Συν πάσι τοις Αγίοις – Ο Πρόλογος και ο Επίλογος στους «Βίους των Αγίων» (2)

(συνέχεια από 1)

Του Οσίου ΙΟΥΣΤΙΝΟΥ Πόποβιτς

Η αληθινή ζωή στη γη αρχίζει ακριβώς από την ανάσταση του Σωτήρα, διότι είναι ζωή που δεν τελειώνει με τον θάνατο. Χωρίς την ανάσταση του Χριστού η ανθρωπίνη ζωή δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα αργό ψυχομάχημα, που καταλήγει αναπόφευκτα στον θάνατο. Αλλά αληθινή ζωή είναι εκείνη, η οποία δεν τελειώνει με τον θάνατο. Και μία τέτοια ζωή έγινε δυνατότης πάνω στη γη, μόνον με την ανάσταση του Θεανθρώπου Χριστού. Η ζωή είναι αληθινή ζωή μόνον εν τω Θεώ. Διότι αυτή είναι αγία ζωή και γι’ αυτό αθάνατη ζωή. Όπως μέσα στήν αμαρτία βρίσκεται ο θάνατος, έτσι και στήν αγιότητα η αθανασία. Μόνον με την πίστη στον Αναστάντα Χριστόν ο άνθρωπος ζει το περισσότερο αποφασιστικό θαύμα της υπάρξεώς του: τη μετάβαση από τον θάνατο στήν αθανασία, από το πεπερασμένο στήν αιωνιότητα, από τον άδην στόν παράδεισο. Μόνον τότε βρίσκει ο άνθρωπος τον εαυτόν του, τον αληθινό, τον αιώνιο εαυτό του: «απολωλώς ην, και ευρέθη», διότι – «νεκρός ην, και ανέζησε» (Λουκ. 15, 24).

Τι είναι οι χριστιανοί; Οι χριστιανοί είναι χριστοφόροι, και επομένως φορείς και κάτοχοι της αιώνιας ζωής· αυτό δε σύμφωνα με το μέτρο της πίστεώς τους και της αγιότητάς τους, η οποία είναι καρπός της πίστεως. Οι άγιοι είναι οι περισσότερον τέλειοι χριστιανοί, διότι έχουν αγιασθεί στόν μέγιστο, κατά τό δυνατό, βαθμό με την άσκηση της πίστεως στον Αναστάντα και αιωνίως ζώντα Κύριον Ιησούν. Πράγματι, αυτοί είναι οι μοναδικοί και αληθινοί αθάνατοι μέσα στο ανθρώπινο γένος, διότι με όλη την ύπαρξη τους ζουν εν τω Αναστάντι και για τον Αναστάντα Χριστόν, και ο θάνατος δεν έχει εξουσία πάνω τους. Η ζωή τους ολόκληρη είναι από τον Χριστό, και γι᾽ αυτό όλη είναι χριστο-ζωή · η σκέψη τους είναι χριστο-σκέψη· η αίσθησή τους χριστο-αίσθηση. Ό,τι είναι δικόν τους είναι πρώτα του Χριστού και μετά δικόν τους. Αν είναι η ψυχή, αυτή είναι πρώτα του Χριστού και μετά δική τους. Σ’ αυτούς δεν είναι αυτοί, αλλά τα πάντα και εν πάσι Χριστός Κύριος.

Γι᾽ αυτό οι «Βίοι των Αγίων δεν είναι άλλο, παρά η ζωή του Σωτήρος Χριστού, η επαναλαμβανομένη σε κάθε άγιο, λίγο ή πολύ, κατ’αυτόν ή εκείνον τον τρόπον. Ή ακριβέστερα, είναι η ζωή του Χριστού παρατεινομένη με τους αγίους· η ζωή του σαρκωθέντος Θεού Λόγου, του Θεανθρώπου Ιησού, ο Οποίος γι᾽ αυτό και έγινε άνθρωπος, για να μας δώσει και μεταδώσει («παραδώσει») ως άνθρωπος την θεία ζωή Του· για να αγιάσει και απαθανατίσει και αιωνοποιήσει με τη ζωήν Του ως Θεός, τη δική μας ανθρώπινη ζωή στη γη. «Ο τε γαρ αγιάζων και οι αγιαζόμενοι εξ ενός πάντες» (Εβρ. 2, 11). Όλα αυτά τα έκανε δυνατά και πραγματοποιήσιμα για τον ανθρώπινο κόσμο ο Θεάνθρωπος Χριστός, από τότε που έγινε άνθρωπος και «κεκοινώνηκε σαρκός και αίματος», δηλαδή έγινε κοινωνός της ανθρώπινης φύσεως μας και έτσι αδελφός των ανθρώπων, αδελφός κατά σάρκα και αίμα (πρβλ. Εβρ. 2, 14, 17). Γενόμενος άνθρωπος αλλά παραμένοντας Θεός, ο Θεάνθρωπος ζούσε την αγία, αναμάρτητη, θεανθρώπινη ζωή στη γη και με τη ζωή, το θάνατο και την ανάστασή Του, κατάργησε το διάβολο και το κράτος του θανάτου. Έτσι έδωσε και δίνει συνεχώς σε όλους όσοι πιστεύουν σ’ Αυτόν τις ενέργειες της χάριτος, για να καταργούν και αυτοί το διάβολο και κάθε θάνατο και κάθε πειρασμό (πρβλ. Εβρ. 2, 14, 15, 18). Αυτή η θεανδρική ζωή υπάρχει όλη στο θεανθρώπινο σώμα του Χριστού – την Εκκλησία – και βιούται συνεχώς απ’ αυτήν, και από το επίγειο –επουράνιο πλήρωμά της και από κάθε μέλος της, σύμφωνα με το μέτρο της πίστεώς τους. Η ζωή των αγίων είναι στήν πραγματικότητα αυτή η ζωή του θεανθρώπου Χριστού, η οποία διοχετεύεται στούς ακολουθούντας Αυτόν και βιούται από αυτούς μέσα στην Εκκλησία Του. Διότι, ακόμη και το κάθε τι αυτής της ζωής έρχεται πάντοτε από τον Χριστό, επειδή Αυτός είναι η ζωή (Ιω. 14, 6. 1, 4), ζωή άπειρη και ατελεύτητη και αιώνια, που με τη θεία δύναμή της ανασταίνει από κάθε θάνατο και νικά όλους τους θανάτους. Όπως ακριβώς λέγει το παναληθές Ευαγγέλιον του Παναληθούς Κυρίου: «Εγώ ειμι η ανάστασις και η ζωή» (Ιω. 11, 35). Ο θαυμαστός Κύριος, ο Οποίος είναι όλος «η ανάστασις και η ζωή», κατοικεί με όλη την ύπαρξή Του, ως θεανθρώπινη πραγματικότητα, στήν Εκκλησίαν Του. Γι᾽ αυτό και δεν υπάρχει τέλος στή διάρκεια της πραγματικότητας αυτής. Η ζωή Του συνεχίζεται σ’ όλους τους αιώνες· κάθε χριστιανός είναι «σύσσωμος» Χριστού, ένα σώμα με τον Χριστό (Εφ. 3, 6), και γι᾽ αυτό είναι χριστιανός διότι ζει την θεανθρώπινη ζωή αυτού του σώματος του Χριστού, σαν οργανικό κύτταρό του.

Τι είναι ο χριστιανός; Ο χριστιανός είναι άνθρωπος, ο οποίος ζει διά του Χριστού και εν τω Χριστώ. Γι’ αυτό η θεία εντολή του Ευαγγελίου του Χριστού λέει: «Περιπατείτε αξίως του Κυρίου» (Κολ. 1, 10), ζείτε, δηλαδή, αξίως του Θεού, που σαρκώθηκε και παρέμεινε ως Θεάνθρωπος ολόκληρος στην Εκκλησίαν Του, η οποία δι᾽ Αυτού ζει και υπάρχει αιώνια. Τότε ζει κανείς «αξίως τού Θεού», όταν ζει σύμφωνα με το Ευαγγέλιον του Χριστού. Γι’ αυτό είναι αυτονόητο να υπάρχει καί η επόμενη ευαγγελική εντολή: «Αξίως του Ευαγγελίου του Χριστού πολιτεύεσθε» (Φιλ. 1, 27).

Η ζωή σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, η αγία ζωή, η θεία ζωή – αυτή είναι η φυσική και κανονική ζωή γιά τους χριστιανούς. Διότι οι χριστιανοί σύμφωνα με την κλήση τους είναι άγιοι. Αυτή η καλή αγγελία και εντολή ακούεται μέσα από ολόκληρο το Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης. Το να αγιασθούμε ολόκληροι, και στη ψυχή και στο σώμα, αυτή είναι η κλήση μας (πρβλ. 1 Θεσ. 5, 22-23). Και αυτό δεν αποτελεί θαύμα, αλλά κανόνα, τον κανόνα της πίστεως, τη φύση και τη λογική της ευαγγελικής πίστεως. Είναι φανερή και σαφής η εντολή του θείου Ευαγγελίου: «Κατά τον καλέσαντα υμάς Άγιον και αυτοί άγιοι εν πάση αναστροφή γενήθητε» (1 Πετρ. 1, 15). Αυτό δέ σημαίνει: Κατά τον Χριστόν = τον Άγιον, ο Οποίος σαρκωθείς και ενανθρωπήσας έδειξε στον Εαυτό Του την απολύτως αγία ζωή, και ως τέτοιος δίδει εντολή στους ανθρώπους: «Άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιός ειμι» (1 Πετρ. 1, 16). Αυτός έχει το δικαίωμα να δίνει εντολή γι’ αυτά, διότι γενόμενος άνθρωπος, δίνει δι᾽ Εαυτού ως Αγίου, όλες τις θείες δυνάμεις («ενέργειες») στους ανθρώπους τις αναγκαίες «πρός ζωήν καί ευσέβειαν» σ’ αυτόν τόν κόσμον (πρβλ. 2 Πετρ. 2, 3). Και οι χριστιανοί, ενούμενοι πνευματικά και κατά χάριν με τη πίστη με τον Άγιον Κύριον Ιησούν, λαμβάνουν από Αυτόν αυτές τις θείες δυνάμεις για να ζήσουν την αγία ζωή.

Συνεχίζεται…