ΣΥΝΑΞΑΡΙΟ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ- Κυριακή Β΄ Νηστειών Μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. (3)

Αμέσως κατόπιν πήρε το λόγο ο μέγας και θείος Γρηγόριος, ο οποίος, πλησθείς Πνεύματος Αγίου και περιβαλλόμενος άνωθεν από ακαταμάχητη δύναμη, φίμωσε εκείνο το απύλωτο κατά του Θεού στόμα, τον Βαρλαάμ δηλαδή, και τον καταντρόπιασε τελειωτικά. Αλλά και μετά ταύτα ο Άγιος, με πύρινους λόγους και συγγράμματα, μετέβαλε σε στάχτη τις φρυγανώδεις του κακοδοξίες. Για τούτο ο πολέμιος εκείνος της ευσεβείας, της ορθής Πίστεως δηλαδή, επειδή δεν μπορούσε να υποφέρει την καταισχύνη, κατέφυγε στην Ιταλία, απ’ όπου και είχε έλθει.

Μετά τον Βαρλαάμ ο θείος Γρηγόριος, σε Σύνοδο που έγινε κατά το ίδιο έτος με την προηγούμενη, δηλαδή το 1341 μ. Χ., άσκησε έλεγχο και στον μοναχό Ακίνδυνο, μαθητή του Βαρλαάμ, και με λόγους αντιρρητικούς έκαμε σκόνη τα συγγράμματα του, ανατρέποντας μία προς μία τις κακοδοξίες του. Παρά ταύτα όμως, οι ασπαζόμενοι με φανατισμό τις κακοδοξίες του Βαρλαάμ και του Ακινδύνου δεν έπαυσαν να πολεμούν την Εκκλησία του Θεού. Για τούτο ο θείος Γρηγόριος, ύστερα από πιέσεις που ασκήθηκαν σ’ αυτόν από ιερή Σύνοδο και από τον ίδιο τον αυτοκράτορα, αλλά προπαντός διότι ήταν θέλημα Θεού, ανήλθε στον αρχιερατικό θρόνο της Εκκλησίας της Θεσσαλονίκης. Ως αρχιεπίσκοπος δε Θεσσαλονίκης ο Άγιος διεξήγαγε με γενναιότητα και καρτερία μεγάλους αγώνες υπέρ της Ορθοδόξου πίστεως, πολύ περισσότερους από πρίν. Και πράγματι, τους πανούργους διαδόχους του Ακινδύνου και του Βαρλαάμ – και τέτοιοι εμφανίσθηκαν πολλοί και επικίνδυνοι – , τα φρικτά γεννήματα φρικτών θηρίων, καθώς και τα κακόδοξα αυτών δόγματα και συγγράμματα, όχι μια φορά ή δύο ή τρεις, αλλά πολλές φορές· ούτε επί ενός αυτοκράτορα ή πατριάρχη, αλλά επί τριών διαδοχικά αυτοκρατόρων και ισάριθμων πατριαρχών και αναριθμήτων Συνόδων ο θείος και μέγας Γρηγόριος με θεοπνεύστους λόγους και συγγράμματα, τους ανέτρεψε παντοιοτρόπως και τους νίκησε κατά κράτος. Βεβαίως κάποιοι δεν άλλαξαν. Αυτοί δεν λογάριασαν την άνω δίκη, και παρέμειναν δούλοι της κακόδοξίας τους. Και όλων των αιρέσεων τέτοια λείψανα υπάρχουν, τα οποία και αναισχυντούν κατά των αγίων Πατέρων που κατατρόπωσαν τις ποικιλώνυμες αυτές αιρέσεις· για να αναφερθεί και το πάντολμο γένος των Ιουδαίων, οι οποίοι και μέχρι σήμερα διατηρούν αμείωτη τη λύσσα τους κατά του Χριστού.

Τέτοια λοιπόν εν συντομία και τόσο μεγάλα τα τρόπαια του μεγάλου και θείου Γηργορίου κατά των αιρετικών. Αλλά ο Θεός, με τρόπους άρρητους, έστειλε τον Άγιο και πρός Ανατολάς να διδάξει. Και να πως: Εστάλη ο Άγιος από τη Θεσσαλονίκη στην Κωνσταντινούπολη ως πρέσβυς, για να συντελέσει στην ειρηνική διευθέτηση της διαφοράς των αυτοκρατόρων. Κατά το ταξίδι όμως συνελήφθη από πειρατές Αγαρηνούς και κρατήθηκε στην Ασία επί έναν ολόκληρο χρόνο. Εκεί διερχόμενος αθλητικώς από τόπους σε τόπους και από πόλεις σε πόλεις, δίδασκε απτόητα το Ευαγγέλιο του Χριστού. Και εκείνους που ήταν εδραίοι στην Πίστη τους στερέωνε και τους στήριζε ακόμη περισσότερο· εκείνους δε που κλονίζονταν και πρόβαλλαν κάποιες απορίες, ζητώντας διευκρινήσεις για εκείνα που τότε έγιναν, τους στήριζε θεοσόφως και έδινε πολύ ικανοποιητικές εξηγήσεις και απαντήσεις σ΄ αυτά που έλεγαν. Με τους απίστους και κάποιους χριστιανούς που αθλίως αποκόπηκαν από τον Χριστό και προσχώρησαν σ’ εκείνους και χλεύαζαν τα δικά μας, περί της ενσάρκου Οικονομίας του Κυρίου και Θεού μας και περί της προσκυνήσεως του τιμίου Σταυρού και των σεπτών Εικόνων, διαλεγόταν πολλές φορές, και μάλιστα με πολλή παρρησία. Ακόμα ο Άγιος μιλούσε και για τον Μωάμεθ και για πολλά άλλα ζητήματα που εκείνοι (οι μωαμεθανοί) πρόβαλλαν. Και άλλοι τον θαύμαζαν γι’ αυτό, ενώ άλλοι μαίνονταν εναντίον του και σήκωναν τα χέρια τους κατ΄ αυτού· και θα τον φόνευαν με μαρτύρια, αν, κατά θεία πρόνοια, δεν είχαν την ελπίδα πως θα έπαιρναν χρήματα, στην περίπτωση που δεν θα τον αποτελείωναν. Και πράγματι αυτό έγινε: κάποιοι φιλόχριστοι πλήρωσαν χρήματα και, έτσι, ο μέγας και θείος Γρηγόριος ελευθερώθηκε και, μάρτυς αναίμακτος, επανήλθε πάλι λαμπρώς στο ποίμνιό του στη Θεσσαλονίκη.
Συνεχίζεται…