτροπία εκείνη που δεν γνωρίζει πως να χρησιμοποιεί σωστά τα χρήματα, αλλά τα προτιμά περισσότερο από όλα τα άλλα αγαθά. Δίδαξε της και αυτά μαζί με όλα τα άλλα, αλλά καν’ το με πολλή καλοσύνη και ευσπλαχνία. Επειδή είναι τραχιά και δύσκολη η διδασκαλία της αρετής και δημιουργεί σκυθρωπότητα και κατήφεια, ιδιαίτερα όταν απευθύνεσαι σε μια τρυφερή και νέα κοπέλα, για να της μιλήσεις για τήν αληθινή σοφία, να προσπαθείς να την ενημερώνεις με λόγια χαριτωμένα και ευγενικά.

Και πάνω από όλα φρόντισε να διώξεις από τη ψυχή της αυτή την αντίληψη για το δικό σου και το δικό μου. Αν σου μιλήσει για τα «δικά μου», ρώτα την: «Ποιά πράγματα ονομάζεις «δικά μου»; Δεν τα γνωρίζω. Εγώ, από τη μεριά μου, δεν έχω τίποτα δικό μου. Πώς, λοιπόν, μιλάς για τα «δικά μου», όταν όλα σου ανήκουν;». Με τα λόγια αυτά τήν έδεσες γερά μαζί σου…».

Η διδαχή της αγάπης

«Και πάλι· ποτέ μην την καλείς με το όνομά της μόνο, αλλά με λόγια θωπευτικά, γεμάτα εκτίμηση και πολλή αγάπη. Αν την τιμάς, δεν θα αναζητήσει την τιμή από άλλους. Δεν θα έχει ανάγκη τον έπαινο των άλλων. Όταν απολαμβάνει τον έπαινο που συ αφειδώλευτα της προσφέρεις. Να δείχνεις την προτίμησή σου προς αυτήν μπροστά στους άλλους, για όλα όσα έχει, για την ομορφιά, για την ευαισθησία και σύνεσή της και να την εγκωμιάζεις για αυτά. Έτσι, θα την πείσεις να μην προσέχει τα γλυκά λόγια κανενός από όσους βρίσκονται έξω από τη μεταξύ σας ένωση και συζυγία και να αψηφά τη σαγηνευτική γοητεία των άλλων για χάρη σου.

Μάθε την το φόβο του Θεού και όλα θα εισρεύσουν στην οικογένεια σας, λες και προέρχονται από κάποια πηγή και το σπίτι σας θα γεμίσει από αγαθά. Αν επιζητούμε πρώτα τα άφθαρτα και πνευματικά αγαθά, αυτή την αναζήτηση μας θα ακολουθήσουν πλούσια και τα φθαρτά και υλικά. Γιατί μας βεβαιώνει ο Χριστός, «ζητάτε πρώτα τους δρόμους της βασιλείας του Θεού και όλα τα υπόλοιπα θα σας προστεθούν». Τί είδους άνθρωποι, νομίζετε, θα γίνουν τα παιδιά τέτοιων πατέρων;… Τί είδους άνθρωποι θα είναι, όσοι πλησιάζουν τέτοιες προσωπικότητες; Δεν πρόκειται να γίνουν, τελικά, και αυτοί όλοι αποδέκτες μυριάδων αγαθών;…

Αν, λοιπόν, εκπαιδεύσουμε τους εαυτούς μας έτσι και προσέχουμε τα νοήματα της Αγίας Γραφής, θα βρούμε πολλούς τρόπους που θα μας οδηγήσουν στην κατανόηση και πρακτική εφαρμογή όλων αυτών. Και με αυτό τον τρόπο θα κατορθώσουμε να γίνουμε αρεστοί στον Θεό και να περάσουμε όλη την παρούσα ζωή καλλιεργώντας τις αρετές, ενώ θα κερδίσουμε και όσα αγαθά έχει υποσχεθεί σε όσους τον αγαπούν. Αυτά τα αγαθά, ας ευχηθούμε να τα κατακτήσουμε με τη χάρη και τη φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στον οποίο μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα ανήκει η δόξα, η δύναμη και η τιμή, τώρα και πάντοτε και εις τους απέραντους αιώνες. Αμήν».