Το δημοσιογραφικό ιερατείο

Γράφει o Θύμιος Παπανικολάου

ΡΕΣΑΛΤΟ. Τεύχος-26

Το καθεστώς των ΜΜΕ είναι μια δικτατορία της ψευτιάς και της αμάθειας: Μια συνήθεια του αίσχους. Μια «μηχανή» που σε καθιστά «κωφάλαλο, ανίκανο να ακούσεις, ανήμπορο να μιλήσεις και τυφλό σε ό,τι είναι απαγορευμένο να κοιτάξεις».

Όπως κάθε δικτατορική «μηχανή», έτσι και η «μηχανή» των ΜΜΕ, ιδιαίτερα των καναλιών, δεν είναι απλώς στείρα, αλλά μισεί θανάσιμα κάθε τι που κινείται μέσα στην κοινωνία. Είναι ικανή μόνο για «νεκροταφεία της σκέψης». Δε μπορεί να παράγει τίποτε άλλο από ρουφιάνους και μυστικές αστυνομίες της ζωής μας.

ΣΗΜΕΡΑ, βλέπουμε ότι αυτό το μακάβριο καθεστώς των ΜΜΕ ανυψώνει σε υπέρτατη αρετή, όχι μόνο το ψέμα, αλλά και το χαφιεδισμό. Είναι μακάβριο να ακούς τα νέα αδίστακτα φυντάνια αυτού του καθεστώτος να εμφανίζουν θορυβωδώς την ανηθικότητα ως «ηθική», τον χαφιεδισμό (τις παρακολουθήσεις, τις κρυφές κάμερες, τα καρφώματα και τις καταγραφές των προσωπικών συνομιλιών) ως αρετή και γενναία πράξη. Για όλα αυτά τα λαρύγγια των φασιστικών κοπράνων το μόνο «θάρρος» που δεν ατιμάζει είναι το να προωθείς και να στηρίζεις όλα τα ψέματα, τις υπερβασίες, τις ανομίες και τις βρωμιές του Κράτους, του παρακράτους και των διαπλεκόμενων μυστικών υπηρεσιών…

Ωστόσο, αυτό το μονοπώλιο του τρόμου και του βόθρου, κρύβεται πίσω από τα απορρίμματά του: Τα αποτρόπαια αποστήματά του. Χάνουμε έτσι το δάσος πίσω από το δέντρο. Μένουμε στις «αποφύσεις» […], στους κλόουν ή σε κάτι ανεκδιήγητους νέους «αρουραίους» και χάνουμε το «έδαφος» που γεννάει και εκκολάπτει αυτά τα αποκρουστικά «σκιάχτρα». Γιατί σαν «σκιάχτρα» χρησιμοποιούνται και θα χρησιμοποιηθούν από το δημοσιογραφικό ιερατείο, για να διασωθεί το ίδιο.

Το μορφωτικό παράσημο

«Ο ρατσισμός της ευφυΐας», γράφει ο Πιέρ Μπουρντιέ, είναι χειρότερος από τους λοιπούς. Αυτό το μορφωτικό παράσημο της κοινωνικής διάκρισης υπερασπίζονται (και εμπορεύονται) οι διαχειριστές και μεταπράτες των ιδεών, οι κάτοχοι των μορφωτικών προνομίων. Οι διαχειριστές και μεταπράτες της ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας έχουν αποκτήσει σήμερα, με την κυριαρχία της εικόνας και των ισχυρών, διαπλεκόμενων, βιομηχανικών συγκροτημάτων, ΤΕΡΑΣΤΙΑ κοινωνική σπουδαιότητα, από το γεγονός ότι κατέχουν το μονοπώλιο στα εργαλεία της παραγωγής και διάδοσης της πληροφορίας σε ευρεία κλίμακα και, δια μέσου αυτών των εργαλείων, το μονοπώλιο στην πρόσβαση των πολιτών, καθώς και των άλλων πολιτισμικών παραγωγών: επιστημόνων, καλλιτεχνών, συγγραφέων κ.λπ.

«Αν και κατέχουν, παρατηρεί ο Μπουρντιέ, μια κατώτερη, κυριαρχημένη θέση μέσα στα πεδία πολιτισμικής παραγωγής, ασκούν μια εξαιρετική μορφή κυριαρχίας: έχουν την εξουσία πάνω στα μέσα δημόσιας έκφρασης, δημόσιας ύπαρξης, δημόσιας γνωστοποίησης, πρόσβασης στη δημόσια φήμη (πράγμα που, για ορισμένους πολιτικούς και ορισμένους διανοούμενους, αποτελεί κεφαλαιώδες διακύβευμα). Γι αυτό το λόγο και περιβάλλονται (τουλάχιστον οι πιο ισχυροί) από μια ευυποληψία η οποία συνήθως είναι δυσανάλογη με τις διανοητικές τους ικανότητες…»

Όταν, συνεπώς, κατέχεις και μονοπωλείς το προνόμιο στη δημόσια θέα και στην έκφραση σε ευρεία κλίμακα, τότε δεν μπορεί παρά να παράγεις και αναπαράγεις τις ιδέες, την ηθική και την πρακτική της εξουσίας της αγοράς.

Τα κοινωνικά προνόμια του πνευματικού και δημοσιογραφικού ιερατείου κατασκευάζουν τη συντεχνιακή συνοχή και συνενοχή της εξουσίας τους. Ο λόγος αυτών των ελίτ εξουσίας δεν υπερασπίζεται μόνο την ιεραρχία των εξουσιών, αλλά επιβάλλει και τη σιωπή. Ασκεί μια βία αόρατη πολλές φορές, αλλά καταθλιπτική. Οι παρουσιαστές των τηλεοπτικών ειδήσεων, οι εμψυχωτές των συζητήσεων και οι σχολιαστές έχουν γίνει καθοδηγητές συνείδησης, αυτοαναγορεύονται κυνικά, χωρίς να χρειάζεται να πιεστούν υπερβολικά, σε φερέφωνα της οικονομικής, κοινωνικής εξουσίας και των πολιτικών υπηρετών της. Δηλαδή σε φερέφωνα της κατεστημένης ιδεολογίας και ηθικής.

Επιπλέον, οι προνομιούχες πνευματικές και δημοσιογραφικές ελίτ είναι και άμεσα (πρακτικά) υποταγμένες στην οικονομική εξουσία και τους μηχανισμούς της: Υπάλληλοι των βιομηχανικών συγκροτημάτων της ενημέρωσης. Κερδίζουν δηλαδή και κύρος και χρήματα με σκοπό να προπαγανδίζουν τις «αξίες» της αγοράς και του κέρδους, να ελέγξουν τη σκέψη και την κατήχηση των πολιτών, να εξωραΐσουν τα εγκλήματα και τη διαστροφή της εξουσίας, να στηρίξουν τα αφεντικά τους. Και Φυσικά να παίξουν και τα οποιαδήποτε πολιτικά παιχνίδια αυτών των αφεντικών.

Το ιδεολογικό φέουδο

Το ιδεολογικό αυτό ιερατείο της εξουσίας, το οποίο είναι ένα φέουδο διανοουμένων και δημοσιογράφων, είναι το πιο επικίνδυνο και υποκριτικό. Ενώ απολαμβάνουν όλοι αυτοί σκανδαλωδώς τα οικονομικά και κοινωνικά προνόμια του καθεστώτος και αποτελούν τον ψυχολογικό θεματοφύλακα των ιδεών, «αξιών», και της «ηθικής» της παγκοσμιοποίησης (δηλαδή της σύγχρονης εφιαλτικής βαρβαρότητας), εμφανίζονται και αυτοπροβάλλονται ως ουδέτεροι και αδέσμευτοι, ως εχθροί της εξουσίας και …δημοκρατικά ευαίσθητοι! Ο τρομοκρατικός εξουσιαστικός τους λόγος περιτυλίγεται με το τσόφλι της προοδευτικότητας και του δημοκρατισμού. Και στο όνομα της «προόδου» (πρόοδος γι αυτό το ιερατείο είναι οι ανάγκες και οι βουλές της πλανητικής τάξης) και της «δημοκρατίας» (της δημοκρατίας των δυνάμεων της εξουσίας) καρατομούν καθετί που ξεφεύγει από τα πλαίσια αυτών των μονόδρομων καθεστωτικών αντιλήψεων της «προόδου» και της «δημοκρατίας».

Αυτό το ιερατείο είναι που εξωράισε όλες τις εθνικές προδοσίες και τα εγκλήματα του «εκσυγχρονιστικού» κράτους-παρακράτους. Αυτό το ιερατείο είναι που συκοφάντησε με στραταρχική αυθάδεια, αλλά και δολιότητα την εξέγερση της νεολαίας, που πρωτοστατεί στη δυσφήμιση κάθε λαϊκής κινητοποίησης, που σιωπά ιδιαιτέρως μπροστά στα φρικώδη εγκλήματα του πλανητικού ιμπεριαλισμού, στη γλοιώδη υποκρισία των Αμερικανών και Ευρωπαίων ηγετών. Αυτό το ιερατείο είναι που αγωνίζεται με νύχια και με δόντια να σβήσει την ιστορία, τις αγωνιστικές μας παραδόσεις, να στιγματίσει τον ελληνικό λαό σαν «εθνικιστή» και «ρατσιστή», να εδραιώσει τα νέα ιμπεριαλιστικά ιδεολογήματα και να αποδομήσει και αυτούς ακόμα τους μηχανισμούς της νόησης…

Όλοι λοιπόν αυτοί που κρατάνε κλειδωμένη τη «δημοκρατική ευαισθησία» τους μπροστά στα θηριώδη εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μπροστά στις τερατωδίες, τη διαφθορά και τα σκάνδαλα των αφεντικών τους, μπροστά στην οργιώδη τηλεοπτική βία και παραπληροφόρηση (στην οποία και οι ίδιοι συμμετέχουν), την ξεκλειδώνουν, ξαφνικά, όταν κάποιοι του σιναφιού τους υπερβαίνουν τα όρια, ανοίγουν ρωγμές στον οχετό της εξουσίας τους και υπονομεύουν τη συνοχή της συνενοχής τους. Τότε θυμούνται τις έννοιες της «σκανδαλοθηρίας», των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», των «προσωπικών δεδομένων» κ.λπ…

Η «ηθική» τους!

Η ηθική όλων αυτών των υπόδουλων «στοχαστών», των διαχειριστών και μεταπρατών των ιδεών και της ψυχαγωγίας αποτελείται από συμβατικούς κανόνες: Κανόνες που συγκαλύπτουν τα συμφέροντά τους, τις ορέξεις τους και τους φόβους τους. Στην πλειονότητά τους είναι έτοιμοι για κάθε προστυχιά (εγκατάλειψη πεποιθήσεων, δολιότητα, προδοσία) για χάρη της φιλοδοξίας και της απληστίας. Στην ιερή σφαίρα του ατομικού συμφέροντος ο σκοπός αγιάζει κάθε μέσο. Τότε η «δημοκρατική τους ευαισθησία» μετατρέπεται σε καταιγίδα συκοφαντιών, σε ιδεολογικό, τρομοκρατικό χέρι των «νταβατζήδων» τους και των παρακρατικών τους μηχανισμών.

Θορυβούν π.χ. για το απαραβίαστο της ιδιωτικής ζωής μόνο τότε που θίγονται τα ιερά και τα όσια του «ιδιωτικού συμφέροντος», δηλαδή μόνο όταν γίνονται δημόσια θέα τα εγκλήματα των «νταβατζήδων» ή οι λαμογιές του σιναφιού τους.

Όταν όμως οι «νονοί» του κεφαλαίου προγράψουν κάποιον και διατάξουν την πολιτική εκκαθάριση προσώπων, τότε σαν ύαινες ρίχνονται να κατασπαράξουν τα θύματα του πολιτικού παιχνιδιού, να λασπώσουν την ιδιωτική τους ζωή και να βγάλουν στη δημόσια θέα όλων των ειδών τα προσωπικά…

Και φυσικά, όταν διασύρονται οι άνθρωποι χωρίς εξουσία, οι απλοί πολίτες ή οι αντίπαλοι του καθεστώτος, τότε καταπίνουν τη γλώσσα τους ή συμμετέχουν και οι ίδιοι…

Αυτοί, λοιπόν, οι αδίστακτοι και εγωπαθείς ηθικολόγοι Φιλισταίοι, που διψούν μέχρι τρέλας για δύναμη και εξουσία και υπερασπίζονται με «δημοκρατική», δραματική αφέλεια τους οικονομικούς και παρακρατικούς «νονούς», κραυγάζουν κατά κάποιων ακραίων κρουσμάτων δημοσιογραφικής παραβατικότητας και αλητείας. Ηθικολογούν ασυστόλως για τα υποπροϊόντα του δικού τους καθεστώτος, για τα δικά τους «τέκνα» της δικής τους διεφθαρμένης αδηφαγίας και απληστίας…

Οι «κραυγές» θα είχαν κάποια βάση, εάν γινόντουσαν από μια θέση ανατρεπτική, δηλαδή εάν απεκάλυπταν όλη την παθολογία του συστήματος και των ΜΜΕ και αμφισβητούσαν ΡΙΖΙΚΑ και τους εαυτούς τους που αποτελούν τα βασικά ιδεολογικά και πολιτικά γρανάζια αυτού του συστήματος της ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας. Οι «κραυγές», όμως όλων αυτών των ελίτ της εξουσίας είναι δόλιες και υποκριτικές: Μια βροντώδης υποκρισία!

Επιχειρούν να διασώσουν το καθεστώς που εξυπηρετούν και να κρυφτούν και οι ίδιοι πίσω από τους ακραίους «γενίτσαρους» και τους κλόουν του φυράματός τους…

Αυτό που ενοχλεί είναι ότι αυτοί οι «ακραίοι» και οι κλόουν χαλάνε την ομελέτα, υπονομεύουν τον συνεκτικό ιστό της εξουσίας τους.

Δεν ενοχλεί η «αισθητική» της σκανδαλοθηρίας και του πορνογραφικού θεάματος. Αυτή είναι η «αισθητική» της εμπορευματικής παθολογίας και της ιδεολογίας των ΜΜΕ. Αυτή την ιδεολογία των επιδειξιμανών και οφθαλμοπορνικών καθηλώσεων θεμελιώνουν και αναπαράγουν καθημερινά τα τηλεοπτικά κανάλια.

Ούτε ακόμα ενοχλεί ο χαφιεδισμός, οι κρυφές κάμερες, οι παρακολουθήσεις και οι βιντεοσκοπήσεις. Αυτά αποτελούν τα συστατικά στοιχεία του εξουσιαστικού ολοκληρωτισμού, της φαιάς δικτατορίας των ΜΜΕ.

Αυτό που ενοχλεί, είναι ο υπερβάλλων ζήλος κάποιων, που μέσα στην τρέλα της αναρρίχησης και τη μέθη της εξουσίας, ξεπερνούν κάποια όρια και έτσι βάζουν σε κίνδυνο τη συνοχή της συνενοχής και υπονομεύουν το «κύρος» του δημοσιογραφικού και πνευματικού ιερατείου…