Συνομιλώντας με το Γέροντα Σωφρόνιο (4)
11 Μαΐου 2009
Αρχιμ. Εφραίμ, Καθηγουμένου Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου
Διανόηση.
Ναι. Αλλά η μόνη μελέτη που μας κάνει να αισθανθούμε πως είναι ο Θεός, είναι η ασκητική ζωή σύμφωνα με τις εντολές του Ευαγγελίου. Όταν η ζωή μας είναι σύμφωνη με το θέλημα του Θεού, τότε καταλαβαίνουμε ότι μεταξύ των εντολών και μεταξύ του νου του ιδίου του Θεού δεν μπορεί να υπάρχει διαφορά. Όταν σκεφτόμεθα σύμφωνα με τις εντολές, τότε ο νους μας συνηθίζει να σκέφτεται όπως ο ίδιος ο Θεός. Και λένε για τη θέωση, αλλά τι είναι θέωση; Με την υπακοή στην αρχή στον Ηγούμενο να κοπεί το θέλημα, κατόπιν με την υπακοή στις εντολές του Ευαγγελίου φτάνει κάποιος σε αυτήν την κατάσταση. Κάνουμε μικρά πράγματα αλλά τα αποτελέσματα πρέπει να γίνουν μεγάλα. Έχουμε καλές περιγραφές στα συγγράμματα του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου.
Ήταν μεγάλος Άγιος. Περιέγραφε με λεπτομέρεια την ασκητική, νηπτική ζωή ο άγιος Νικόδημος.
Ναι… Ξέρετε έχουμε και την Πράξη κατατάξεως στο Αγιολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας για το Σιλουανό κορνιζαρισμένη, και είναι όπως την έχουν στην Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους.
Όταν ήρθε στην Κοινότητα η Πατριαρχική Πράξη για την αγιοκατάταξη του αγίου Σιλουανού έστειλαν και σε μας αντίγραφο για να το έχουμε στο αρχείο μας, όπως και σε όλες τις Μονές του Αγίου Όρους. Διότι ο Άγιος είναι αγιορείτης…
Και εγώ Βατοπαιδινός… Και εγώ Βατοπαιδινός.
Ιδιορρυθμίτης όμως. Ιδιορρυθμίτης Βατοπαιδινός.
Όχι ιδιορρυθμίτης, διότι εγώ ήμουνα στη Σκήτη του Αγίου Ανδρέα και εκεί ήταν κοινόβιο.
(εδώ γελάνε οι Πατέρες)
Αυτοί γελάνε…
Χαίρονται. Δε γελάνε, Γέροντα, χαίρονται.
Ναι, και εγώ τους αγαπώ. Στη σημερινή εποχή μας στην Ευρώπη να σκέφτονται και να ζουν κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι μεγάλο πράγμα. Ενώ στην Ελλάδα όλη η ατμόσφαιρα είναι γεμάτη από την πίστη, από τη θεολογία, από την άσκηση.
Και η Ελλάδα περνά κρίση τώρα. Εισέβαλε και στην Ελλάδα ο ευρωπαϊκός, ορθολογιστικός τρόπος ζωής και περνά μία πνευματική κρίση.
Θα δούμε. Διότι τελευταία πέθαναν μεγάλοι ασκητές, δηλαδή δεν μπορεί να πει κανείς για την Ελλάδα ότι είναι νεκρή. Είναι πολύ ζωντανή.
Είναι μεν ζωντανή, αλλά απειλείται από το εκκοσμικευμένο και ορθολογιστικό πνεύμα της Δύσεως και έχουμε μια στενοχώρια. Έχουμε ανησυχία και για την Ελλάδα.
Αλλά, δεν πιστεύετε ότι θα νικήσουμε;
Ναι, αυτό το πιστεύουμε. Όμως και στο Άγιον Όρος, Γέροντα, υπάρχει και εκεί μία κρίση.
Από ποιάς απόψεως;
Διότι, βλέπετε, οι νέοι μοναχοί τώρα που έρχονται είναι πολύ καλοσυνηθισμένοι και δεν εγκλιματίζονται εύκολα στην ασκητική παράδοση του τόπου.
Εάν είναι έτσι, να βάλετε αυτούς στην άσκηση σύμφωνα με τις ικανότητές τους, δηλαδή εκμάθηση του παρελθόντος ώστε να μην έχουν ελεύθερες ιδέες αλλά να μελετάνε τους βίους των αγίων Πατέρων και των Αποστόλων. Καταλαβαίνετε τι θέλω να πω… Δηλαδή εάν είναι εκεί η σκέψη τους δεν θα ασχολούνται με τα πάθη. Θυμάστε το παράδειγμα από τον Ευεργετινό. Ήταν ένας ασκητής χαρισματούχος που κατά κόσμον ήταν μορφωμένος, πλούσιος άνθρωπος. Όταν τον επισκέφθηκε ένας άλλος ασκητής που κατά κόσμον ήταν ένας πτωχός βοσκός και είδε το κρεβάτι του χαρισματούχου ασκητού και ότι ζούσε με κάποια άνεση, σκανδαλίσθηκε. Όταν όμως έμαθε ότι όταν ήταν στον κόσμο ζούσε τρυφηλή ζωή, με πολλά πλούτη κατηγόρησε τον εαυτό του και ομολόγησε ότι ο πλούσιος ζει τώρα την άσκηση, ενώ ο ίδιος ζει με άνεση.
Ναι, ναι το θυμάμαι.
Όταν ήμουνα πνευματικός στη Σιμωνόπετρα οι γεροντάδες μου έκαναν παράπονα για τους νέους και οι νέοι έλεγαν παράπονα για τους γέρους. Και εγώ έλεγα στους γέροντες: Από που τα έχετε εδώ αυτά τα παιδιά; Από αυτόν τον κόσμο. Τι έμαθαν εκεί; Πως ζούσαν;
Έτσι είναι.
Αλλά μην περιμένεις να γίνουν τέλειοι, ευθύς αμέσως. Και στους άλλους έλεγα ότι μαθαίνουν τα πράγματα που ζει ο κόσμος, ζούνε μέσα στην αμαρτία. Πρέπει από εκεί να απαλλαγούν με την άσκηση. Και έτσι δηλαδή προσπάθησα να τους δώσω να καταλάβουν να κάνουν υπομονή… Τώρα, άγιε Ηγούμενε, τώρα να τελειώνουμε, γιατί θα αρχίσει η Ακολουθία. Χαρήκαμε πολύ, δηλαδή που είχατε την διάθεση να έρθετε και εγώ να δω τον Ηγούμενό μου.
Να είναι ευλογημένο, Γέροντα. Σας μεταφέρω και τα σέβη του Γέροντός μου, ο οποίος λέει να τον θυμάστε και να προσεύχεστε.
(Παρεμβάλλεται άλλος μοναχός): Θυμάστε το Γέροντα Ιωσήφ που ήρθε εδώ πριν δυό χρόνια;
Ναι, ναι βέβαια… Τώρα όμως πρέπει να τελειώσουμε… Αύριο εορτάζουμε τα εγκαίνια. Για μερικούς αγίους και μεγάλους διδασκάλους της Εκκλησίας δεν υπάρχει Ακολουθία, αλλά για το Σιλουανό, ξέρετε στο Άγιον Όρος υπάρχουν τέσσερις.
Ο Σιλουανός είναι μεγάλος άγιος.
Για μένα, έχω γράψει… αλλά για μένα είναι πραγματικώς μεγάλος.
Για σας είναι ο μεγαλύτερος.
Για μένα είναι μεγάλος.
Ποιούς Αγίους βάλατε στα εγκαίνια; Ποιά λείψανα;
(Απαντά άλλος μοναχός): Βάλαμε τους δύο Θεοδώρους τους μάρτυρες και τον όσιο Σιλουανό.
Δι’ ευχών του αγίου Πατρός ημών, Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός, ελέησον ημάς.
(όλοι μαζί): Αμήν.
Αρχιμ. Εφραίμ: Ευχαριστούμε, Γέροντα.
Σπάνια δίνει ο Θεός να συναντηθούν οι ασκητές, έτσι και έγινε. Αυτός ακριβώς ήταν ο λόγος… Τώρα το από που το ξέρεις;…
Δεν κατάλαβα την τελευταία φράση σας. Από που το ξέρεις τι, Γέροντα;
Ότι δηλαδή η συνάντησή μας θα ήταν εν Αγίω Πνεύματι.
Πηγή: Περιοδικό Πεμπτουσία, Αριθ. 8.
